Από το χωράφι στο ράφι το λάχανο γίνεται... χρυσάφι

Γνωστά-άγνωστα «καπέλα» ανεβάζουν μέχρι και 150% τις τιμές των αγροτικών προϊόντων από το χωράφι μέχρι το ράφι. Σύμφωνα με έρευνα της «Οικονομίας», έξοδα όπως τα μεταφορικά, τα εκφορτωτικά στην κεντρική λαχαναγορά, τα έξοδα συσκευασίας και διαλογής, τα εργατικά και η φύρα είναι συντελεστές που «φουσκώνουν» τις τιμές των οπωροκηπευτικών και τους οποίους η πλειονότητα των καταναλωτών δεν γνωρίζει.
Οι τιμές σε τρία προϊόντα -ντομάτα Κρήτης, πατάτα Αχαΐας και λάχανο- που επιλέχθηκαν ως παράδειγμα επιβαρύνονται με αυτά τα έξοδα, τα μεταφορικά και τα εκφορτωτικά από 6%έως 14%. Βέβαια, την υψηλότερη ώθηση στις τιμές δίνουν τα ποσοστά κέρδους των χονδρεμπόρων και λιανεμπόρων, τα οποία καθορίζονται με αγορανομική διάταξη. Eτσι, στην ντομάτα το κέρδος των χονδρεμπόρων είναι 10% και των λιανεμπόρων (μανάβικα και επαγγελματίες πωλητές στις λαϊκές αγορές) είναι 22% και 25%, αντίστοιχα.
Στην πατάτα το χονδρεμπορικό κέρδος είναι 8% και στη λιανική 23% (λαϊκές αγορές) και μανάβικα (25%). Στο λάχανο τα αντίστοιχα ποσοστά κέρδους είναι 12% για τους χονδρεμπόρους, 30% για τις λαϊκές και 35% για τα καταστήματα μαναβικής. Στις τιμές, βέβαια, πρόσθετη επιβάρυνση έρχεται και με τον ΦΠΑ 9%.

2,30 από 1,40 ευρώ

Πιο αναλυτικά, η ντομάτα ξεκινά από τον Συνεταιρισμό Ελαφονήσου Κρήτης με 1,40 ευρώ το κιλό όπου στην τιμή αυτή περιλαμβάνονται έξοδα συσκευασίας, διαλογής, τα εργατικά και η φύρα.
Ο χονδρέμπορος την αγοράζει με τιμή 1,40 ευρώ και εκεί προστίθενται 0,10 ευρώ τα έξοδα μεταφοράς, τα εκφορτωτικά 0,04 ευρώ και τελικά από τη λαχαναγορά στην περιοχή του Ρέντη έχοντας προσθέσει 0,16 ευρώ το κιλό το ποσοστό κέρδους την πουλά προς 1,70 ευρώ στον μανάβη. Ο τελευταίος υπολογίζει το ανώτατο λιανεμπορικό κέρδος 22% και τον ΦΠΑ 9%, με αποτέλεσμα η ντομάτα να πωλείται στον καταναλωτή από 2 μέχρι 2,30 ευρώ το κιλό. Δηλαδή, η «ψαλίδα» είναι κοντά στο 65%.
Στο 89% είναι για την πατάτα η διαφορά της τιμής από το χωράφι στον πάγκο. Για παράδειγμα, η πατάτα Αχαΐας πωλείται από το χωράφι με τιμές 0,43 - 0,45 ευρώ το κιλό. Στις τιμές αυτές προστίθενται 0,07 ευρώ το κιλό που είναι τα έξοδα μεταφοράς στο διαλογητήριο - συσκευαστήριο και συσκευασίας κι έτσι από το συσκευαστήριο ο χονδρέμπορος την αγοράζει προς 0,52 ευρώ το κιλό. Τα μεταφορικά μέχρι τη λαχαναγορά στου Ρέντη είναι 0,03 ευρώ και τα φορτοεκφορτωτικά υπολογίζονται σε 0,02 ευρώ το κιλό.

Κέρδος

Με το κέρδος του χονδρεμπόρου, που είναι 0,05 ευρώ το κιλό, η τιμή της πατάτας ανέρχεται στα 0,62 ευρώ το κιλό. Η λιανική τιμή στις λαϊκές και στα μανάβικα μαζί με το περιθώριο κέρδους, τα μεταφορικά από τη λαχαναγορά και τον ΦΠΑ 9% διαμορφώνεται στα 0,83 με 0,85 ευρώ το κιλό.
Η απόκλιση τιμών στο λάχανο είναι 150%. Από τον παραγωγό ξεκινά 0,20 ευρώ, προστίθενται τα μεταφορικά και τα φορτοεκφορτωτικά 0,05 ευρώ και ο χονδρέμπορος βάζοντας το περιθώριο κέρδους διαμορφώνει τιμή 0,25 μέχρι 0,35 ευρώ.
Οι επαγγελματίες πωλητές στις λαϊκές αγορές και οι μανάβηδες μαζί με το δικό τους περιθώριο κέρδους και τον ΦΠΑ το πουλάνε στους καταναλωτές από 0,40 μέχρι 0,50 ευρώ.