Μεγάλες Αποδράσεις

Από νυχοκόπτες, μέχρι εφημερίδες, τηγάνια και βαρέλια χρησιμοποιήθηκαν σε μεγάλες αποδράσεις.Μπορεί η (νέα) απόδραση του Βασίλη Παλαιοκώστα να προκάλεσε μεγαλύτερο ενδιαφέρον στα διεθνή ΜΜΕ απ’ ό,τι οι τρομοκρατικές επιθέσεις ή οι δημοσιοοικονομικές επιδόσεις της χώρας μας, ωστόσο μεγάλες αποδράσεις απαντούμε συχνά στην ιστορία σε όλο τον κόσμο. Αποδράσεις από αέρος, θαλάσσης, ή από (υπό του) εδάφους.Πανέξυπνα, τολμηρά, επικίνδυνα σχέδια απελπισμένων ανθρώπων (όχι πάντα κρατούμενων του κοινού ποινικού δικαίου) που πολλές φορές δεν είχαν να χάσουν τίποτα και τα έπαιξαν όλα για όλα για να ξανακερδίσουν την πολυπόθητη ελευθερία. Σχέδια που πολλές φορές πέτυχαν (και πολύ περισσότερες απέτυχαν, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία…), εξάπτοντας τη φαντασία της κοινής γνώμης, αποδράσεις που έγιναν θρύλοι και πέρασαν στη λαϊκή κουλτούρα…
Στις περιπτώσεις που παρουσιάζουμε παρακάτω πράγματι η ζωή ξεπερνά και την πιο γόνιμη φαντασία των σεναριογράφων, επομένως στο επιτυχημένο σίριαλ "Prison Break" (που ο τίτλος του χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στην απόδραση Παλαιοκώστα…) ο πρωταγωνιστής Μάικλ Σκόφιλντ μάλλον όφειλε να πάρει μερικές ιδέες για το "πώς το έκαναν οι παλαιότεροι".
Για να σοβαρευτούμε όμως, είναι γεγονός ότι μεγάλες αποδράσεις… απέδρασαν με επιτυχία και στις κινηματογραφικές αίθουσες με κλασικές ταινίες όπως η "Μεγάλη Απόδραση", η "Απόδραση από το Αλκατράζ" και το "Εξπρές του Μεσονυκτίου".
Παρακάτω παρουσιάζουμε - μερικές μόνο - από τις διασημότερες και τολμηρότερες αποδράσεις καθώς και τους πολυμήχανους εμπνευστές τους:
Ο Τζον Τζέραρντ
Στα τέλη του 1500 ένας Ιησουΐτης ιερέας φυλακίστηκε στον Πύργο του Λονδίνου. Για περισσότερα από 900 χρόνια ο Πύργος ήταν συνώνυμο του τρόμου, καθώς στα μπουντρούμια του φυλακίζονταν όσοι προσέβαλαν τη μοναρχία, ενώ εκατοντάδες άνθρωποι εκτελέσθηκαν.
Την εποχή εκείνη, ο Καθολικισμός ήταν εκτός νόμου, και οι καθολικοί ιερείς ήταν ένοχοι εσχάτης προδοσίας. Κατά τη διάρκεια της φυλάκισής του, ο Τζέραρντ έγραφε γράμματα στους υποστηρικτές του εκτός φυλακής και σε έναν άλλο φυλακισμένο στον Πύργο τον Τζον Άρντεν.
Ο Τζέραρντ χρησιμοποιούσε το χυμό του πορτοκαλιού για να γράφει τις πιο μύχιες σκέψεις του, και όλους τους δύνατους τρόπους για να αποδράσουν μαζί με τον Άρντεν.
Πάνω συνήθως από κάποιο άλλο κείμενο αδιάφορου περιεχομένου γραφόταν με χυμό πορτοκαλιού αντί για
O Πύργος του Λονδίνου
μελάνι το κρυφό μήνυμα. Μετά μπορούσε να διαβαστεί στο φως κεριού μόνο από τον υποψιασμένο παραλήπτη.
Στις 4 Οκτωβρίου 1597, ο Τζέραρντ κατάφερε να σπάσει την ξύλινη πόρτα του κελιού του χρησιμοποιώντας αιχμηρές πέτρες.
Ξεγλιστρώντας από τους φρουρούς, συναντήθηκε με τον Άρντεν στο εξωτερικό τείχος του Πύργου που έβλεπε στην τάφρο που υπήρχε. Ένας υποστηρικτής του ιερέα περίμενε με μια βάρκα, πέταξε ένα σχοινί στους δύο άνδρες με το οποίο μπόρεσαν να κατέβουν από το τείχος και να ξεφύγουν.
Ο Καζανόβας
Γνωστός περισσότερο για τις ερωτικές του κατακτήσεις, ο Τζιάκομο Καζανόβα φαίνεται ότι είχε πραγματοποιήσει και τη δική του… μεγάλη απόδραση.
Ο Καζανόβα(ς) είχε συλληφθεί επανειλημμένως για μοιχεία (βαρύ έγκλημα για την εποχή) στα 1700. Σε μια από τις συλλήψεις του, βρέθηκε να κρατείται σε μια φυλακή της Βενετίας.
Η ιστορία θέλει τον Καζανόβα να βρίσκει ένα σιδερένιο σωλήνα τον οποίο μετέτρεψε σε σκαπτικό εργαλείο με το οποίο άρχισε να σκάβει από το κελί του προς τον έξω κόσμο. Οι φύλακες όμως τον μετέφεραν σε άλλο κελί.
Σύντομα ο Καζανόβα γνωρίστηκε με έναν άλλο κρατούμενο, έναν μοναχό, τον οποίο έπεισε να χρησιμοποιήσει το σκαπτικό εργαλείο που είχε φτιάξει για να ανοίξει ένα κοινό τούνελ επικοινωνίας μεταξύ των δύο κελιών, και ένα άλλο τούνελ που θα οδηγούσε εκτός φυλακής.
Το σχέδιο τους τελικά φαίνεται ότι στέφθηκε από επιτυχία, με τους δύο άνδρες να καταφέρνουν να βγουν στον προαύλιο χώρο της φυλακής και να σπάνε όποιες πόρτες τους έφραζαν το δρόμο προς την ελευθερία με τη βοήθεια του αυτοσχέδιου σκαπτικού εργαλείου.
Ο Χένρι Μπράουν
Ο έγχρωμος Χένρι Μπράουν γεννήθηκε σκλάβος στη Βιρτζίνια. Όταν πουλήθηκαν η γυναίκα και τα παιδιά του το 1849, ο Μπράουν αποφάσισε να βρει την ελευθερία του.
Έτσι, ο Μπράουν ζήτησε από ένα φίλο του ξυλουργό να του κατασκευάσει ένα ξύλινο κιβώτιο (μάλλον περισσότερο για κουτί επρόκειτο) μήκους 1 μέτρου, βάθους 77 εκατοστών, και πλάτους 61 εκατοστών περίπου.
Αφότου έγραψε στο εξωτερικό του κιβωτίου "Προσοχή κατά τη Μεταφορά", κατάφερε να κουλουριαστεί μέσα του(!), και ένας φίλος του τον… απέστειλε στην Πενσιλβάνια σε μια οργάνωση που δρούσε υπέρ της απελευθέρωσης των σκλάβων του Νότου.
Ο Μπράουν χρειάστηκε να παραμείνει υπό άθλιες συνθήκες κλεισμένος στο κιβώτιο για μια περίπου ημέρα κατά την μεταφορά του στην Πενσιλβάνια, αλλά όταν έφθασε στη Φιλαδέλφεια είχε κερδίσει πια την ελευθερία του. Έγινε δραστήριο μέλος των προσπαθειών για την ισότητα όλων των ανθρώπων, και το κιβώτιο με το οποίο απέδρασε έγινε σύμβολο κατά της σκλαβιάς.
Απόδραση από τη φυλακή Λίμπι
Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, οι Νότιοι ανήγειραν τη στρατιωτική φυλακή Λίμπι στο Ρίτσμοντ της Βιρτζίνια που θεωρούνταν υψίστης ασφαλείας. Τον Ιανουάριο του 1864 ορισμένοι αιχμάλωτοι από το στρατόπεδο των Βορείων, αποφάσισαν να φτιάξουν ένα τούνελ για να αποδράσουν.
Μια αποθήκη έγινε η "αφετηρία" του τούνελ, ενώ για σκαπτικά εργαλεία χρησιμοποιήθηκαν μαχαίρια και αιχμηρά κομμάτια ξύλου με δύο άνδρες να δουλεύουν κάθε βράδυ. Για να καλύψουν την τρύπα του τούνελ την ημέρα, ένας φυλακισμένος πρώην οικοδόμος χρειάστηκε να φτιάξει ένα ψεύτικο τζάκι, ενώ το χώμα μεταφερόταν με… τηγάνια.
Ο Χένρι Μπράουν και το κιβώτιό του σε γκραβούρα
Μόλις ένα μήνα μετά την απόφαση τους για απόδραση, το Φεβρουάριο του 1864, 109 αξιωματικοί των Βορείων κατάφεραν να αποδράσουν χρησιμοποιώντας το, μήκους περίπου 5 μέτρων, υπόγειο τούνελ που είχαν σκάψει.
Πάνω από τους μισούς κατάφεραν να φτάσουν στις γραμμές των Βορείων και να κερδίσουν την ελευθερία τους.
"Η Μεγάλη Απόδραση"
Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι αιχμάλωτοι στο γερμανικό στρατόπεδο "Stalag Luft III", αποφάσισαν να αποδράσουν. Η ιστορία τους θα αποτελούσε την έμπνευση για μια μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία.
Η Βέρμαχτ είχε κτίσει το Stalag Luft III λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα για να μην είναι δυνατή καμία προσπάθεια απόδρασης. Οι Γερμανοί είχαν φτάσει στο σημείο να τοποθετήσουν σεισμογράφους(!) για να εντοπίσουν προσπάθειες ανοίγματος τούνελ.
Παρόλαυτά, μια ομάδα κρατουμένων κατάφεραν να αποδράσουν σχεδιάζοντας και σκάβοντας τρία τούνελ που έφεραν τα ονόματα "Τομ", "Ντικ" και "Χάρι".
To περίπλοκο σύστημα σηράγγων σχεδιάστηκε από τον Ρότζερ Μπούσγουελ, ένα σμήναρχο της RAF (Bασιλική Αεροπορία της Βρετανίας) και αποτελούσε "τεχνολογικό θαύμα" με δεδομένο τα πενιχρά μέσα που είχαν στα χέρια τους οι κρατούμενοι.
Οι – βάθους 9 περίπου μέτρων - σήραγγες διέθεταν ηλεκτρικό φωτισμό, σύστημα εξαερισμού, ακόμη και… ράγες για τη μεταφορά των ιδίων και του χώματος(!). Οι αιχμάλωτοι έφτιαξαν τα εργαλεία που χρειάζονταν από κονσερβοκούτια, και χρησιμοποίησαν δοκάρια από τα κρεβάτια για τα υποστυλώματα των τούνελ.
Το χώμα από την εξόρυξη των τούνελ το διασκόρπιζαν διακριτικά γύρω από τη φυλακή, και σε μικρές ποσότητες κάθε φορά. Στις 24 Μαρτίου 1944 76 άνδρες προσπάθησαν να διαφύγουν από το γερμανικό στρατόπεδο χρησιμοποιώντας το τούνελ "Χάρι", αλλά μόλις 3 κατάφεραν να αποδράσουν.
Πενήντα από τους κρατούμενους που συνελήφθησαν εκτελέστηκαν με εντολές του ίδιου του Χίτλερ, και οι υπόλοιποι στάλθηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης.
Ο Δαλάι Λάμα
Το 1959 ο κινεζικός στρατός εισέβαλε στη Λάσα, την πρωτεύουσα του Θιβέτ. Χιλιάδες Θιβετιανοί έσπευσαν στη θερινή κατοικία του Τενζίν Γκιάτσο, του 14ου Δαλάι Λάμα, πνευματικού και πολιτικού ηγέτη του Θιβέτ για να τον προστατέψουν από τους εισβολείς.
Ο νεότατος, τότε, Δαλάι Λάμα μεταμφιέστηκε σε απλό εργάτη και κατάφερε να διαφύγει από τη Λάσα χωρίς να γίνει αντιληπτός από τις κινεζικές δυνάμεις, ενώ κατάφερε τελικά να περάσει τα Ιμαλάια και να φτάσει στην Ινδία μέσω του περάσματος Σε Λα (βρίσκεται σε υψόμετρο τουλάχιστον 5.000 μέτρα).
Έκτοτε ζει εξόριστος με την κυβέρνησή του στη Νταραμσάλα της Ινδίας. Στον Δαλάι Λάμα απενεμήθη το Νόμπελ Ειρήνης το 1989.
"Απόδραση από το Αλκατράζ"
Στη νησίδα του Αλκατράζ ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1934 μια ομοσπονδιακή φυλακή υψίστης ασφαλείας, και
Η φυλακή Λίμπι
σε αυτήν "φιλοξενούνταν" οι πιο διαβόητοι και επικίνδυνοι κακοποιοί.
Το νησί βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη του 1,5 χιλιομέτρου από τις ακτές, ενώ θεωρείται αδύνατο να φθάσει κανείς στην ακτή, καθώς στη θάλασσα υπάρχουν ισχυρά παλιρροιακά ρεύματα που σχηματίζουν επικίνδυνες δίνες.
Πέραν των φυσικών εμποδίων, οι αρχές είχαν τοποθετήσει στη φυλακή ηλεκτρικό συρματόπλεγμα, φράχτες και πολυβολεία.
Παρά όλα τα εμπόδια, από τις εν λόγω φυλακές αποφάσισαν να δραπετεύσουν ο Φρανκ Μόρις και τα αδέλφια Τζον και Κλάρενς Άγκλιν.
Οι τρεις άνδρες χρειάστηκαν μήνες για να σπάσουν κομμάτια του τσιμέντου για να ανοίξουν μια τρύπα το σύστημα εξαερισμού που υπήρχε στα κελιά τους, χρησιμοποιώντας υπεράνω πάσης υποψίας εργαλεία όπως νυχοκόπτες, κουτάλια και ένα αυτοσχέδιο τρυπάνι που έφτιαξαν από τα εξαρτήματα ενός ανεμιστήρα!
Για να κρύψουν από τους φύλακες την τρύπα την κάλυπταν με έναν πολτό από λιωμένες εφημερίδες.
Στις 11 Ιουνίου του 1962 οι τρεις άνδρες άφησαν κούκλες στα κρεβάτια τους, σκαρφάλωσαν έξω από τη φυλακή μέσω του συστήματος εξαερισμού, και άφησαν το νησί χρησιμοποιώντας μια σχεδία καμωμένη από βαρέλια, σανίδες, και αδιάβροχα τζάκετ.
Δεν ξαναεμφανίστηκαν ποτέ, και εκτιμάται ότι πνίγηκαν στην προσπάθεια τους να φθάσουν στις ακτές. Στην ιστορία τους βασίστηκε η κινηματογραφική ταινία "Απόδραση από το Αλκατράζ" με πρωταγωνιστή τον Κλιντ Ίστγουντ.
Οι Πέτερ Στρέλτζικ και Γκούντερ Βέτζελ
Το Σεπτέμβριο του 1979 οι Πέτερ Στρέλτζικ και Γκούντερ Βέτζελ αποφάσισαν να αποδράσουν, μαζί με τις οικογένειές τους, από την Ανατολική Γερμανία του υπαρκτού Σοσιαλισμού στη Δυτική Γερμανία του υπαρκτού Καπιταλισμού, χρησιμοποιώντας ένα αυτοσχέδιο αερόστατο.
Η πτήση διήρκησε 28 λεπτά και οι δύο οικογένειες ταξίδεψαν πάνω από 24 χιλιόμετρα.
Ο Στρέλτζικ, ένας ηλεκτρολόγος, και ο Βέτζελ, ένας οικοδόμος, χρειάστηκαν 2 χρόνια για να σχεδιάσουν τη φυγή τους στη Δυτική Γερμανία. Οι γυναίκες τους έραψαν το μπαλόνι του αερόστατου χρησιμοποιώντας κουρτίνες, σεντόνια και γενικότερα όλων των ειδών και των χρωμάτων τα υφάσματα.
