Γενετικό τεστ προβλέπει με ακρίβεια το χρώμα των ματιών

Γενετικό τεστ που προβλέπει με ακρίβεια άνω του 90% το χρώμα των ματιών αναπτύχθηκε από γενετιστές στην Ολλανδία και πρόκειται να αρχίσει σύντομα να χρησιμοποιείται από την εγκληματολογική υπηρεσία της χώρας για τον εντοπισμό υπόπτων.
Τα καλύτερα προγνωστικά τεστ που είχαν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα δεν ξεπερνούσαν σε ακρίβεια το 80%.
«Δεν είναι κι άσχημα αλλά δεν ήταν αρκετά ακριβείς για να χρησιμοποιηθούν από τους εγκληματολόγους» σχολίασε ο Μάντφρεντ Κάιζερ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας που επινόησε τη νέα μέθοδο στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Εράσμους στο Ρόντερνταμ. Η έρευνά του δημοσιεύεται στην έγκριτη επιθεώρηση Current Biology.
Η πρόβλεψη του χρώματος της ίριδας από το γενετικό υλικό ενός ανθρώπου δεν είναι εύκολη υπόθεση, δεδομένου ότι το χαρακτηριστικό αυτό ελέγχεται από πολλά γονίδια ταυτόχρονα.
Ο Δρ Κάιζερ εστιάστηκε σε οκτώ γονίδια που ρυθμίζουν την σύνθεση και την κατανομή δύο χρωστικών, της ευμελανίνης και της φαιομελανίνης, οι οποίες παράγονται στο δέρμα, τις τρίχες και την ίριδα. Από τα γονίδια αυτά, τη σημαντικότερη επίδραση έχουν τα OCA2 και HERC2, τα οποία βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο στο χρωμόσωμα 15.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν μαθηματικούς αλγόριθμους για να αναλύσουν τα αποτελέσματα γενετικών εξετάσεων σε δείγμα 6.000 Ευρωπαίων Ολλανδών. Η ανάλυση αποκάλυψε έξι σημεία γενετικής ποικιλότητας (μέσα στα οκτώ αυτά γονίδια), από τα οποία μπορεί να προβλεφθεί με ακρίβεια αν ένας άνθρωπος έχει καφέ ή γαλάζια μάτια.
Η ακρίβεια του τεστ είναι πάντως μικρότερη, λίγο πάνω από 70%, για μάτια άλλων χρωμάτων.
Τα γαλάζια και τα καφέ μάτια είναι πάντως τα πιο συνηθισμένα στους ανθρώπους-το καφέ είναι συχνότερο στις περισσότερες περιοχές του κόσμου, ενώ στη Βόρεια Ευρώπη το γαλάζιο κυριαρχεί -μεταξύ των Ολλανδών που εξετάστηκαν στη μελέτη, το 68% είχε γαλάζια μάτια και το 23% καφέ.
Η εγκληματολογική υπηρεσία της Ολλανδίας σκοπεύει να αρχίσει να χρησιμοποιεί το νέο τεστ εντός του έτους, ενώ οι αντίστοιχες υπηρεσίες άλλων χωρών θα πρέπει πρώτα να επιβεβαιώσουν ότι τα αποτελέσματα ισχύουν και στους δικούς τους τοπικούς πληθυσμούς.
Η νέα μέθοδος θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί σε μελέτες ανθρωπολογίας και αρχαιολογίας, ίσως ακόμα και σε γενετικό υλικό των ανθρώπων του Νεάντερταλ.
Θεωρητικά, θα μπορούσε επίσης να προβλέπει το χρώμα των ματιών στα έμβρυα που δημιουργούνται με εξωσωματική γονιμοποίηση. Στις περισσότερες χώρες, όμως, η επιλογή εμβρύων με βάσει τέτοια χαρακτηριστικά απαγορεύεται από το νόμο.