Τρίτη 31 Μαρτίου 2009

Ανθρώπινα αποτυπώματα 135.000ετών

Επισκέψιμο είναι πλέον το σπήλαιο της Θεόπετρας, στο δήμο Βασιλικής του νομού Τρικάλων, καθώς όλες οι παρεμβάσεις που προβλέπονταν από το έργο ανάδειξης μέσω του Γ΄ ΚΠΣ και αφορούν το εσωτερικό αλλά και τον εξωτερικό τομέα του σπηλαίου, έχουν ολοκληρωθεί.Εκείνο που απομένει είναι η ασφαλτόστρωση του δρόμου πρόσβασης, που θα υλοποιηθεί το επόμενο χρονικό διάστημα.Όσον αφορά τη διαρρύθμιση του σπηλαίου, στο εσωτερικό του υπάρχει διάδρομος κυκλοφορίας που περιτρέχει όλο το σπήλαιο, με μια πορεία περίπου περιμετρική. Είναι επίπεδος (με τις απαραίτητες μικρές κλίσεις) και έχει προστατευτικό κιγκλίδωμα.Ο διάδρομος δεν εφάπτεται του δαπέδου αλλά παραμένει εναέριος, εδραζόμενος σε μικρές βάσεις από σκυρόδεμα, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα στον επισκέπτη να κινείται πάνω από τα αρχαιολογικά σκάμματα ώστε να μπορεί να βλέπει τα διάφορα ευρήματα.Με την είσοδό του στο σπήλαιο, ο επισκέπτης παίρνει μια γενική "γεύση" του σπηλαίου και των ανασκαφικών τομών, ενώ στη συνέχεια κινείται στη δυτική του πλευρά, βλέποντας αριστερά και δεξιά (ανατολικά και δυτικά δηλαδή του διαδρόμου) τις ανασκαφικές τομές με τα αντίστοιχα ευρήματα.
Στο τέλος αυτής της πρώτης διαδρομής υπάρχει ένα μικρό πλάτωμα, που χρησιμεύει ως χώρος στάσης και ενημέρωσης των επισκεπτών για την ιστορία του σπηλαίου και των προϊστορικών ενοίκων του και θα έχουν από κει τη δυνατότητα να βλέπουν τα σκάμματα της ανασκαφής και τα κατά χώραν διατηρημένα ευρήματα, κυρίως, τις εστίες της Μεσολιθικής περιόδου και τις εστίες των 60.000 ετών.
Μετά το πλάτωμα, ο επισκέπτης θα κατευθύνεται προς την ανατολική περιοχή του σπηλαίου, βλέποντας συνεχώς τις προαναφερθείσες εστίες, και πάλι θα υπάρχει στροφή ακολουθώντας την περίμετρο του σπηλαίου και μέσω γέφυρας, που περνάει πάνω από αγεφύρωτα σήμερα ανασκαμμένα τετράγωνα με κατεύθυνση Νότο-Βορρά, καταλήγει πάλι στην είσοδο/ έξοδο του σπηλαίου.Από τα δυτικά της γέφυρας μπορεί ο επισκέπτης να έχει άμεση οπτική επαφή με την καμένη επιφάνεια, όπου σώζονται τα αποτυπώματα των ανθρώπινων πελμάτων, χρονολογημένα με θερμοφωταύγεια στα 110.000 - 135.000 χρόνια πριν από σήμερα, και τα οποία θα είναι ορατά μέσω γυάλινης επιφάνειας του δαπέδου του διαδρόμου σε εκείνο το τμήμα του.
Είναι, τα δεύτερα σε αρχαιότητα αποτυπώματα ποδιών στην Ευρώπη μετά εκείνα της Terra Amata της Γαλλίας (380.000 ΒΡ), ενώ άλλα που βρέθηκαν σε σπήλαια της Γαλλίας και της Ιταλίας χρονολογούνται κάτω από τα 20.000 χρόνια.
Στην ίδια περιοχή θα σημαίνεται ο χώρος εύρεσης δύο ταφών, ενώ από την άλλη πλευρά, ανατολικά της γέφυρας, ο επισκέπτης θα βλέπει τα τρία σκάμματα, δίπλα ακριβώς στα ανατολικά βραχώδη τοιχώματα του σπηλαίου, όπου έχουν βρεθεί σε πολύ καλή κατάσταση διατήρησης οστά Μέσης Παλαιολιθικής εποχής, που ανήκουν σε σπηλαία άρκτο αλλά και σε ύαινα, κόκκινο ελάφι, αιγοειδή, λύκο και άλλα μικρότερα είδη ζώων.
Μετά τη γέφυρα, μέσω του διαδρόμου που ολοκληρώνει τη διαδρομή, διακρίνονται οι εναλλαγές του κλίματος στη διάρκεια του Πλειστοκαίνου, ενώ θα σημαίνεται και ο χώρος εύρεσης της μεσολιθικής ταφής, αλλά θα βλέπει στη θέση εύρεσής της και άλλη μεσολιθική ταφή που βρέθηκε με την ευκαιρία των έργων ανάδειξης στο σπήλαιο.
Παράλληλα, ο επισκέπτης θα έχει μια γενική εικόνα της ανασκαφής καθώς θα προχωρά προς την έξοδο του σπηλαίου. Εδώ, σύμφωνα με τα πρόσφατα ευρήματα, διαπιστώνει η κ. Κυπαρίσση-Αποστολίκα, θα βλέπει τη συγκέντρωση μικρών βράχων, ένα φράγμα ασφαλείας, που φαίνεται να έφραζε, στα παλαιολιθικά χρόνια, την είσοδο του σπηλαίου.Σε επιλεγμένες θέσεις του σπηλαίου και του εξωτερικού χώρου έχουν τοποθετηθεί ειδικές πινακίδες από ηφαιστειογενές υλικό που δεν επηρεάζεται από τις συνθήκες υγρασίας, ψύχους κλπ, με πληροφορίες (κείμενα, σχέδια και φωτογραφίες) σχετικά με την ιστορία του σπηλαίου και της ανασκαφής αλλά και των επιλεγμένων σημείων της ανασκαφής που επισημαίνονται.
"Στη Θεόπετρα ευτυχήσαμε να έχουμε βρει έξι ανθρώπινους σκελετούς, δύο της Ανώτερης Παλαιολιθικής, ο ένας είναι χρονολογημένος στα 14.500 π.Χ., δηλαδή μετά το τέλος της τελευταίας παγετώδους περιόδου, και τέσσερις της Μεσολιθικής χρονολογημένους στα 7.000 - 7.500 περίπου π.Χ." επισημαίνει η διευθύντρια της Εφορείας Παλαιοανθρωπολογίας και Σπηλαιολογίας του ΥΠΠΟ.
Τονίζει δε ότι "τα αποτυπώματα ανθρώπινων πελμάτων είναι μοναδικά στον ελλαδικό χώρο και εξαιρετικά σπάνια σε παγκόσμια κλίμακα, και ελπίζουμε ότι θα συμβάλουν στη μελέτη της παρουσίας και της εξέλιξης του ανθρώπου στην Ελλάδα, η οποία βρίσκεται μεταξύ της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, ώστε είναι πιθανή η εμφάνιση του σύγχρονου ανθρώπου και εδώ πολύ νωρίτερα απ' ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη".
Σημειώνεται ότι στις εξωτερικές σκάλες πρόσβασης στο σπήλαιο έχουν εγκατασταθεί ειδικές πλατφόρμες και μηχανισμοί για τη διευκόλυνση ατόμων με ειδικές ανάγκες και κινητικά προβλήματα

Δεν υπάρχουν σχόλια: