Αυτό που έχει ανάγκη ο πλανήτης, λένε ιστορικοί, οικονομολόγοι, αναλυτές, είναι ένα G2 στη θέση του «απαρχαιωμένου» G8 ή του «ξεχειλωμένου» G20 Το σύνθημα δόθηκε από τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο της Παγκόσμιας Τράπεζας: μόνον η Ουάσιγκτον και το Πεκίνο μπορούν να σώσουν την οικονομία από την ύφεση.
Μαζί τους έσπευσαν να συμφωνήσουν ιστορικοί, οικονομολόγοι, αναλυτές και έγκυρα έντυπα. Αυτό που χρειάζεται ο κόσμος, λένε, είναι ένα G2 στη θέση του «απαρχαιωμένου» G8 ή του «ξεχειλωμένου» G20.
Ελάχιστοι θυμούνται ότι η τελευταία Σύνοδος Κορυφής του G8, των επτά ισχυρότερων βιομηχανικών κρατών του κόσμου και της Ρωσίας, πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Ιούλιο στο Τογιάκο της Ιαπωνίας. Οι περισσότεροι, ωστόσο, θα μπορούσαν να περιγράψουν το κλίμα: δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, χαμόγελα, χειραψίες και διμερείς συναντήσεις στο περιθώριο. Θα μπορούσαν επίσης να υποθέσουν το αποτέλεσμα: ένα κοινό ανακοινωθέν χωρίς ίχνος δεσμευτικών αποφάσεων-στην ουσία ένα ευχολόγιο. Το ίδιο «έργο» θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει ο πλανήτης στη Σύνοδο του G20 που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Πέμπτη στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων αλλά και εκατοντάδων ακόμα αξιωματούχων, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Χαμηλά ο πήχυς. Ακόμη και οι πιο αισιόδοξοι κρατούν πλέον χαμηλά τον πήχυ των προσδοκιών. Από τις Συνόδους του G8 λείπουν αναδυόμενες οικονομίες όπως η Κίνα, η Ινδία και η Βραζιλία: ο θεσμός που άρχισε να λειτουργεί άτυπα το 1975 στo Ραμπουγιέ της Γαλλίας ως «Ομάδα των 6», θεωρείται πια απαρχαιωμένος και αναποτελεσματικός. Αν και μετρούν μόλις μια δεκαετία, εξίσου αναποτελεσματικές κρίνονται και οι Σύνοδοι του G20. Οι συγκεντρώσεις εκπροσώπων των 19 πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικά χωρών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης θυμίζουν περισσότερο πάρτι, παρά μια ομάδα ανθρώπων που καλείται να δράσει.
Υπάρχει τρόπος να δοθεί τέλος στα ευχολόγια και να ληφθούν αποφάσεις για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης; «Ναι» απάντησαν από τις στήλες της «Washington Ρost» ο Αμερικανός πρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας Ρόμπερτ Ζέλικ και ο Κινέζος αντιπρόεδρος Γιφού Λιν. «Η ανάκαμψη εξαρτάται από το G2: Τις ΗΠΑ και την Κίνα» ήταν η πρόταση που διατύπωσαν. Όπως σημειώνουν στο άρθρο που συνυπογράφουν, αυτές οι δύο χώρες βρίσκονται πίσω από τις μεγάλες ανισορροπίες του συστήματος. Οι ΗΠΑ εξαιτίας της υπερκατανάλωσης και των εισαγωγών και η Κίνα εξαιτίας της υπερβολικής αποταμίευσης και των εξαγωγών. Επιπλέον, είναι οι δύο χώρες που προώθησαν τα πιο γενναία σχέδια διάσωσης της οικονομίας. Ήταν κάτι που επισήμανε ο Αμερικανός πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα πριν από δέκα ημέρες μιλώντας στους επικεφαλής των μεγαλύτερων αμερικανικών επιχειρήσεων.
Η σκακιέρα. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση; Όπως σημειώνουν αναλυτές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων, ενός θινκ τανκ που δημιουργήθηκε το 2007, το Πεκίνο δεν πίστεψε ποτέ στην Ε.Ε. Για τους Κινέζους η σχέση με την Ευρώπη είναι μια παράξενη παρτίδα σκάκι. Από τη μια πλευρά υπάρχει μόνο ένας παίκτης-το Πεκίνο. Από την άλλη, υπάρχει μια χαοτική ομάδα -η Ε.Ε.- τα μέλη της οποίας τσακώνονται μεταξύ τους πριν αποφασίσουν την επόμενη κίνηση στη σκακιέρα. Από την εποχή του Ντενγκ Ξιάοπινγκ, οι κομμουνιστές ηγέτες της Λαϊκής Δημοκρατίας έχουν στο μυαλό τους μόνο μία υπερδύναμη. Στα μάτια τους, το G2 είναι ήδη μια πραγματικότητα. Το ίδιο φαίνεται να πιστεύει και η έγκυρη οικονομική εφημερίδα «Financial Τimes»: στον κατάλογο που δημοσίευσε με τους «πενήντα σημαντικούς ηγέτες για την έξοδο από την κρίση», στην κορυφή βρίσκεται ο Μπαράκ Ομπάμα και ακολουθεί ο Ουέν Τζιαμπάο. Στον κατάλογο καταγράφονται και άλλοι Κινέζοι, άγνωστοι στην Ευρώπη, αλλά πολύ γνωστοί στην Ουάσιγκτον, όπως ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Ουάνγκ Κισάν και ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Ζου Ξιαοτσουάν.
Πρόθυμο να αναλάβει ηγετικό ρόλο το Πεκίνο
Για την Ουάσιγκτον η σύμπραξη με το Πεκίνο εμπεριέχει ρίσκο, αλλά είναι αναγκαστική. «Η πιο σημαντική διμερής σχέση μας είναι με την Κίνα» έγραφε πρόσφατα στην επιθεώρηση «Foreign Αffairs» o πρώην υφυπουργός Οικονομικών του Μπιλ Κλίντον Ρότζερ Άλτμαν, επισημαίνοντας ότι «το Πεκίνο θα είναι σε θέση να στηρίξει χώρες με οικονομικές δυσκολίες, ενώ εμείς δεν μπορούμε να το κάνουμε πια».
Συμφωνώντας μαζί του, ο ιστορικός Χάρολντ Τζέιμς έκανε μια αντιστοίχιση με την εποχή του Κραχ του ΄29. «Η συγχρονισμένη δράση σε διεθνές επίπεδο είναι απαραίτητη, αλλά ποιος πρέπει να τεθεί επικεφαλής; Όπως η Βρετανία στη δεκαετία του 1930, σήμερα οι ΗΠΑ δεν έχουν ούτε τη θέληση ούτε τη δύναμη να δράσουν ως σταθεροποιητής. Η Κίνα, ως θησαυροφυλάκιο μεγάλου μέρους των παγκόσμιων αποταμιεύσεων, βρίσκεται σήμερα πιο κοντά στην Αμερική της εποχής του Ρούσβελτ». Και το Πεκίνο δείχνει πρόθυμο να αναλάβει τον ρόλο, όπως έκαναν οι ΗΠΑ για τη Βρετανική Αυτοκρατορία από το τέλος της δεκαετίας του 1930: «Η πρώτη μας προτεραιότητα είναι να διασφαλίσουμε ότι η παρακμή της Αμερικής δεν θα έρθει πολύ γρήγορα», σημειώνει ο Ουάνγκ Γιουέι, καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου περιγράφοντας το πνεύμα της κυβέρνησής του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου