Πού θα πάμε, πού;

Η μοναξιά του σχοινοβάτη θα μπορούσε να είναι ο τίτ­λος του δράματος που ζει τους τελευταίους μήνες το πάλαι ποτέ πανίσχυρο Κίνημα, ειδικά την τελευταία περίοδο, όταν ο ελλη­νικός λαός σφράγισε με τον σκληρό τρόπο, την πτώση σε εκλογικά ποσο­στά που είχε να δει από τις πρώτες μέ­ρες της ίδρυσής του.
Το δράμα της τελευταίας περιόδου (γιατί και πιο πριν αρκετά ήταν τα δρά­ματα με άλλους πρωταγωνιστές), τον πρώτο λόγο έχει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος. Μια μονα­ξιά μεγαλοπρέπειας που ο ίδιος φαί­νεται να επεδίωξε και τώρα τον οδηγεί σε προφανή αδιέξοδα. Αν, μάλιστα, θεωρήσουμε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους σχοινοβάτες είναι το πρόσθετο βάρος, τότε ο πολυπράγμων αρχηγός του Κινήματος κινδυνεύ­ει ακόμη και να γκρεμιστεί.
«Το ΠΑΣΟΚ είμαι εγώ»
Η επιλογή του προέδρου του ΠΑΣΟΚ αμέσως μετά τις πρώτες εκλο­γές της 6ης Μαΐου να περιθωριοποι­ήσει και να απαξιώσει την παρουσία και την προσφορά ολόκληρου σχεδόν του ψηφοδελτίου του ΠΑΣΟΚ, αλλά και των κομματικών στελεχών σε όλη τη χώρα, κηρύσσοντας ουσιαστικά το δόγμα «το ΠΑΣΟΚ είμαι εγώ», δεν προ­κάλεσε μόνο μια δυσάρεστη έκπληξη για την κρίση πολυπραγμοσύνης του αρχηγού, αλλά και την απαρχή έντο­νων προβληματισμών για τη μακροημέρευσή τους εντός του κόμματος.
Όλες οι φυγόκεντρες δυνάμεις, εντός του ΠΑΣΟΚ, που έλεγαν από το 2007 κιόλας ότι ο Βενιζέλος επιθυμεί ένα μικρό κεντρογενές και απόλυτα ελεγχόμενο κόμμα, μοιάζει να δικαιώ­θηκαν και να κινούνται στη συγκρότη­ση ενός άλλου πόλου.
Στην αυλή του ΠΑΣΟΚ συγκεντρώ­θηκαν πολλά στελέχη που είδαν ξαφ­νικά ότι ο Βενιζέλος δεν τους θέλει στο κόμμα, δεν αξιολογεί την εμπει­ρία, τις γνώσεις και τη διαδρομή τους και συνεπώς άρχισαν να σκέφτονται ότι και αυτοί πρέπει να κάνουν άλλους σχεδιασμούς.
Η ανακοίνωση της διάλυσης όλων των οργάνων ενώ ήταν σχεδόν βέβαι­ες οι δεύτερες εκλογές και η εν συ­νεχεία προεκλογική εκστρατεία του κόμματος, με καταργημένη την προ­βληματική Οργάνωσή του, από τους «αυλικούς» του Βενιζέλου έπεισαν
και τους πιο δύσπιστους ότι η αντίλη­ψη του αρχηγού πως όλα τα μπορεί μόνος του, όχι μόνο δεν υποχωρεί, αλ­λά, αντίθετα, τον σπρώχνει ακόμα πιο βαθιά στην πολιτική του απομόνωση.
Η σύγκρουση
Αμέσως μετά τις εκλογές της 17ης Ιουνίου επέλεξε να εντάξει το ΠΑΣΟΚ στο κυβερνητικό σχήμα, με τους όρους και τις προϋποθέσεις που ο ίδι­ος είχε ήδη συμφωνήσει, χρησιμοποι­ώντας την Κοινοβουλευτική Ομάδα ως ακροατή μακρόσυρτων πολιτικών βερμπαλισμών.
Έτσι προκάλεσε την πρώτη μεγάλη σύγκρουση με τους βαρόνους Άννα Διαμαντοπούλου, Ανδρέα Λοβέρδο και Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, που επέμει­ναν ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να έχει ουσια­στικό ρόλο στην κυβέρνηση και να μην εκπροσωπείται από τους κολλητούς του αρχηγού από τη Θεσσαλονίκη, για να κατηγορηθούν τελικά στο νεοπροεδρικό στρατόπεδο και για άκρατο κυβερνητισμό, οξύνοντας έτσι τις εσωκομματικές αντιθέσεις και αυξάνοντας τις φυγόκεντρες δυνάμεις.