Οι δύο άνδρες, που πήραν την ιδέα για να αποστατήσουν στη Δύση από ένα τηλεοπτικό ντοκιμαντέρ με αερόστατα, δούλεψαν σκληρά στο υπόγειο του Στρέλτζικ φτιάχνοντας την πλατφόρμα του αερόστατου, καθώς και το μηχανισμό που θα έκανε το αερόστατο να σηκωθεί στον αέρα.
Οι δύο οικογένειες ξεκίνησαν το ταξίδι τους στις 1.30 το πρωί, και όταν προσγειώθηκαν δεν γνώριζαν αν είχαν περάσει τα σύνορα. Κατάλαβαν ότι είχαν πετύχει στο σχέδιο τους όταν είδαν ένα Audi, αμάξι που κατασκευαζόταν και πωλούνταν μόνο στη Δυτική Γερμανία.
Η ιστορία τους έγινε ταινία λίγα χρόνια μετά από τη Disney. Πρωταγωνιστούσαν οι ηθοποιοί Μπο Μπρίτζες και Τζον Χέρτ.
O Mπίλι Χέιζ
Ο αμερικανός Μπίλι Χέιζ συνελήφθη το 1970 από τις τουρκικές αρχές διαθέτοντας στην κατοχή του ποσότητες
Ο Ζακ Μεσρίν
μαριχουάνας που ήθελε να περάσει έξω από την Τουρκία.
Έζησε 5 χρόνια στις τουρκικές φυλακές προτού καταφέρει να διαφύγει.
Μετά από πάλη με τους φύλακες, ο Χέιζ κατάφερε να κλέψει μια από τις στολές τους και φορώντας την βγήκε από τη φυλακή.
Ο Χέιζ ταξίδεψε στην Τουρκία επί μέρες έχοντας βάψει τα ξανθά του μαλλιά μαύρα για να μη γίνει στόχος, και κατόρθωσε να περάσει τον Έβρο για να φτάσει στην Ελλάδα.
Για να χρηματοδοτήσει την απόδραση του, χρησιμοποίησε 2.000 δολάρια τα οποία είχε κρύψει ο πατέρας του σε ένα φωτογραφικό άλμπουμ που του είχε δώσει.
Η ταινία του 1978 "Το Εξπρές του Μεσονυκτίου" βασίστηκε στην ιστορία του Χέιζ, με τον Όλιβερ Στόουν να κερδίζει το Όσκαρ καλύτερου σεναρίου. Παράλληλα, η ταινία κέρδισε μια Χρυσή Σφαίρα για καλύτερο δραματικό φιλμ.
Ο Ζακ Μεσρίν
Ο "Νο 1 Δημόσιος Κίνδυνος" (L' Ennemi Public Numéro 1) όπως τον αποκαλούσαν, απασχόλησε επί χρόνια τις γαλλικές και καναδικές αρχές, και έγινε θρύλος για τις αποδράσεις του.
Τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 τον αποκαλούσαν επίσης "ο Ρομπέν των παρισινών δρόμων", καθώς λήστευε τράπεζες ή απήγαγε πλούσιους, και έδινε μέρος της λείας σε άστεγους, σε μια προσπάθεια να διατηρήσει το μύθο του.
Στον πολυδραπέτη Μεσρίν άρεσε η φήμη και ο κίνδυνος, αλλά δεν προέβαινε σε καμία ενέργεια χωρίς να έχει προηγηθεί προσεκτικός σχεδιασμός και ακριβής εφαρμογή των σχεδίων του. Δραπέτευσε από σωφρονιστικά καταστήματα τέσσερις φορές, ενώ οι δύο από τις φυλακές που δραπέτευσε ήταν υψίστης ασφαλείας.
Ο Μεσρίν μάλιστα έγραψε το 1977 και μια αυτοβιογραφία, το "Ένστικτο Θανάτου" που πρόσφατα μεταφέρθηκε στη γαλλική μικρή οθόνη με πρωταγωνιστή τον Βινσέν Κασέλ.
Η εγκληματική του "καριέρα" τέλειωσε άδοξα στις 2 Νοεμβρίου 1979. Οι γαλλικές αρχές τον εντόπισαν, τον παρακολουθούσαν, και σε ενέδρα που του έστησαν τον γάζωσαν με πάνω από 20 σφαίρες, με συνέπεια να σκοτωθεί ακαριαία.