Κι ενώ όλα σχεδόν τα πρωτοκλασά­τα στελέχη που τον στήριξαν ενεργά στην προσπάθειά του να καταλάβει την αρχηγία άρχισαν να παίρνουν απο­στάσεις, μια σειρά από άλλα στελέχη πιστά στον αρχηγό άρχισαν να το «ξανασκέφτονται» βλέποντας τις κινήσεις του.
Ιδιαίτερα επιφυλακτικά είναι πολλά στελέχη στο θέμα της ανασύστασης και στο οργανωτικό σχήμα που έχει αποφασίσει ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, με μεγάλη δυσκολία όπως λένε, γιατί έχει μια έμφυτη τάση απόρριψης ορ­γανωτικών σχημάτων, στα οποία και δεν πιστεύει. Ίσως, λένε κάποιοι, να νομίζει ότι η δική του παρουσία μπορεί να υποκαταστήσει ακόμη και τη δυνα­μική που θα δώσει μια σωστή και κα­λά λειτουργούσα οργάνωση του πάλαι ποτέ ισχυρότατου σε αυτό τον τομέα Κινήματος.
Τα ίδια και τα ίδια
Τα ονόματα τα οποία ανακοινώθη­καν ότι αναλαμβάνουν το βάρος της ανασύστασης του ΠΑΣΟΚ, σε περιφε­ρειακό και κεντρικό επίπεδο, εκτιμά­ται από πολλούς ότι είναι περιορισμέ­νης εμβέλειας, ορισμένα και «ανοι­κτά» για διάφορα ζητήματα στα μέλη του ΠΑΣΟΚ και στην κοινωνία καθώς και ότι δεν μπορούν να πείσουν και να επαναδραστηριοποιήσουν τα πλη­γωμένα στελέχη και τα απλά μέλη του ΠΑΣΟΚ.
Ο ορισμός στον κρίσιμο τομέα της ανάπτυξης νέων πολιτικών για το ΠΑΣΟΚ στελέχους της Δημοκρατικής Συμ­μαχίας, που μέχρι και λίγο πριν από τις
εκλογές της 17ης Ιουνίου αποθέωνε τον φιλελευθερισμό της Ντόρας, είναι ενδεικτικός και πολύ χαρακτηριστικός για το ποιοι έχουν αναλάβει τις θέσεις του ΠΑΣΟΚ και την ιδεολογική και ορ­γανωτική του ανασυγκρότηση.
Είναι ενδεικτικό στη σύγκρουση που έγινε με τις τελευταίες τροποποιήσεις στον νόμο για την Παιδεία, ότι το κά­θε μπλοκ που είχε δημιουργηθεί χα­ρακτήριζε τις δικές του απόψεις ως μεταρρυθμιστικές και τις απόψεις των άλλων ως αντιμεταρρυθμιστικές, δίνο­ντας την εντύπωση της πλήρους σύγ­χυσης για το τι είναι και τι δεν είναι μεταρρύθμιση.
Τα μαχαιρώματα
Πολλοί υποστηρικτές του φέρονται ιδιαίτερα προβληματισμένοι από το βενιζελικό «ουάν μάν σόου», ανεξάρ­τητα από τον βαθμό εμπλοκής τους στο εγχείρημα της ανασύστασης, και ταυτόχρονα γι’ αυτόν ακριβώς τον προ­βληματισμό τους άρχισαν να αισθάνο­νται ότι έχουν μπει στο στόχαστρο ορι­σμένων στελεχών «προεδρικότερων» του νέου προέδρου.
Στην ουσία δηλαδή έβλεπαν ότι ακό­μη και στο εσωτερικό του αρχηγικού στρατοπέδου είχαν αρχίσει τα «συ­ντροφικά» βενιζελικά μαχαιρώματα, από στελέχη που φαίνεται ότι το μόνο που τους απασχολεί σ’ αυτή τη φάση είναι η κομματική εξουσία δίπλα στον αρχηγό.
Ακόμα όμως και στενοί συνεργάτες του, όπως η Φώφη Γεννηματά και η Εύη Χριστοφιλοπούλου, που εντάχθη­καν πρόσφατα στην ομάδα των υπε­ρασπιστών του, μοιάζει να διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις για πολιτικές κινήσεις, τακτικές και αποφάσεις του Ευάγγελου Βενιζέλου.
Η δυσφορία
Αυτό που αποδείχτηκε στις πρόσφα­τες εξαντλητικές συζητήσεις γύρω από τα μέτρα των 11,5 δισ. είναι η σοβαρή πολιτική αμφισβήτηση των συνεχών προτάσεών του, όχι μόνο στο εσωκομ­ματικό πεδίο, αλλά και στο ευρύτερο πολιτικό, αλλά και διεθνές προσκήνιο.
Και αυτό γιατί ορισμένες από αυτές έρχονταν και σε αντίθεση με τις θέσεις και τις απόψεις που διατύπωνε έως πριν από λίγο καιρό όταν βρισκόταν στη θέση του υπουργού των Οικονο­μικών και του αντιπροέδρου των προ­ηγούμενων κυβερνήσεων Παπαδήμου και Παπανδρέου.
Το μπαράζ δημοσιευμάτων από το άλλοτε φιλικό γι’ αυτόν «Βήμα» για τη δυσθυμία των Ευρωπαίων ηγετών ως προς το να συγκληθεί εθνική επι­τροπή διαπραγμάτευσης που θα πε­ριλαμβάνει και τον Ευάγγελο Βενιζέ­λο είναι ενδεικτικό του κλίματος .
Η αλήθεια είναι ότι η πολυπραγμο­σύνη του, η επίδειξη ρητορικής δεινό­τητας και η προβολή της ιδιαίτερης ευφυΐας του δεν κατέστησε συμπα­θή τον πληθωρικό Βενιζέλο στα ευ­ρωπαϊκά σαλόνια. Αυτό που όπως φαίνεται ήταν καθοριστικό για την γκρίνια των Ευρωπαίων δανειστών είναι η αντιπαράθεσή του με τον Γι­άννη Στουρνάρα και οι πολύ δύσκο­λες σχέσεις τους.
Ο σημερινός υπουργός Οικονομί­ας, που είναι παλαιός υποστηρικτής του το 2007 στην κόντρα για την αρ­χηγία του ΠΑΣΟΚ και γνωστός στην Ευρώπη για τη στήριξη και συχνά υπόδειξη σκληρών μέτρων στην τρό­ικα, έγινε δεκτός με ενθουσιασμό από την ευρωπαϊκή πολιτική ηγεσία στο πηδάλιο της ελληνικής οικονο­μίας και κάθε κίνηση αμφισβήτησής του αντιμετωπίζεται σχεδόν με ορ­γή.
Η στρατηγική Βενιζέλου να κα­ταθέτει διάφορες προτάσεις σε κά­θε φάση της διαπραγμάτευσης, την οποία στη συνέχεια καταπίνει αμά­σητη, δεν συζητείται σε κανένα όρ­γανο του κόμματος και μάλιστα αμ­φισβητείται από πολλά ηγετικά στε­λέχη του ΠΑΣΟΚ, γιατί, όπως λένε, δεν εντάσσονται σε έναν συνολικό­τερο στρατηγικό σχεδιασμό σχετικά με το μέλλον της χώρας.
Ουσιαστικά σε κάθε συνεδρίαση άτυπων οργάνων ο Βενιζέλος κατα­θέτει επί μακρόν τις απόψεις και θέ­σεις του και αντιμετωπίζει με αμυ­δρή περιφρόνηση και ελαφρά ειρω­νεία, όταν δεν εκρήγνυται, κάθε δια­φορετική άποψη ή επιφύλαξη.
Ο ίδιος, λένε φανατικοί εσωκομ­ματικοί εχθροί του, γνωρίζει ότι αν «πολυπαίξει» με τη φωτιά και προ­καλέσει εκλογές το επόμενο σύντο­μο διάστημα, μπορεί να προκαλέσει το φινάλε στην πολιτική του σταδιο­δρομία, αν το ΠΑΣΟΚ καθημαγμένο καταποντιστεί εκλογικά ακόμη πε­ρισσότερο.
Γι’ αυτό και σε κάθε βήμα του μπο­ρεί να καταγράφει τη διαφωνία, αλλά συνεχώς αναδιπλώνεται και αποδέχε­ται τη γραμμή Στουρνάρα - Σαμαρά.
Η αποστασιοποίηση
Με αφορμή τις εξελίξεις στον χώ­ρο της Παιδείας και την ψήφιση των τροποποιήσεων του σχετικού νόμου, η Αννα Διαμαντοπούλου, ο Ανδρέας Λοβέρδος, ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης (με κάποιες επιφυλάξεις, παρά το σοβαρό επεισόδιο που είχε με τον αρχηγό του ΠΑΣΟΚ), ο Γιάννης Ραγκούσης, ο Ηλίας Μόσιαλος, ο Θόδω­ρος Πάγκαλος, ο Γιώργος Φλωρίδης και άλλα στελέχη κινούνται εντατικά μέσα στο καλοκαίρι προκειμένου να συσπειρωθούν στη δημιουργία ενός πολιτικού χώρου στην Κεντροαριστε­ρά –όπως λένε οι ίδιοι– που θα έχει μέτωπο τον κρατισμό, τις συντεχνίες και τον λαϊκισμό, όπως λένε στις με­ταξύ τους συναντήσεις.
Οι εκτιμήσεις που κάνουν είναι ότι μπορεί το συγκεκριμένο εγχεί­ρημα να μην έχει μεγάλη απήχηση στις επόμενες εκλογές, από μια κοι­νωνία εξαντλημένη από συνεχή και άδικα μέτρα, με φυσική ροπή στον λαϊκισμό και στα εύκολα λόγια, αλλά σε μια επόμενη φάση θα καταστεί το επίκεντρο της πολιτικής εξέλιξης στη χώρα.
Ο ρόλος του Γιώργου Παπανδρέ­ου στο εγχείρημα αυτό δεν έχει απο­σαφηνιστεί, παρότι καταψήφισε τις αλλαγές στον νόμο - πλαίσιο για την Παιδεία, υπερασπιζόμενος το δικό του έργο.
Κάποιοι θέλουν το τελευταίο διά­στημα να έχει αναπτύξει εκ νέου σχέ­σεις με στελέχη που έχουν απομα­κρυνθεί από το επίσημο ΠΑΣΟΚ και να συμμερίζεται τις αγωνίες και τις δια­φωνίες τους απέναντι στη στρατηγική και την πολιτική τακτική Βενιζέλου.
Οι κλυδωνισμοί
Και μπορεί αυτά τα στελέχη να εί­ναι σχεδόν όλα από τους φανατικούς υποστηρικτές των Μνημονίων και να νομίζουν ότι μπορεί να εκφράσουν την Κεντροαριστερά στη χώρα μας (!!!), όμως η αποχώρησή τους από το Κίνημα είναι βέβαιο ότι θα επιφέρει ισχυρότατους εσωκομματικούς κλυ­δωνισμούς.
Δεν είναι λίγα τα στελέχη που πι­στεύουν ότι οι κλυδωνισμοί αυτοί και η αποχώρηση των συγκεκριμένων στελεχών θα επισφραγίσουν την αμ­φισβήτηση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ και θα δικαιώσουν όλους εκείνους που πιστεύουν ότι δεν μπορεί να συσπειρώσει όλες τις δυνάμεις οι οποί­ες το συγκροτούσαν μέχρι σήμερα.
Υπενθυμίζουν, μάλιστα, ότι με την πορεία που ακολουθεί στο πλαίσιο της συγκυβέρνησης ο Βενιζέλος, το μόνο που καταφέρνει μέχρι στιγμής, και παρά τις επικριτικές κορόνες, εί­ναι να έχει εγκαταλείψει στην αγκα­λιά του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλέξη Τσίπρα όλες εκείνες τις κοινωνικές δυνάμεις που κάποτε συγκροτούσαν, και δια­τηρούσαν πανίσχυρο, το ΠΑΣΟΚ.
Όταν τα μέτρα που έχουν απο­φασιστεί θα έλθουν στη Βουλή, οι φυγόκεντρες δυνάμεις θα αναπτυ­χθούν στο έπακρο μέσα στο ΠΑΣΟΚ και η ενότητά του θα φθάσει στο κόκκινο.
Και τότε εκείνο που θα συμβεί μετά πάσης βεβαιότητος είναι ότι στις ερχό­μενες μέρες, και αφού ανοίξει η Βου­λή, δεν πρόκειται να πλήξουμε.
Οι παλινωδίες
Η κατάσταση στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ είναι τραγική, αλ­λά και οι επιπτώσεις στην εικόνα του κόμματος στην κοινωνία από όσα είχαν προηγηθεί από τις εκλογές του 2009 και μετά, άλλοτε με πρωταγωνιστή τον Γιώργο Παπανδρέου και άλλοτε τον ίδιο τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, και τέως αντιπρόεδρο και υπουργό των Οικονομικών, είναι μεγάλες και η ζημιά που έχει υποστεί το σημερινό κόμμα της συγκυβέρνησης τεράστια.
Όμως σε όλη αυτή την κάκιστη εικόνα έρχονται να προ­στεθούν και οι παλινωδίες του σημερινού αρχηγού, που με τις συνεχείς φλύαρες και άτσαλες πολιτικές πιρουέτες του οδηγείται είτε στον δρόμο της ουσιαστικής αμφισβήτησής του είτε στην ακόμη μεγαλύτερη πολιτική περιθωριοποίηση του πολιτικού μορφώματος που ηγεμονεύει και κάποτε ήταν ένα πανίσχυρο πολιτικό σχήμα.
Η διαφοροποίηση 6 βουλευτών στο νομοσχέδιο για την Παιδεία, με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου και τους Ανδρέα Λοβέρδο και Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, και η πρωτοφανής κρίση στις σχέσεις του προέδρου του κόμματος με τον τελευταίο δείχνουν ότι το κόμμα βρί­σκεται σε μια περιδίνηση και αυτό κυρίως αφορά τον τρόπο διοίκησης του κόμματος από τον κ. Βενιζέλο.