Δευτέρα 22 Οκτωβρίου 2012

Ο Αλέξης θέλει Ευρώπη, αλλά πάει... πλατεία

Η μάχη εφικτού και εναλλακτικής πρότασης, η αναντιστοιχία δημοσκοπικών ποσοστών και υποτονικών διαδηλώσεων.
Σε εξίσωση πολλαπλών μεταβλητών και με μεγάλο «άγνωστο Χ» το πολιτικό της αποτέλεσμα εξελίσσεται η προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ και της ηγετικής του ομάδας να διαμορφώσουν μια ενιαία, ρεαλιστική και πειστική πολιτική πρόταση, καθώς προχωρούν οι διαδικασίες προς ένα νέο μνημόνιο. Παράλληλα, στην Κουμουνδούρου παρατηρούν με αισθητό προβληματισμό την αναντιστοιχία μεταξύ των εκλογικών και δημοσκοπικών ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ και της συμμετοχής του κόσμου στις αντιμνημονιακές συγκεντρώσεις.
Οι εξελίξεις στην Ευρώπη και η φαινομενική μεταστροφή του Βερολίνου και των κέντρων λήψης αποφάσεων έναντι της Ελλάδας φέρνουν την Κουμουνδούρου, τον κ. Αλ. Τσίπρα και την περί αυτόν πολιτική ομάδα αντιμέτωπους με ένα μείζον δίλημμα. Μπορεί να συμβιβαστεί η απερίφραστη υποστήριξη της ευρωπαϊκής πορείας της χώρας με την καταγγελία του μνημονίου, η οποία έχει επανέλθει ως κεντρική πολιτική θέση στη ρητορική του κ. Τσίπρα; Ή μήπως η θέση αυτή φανερώνει μια αγωνιώδη προσπάθεια συμβιβασμού των εσωτερικών αντιθέσεων του ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να βρίσκει ακροατές σε ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα ψηφοφόρων; Τα ερωτήματα αυτά αποτελούν αντικείμενο καθημερινού προβληματισμού μεταξύ στελεχών της αξιωματικής αντιπολίτευσης και στις κατ' ιδίαν συζητήσεις τους είναι αισθητό ότι κατηγορηματική απάντηση δεν μπορεί να δοθεί. Κατά πολλούς, η αναζήτηση απάντησης θα αποτελέσει τον βασικό καταλύτη για την επιτυχία ή τη ματαίωση του εγχειρήματος του κ. Τσίπρα περί πολιτικής ομογενοποίησης και δημιουργίας ενιαίου κόμματος.
Πάντως έμπειρα κομματικά στελέχη, με μακρά θητεία στην Αριστερά, εκτιμούν ότι η διαδικασία αποσαφήνισης της πολιτικής θέσης του ΣΥΡΙΖΑ στο θεμελιώδες ερώτημα της ευρωπαϊκής θέσης και πορείας της χώρας, είτε θα καταδείξει στο σύνολό τους τις εγγενείς αδυναμίες του σχηματισμού είτε θα αναδείξει μια πρωτοφανή δυνατότητα πραγματικής σύνθεσης και διατύπωσης πρότασης.
Ολική επαναφορά κατά του μνημονίου
Κατά γενική - έστω και έμμεση - παραδοχή πάντως (είτε από την πλευρά της Κουμουνδούρου είτε από την αριστερή πτέρυγα), αυτή την περίοδο ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται σε θολά νερά, στην προσπάθειά του να συμβιβάσει τον ρεαλισμό με την εναλλακτική πρόταση. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην πρόταση σχεδίου για τη Διακήρυξη του νέου κόμματος που αναμενόταν να συζητηθεί εν πρώτοις στη συνεδρίαση της Πολιτικής Επιτροπής του ΣΥΝ, περιλαμβάνονταν οι εξής αναφορές:
Κατ' αρχάς, η δέσμευση για ακύρωση των μνημονίων και των εφαρμοστικών νόμων, οι οποίοι θα αντικατασταθούν από «ένα εθνικό σχέδιο οικονομικής και κοινωνικής ανόρθωσης, παραγωγικής ανασυγκρότησης και δίκαιης δημοσιονομικής εξυγίανσης». Παράλληλα όμως στο ίδιο κείμενο αναφερόταν ότι «η μοίρα της Ελλάδας είναι συνυφασμένη με τη μοίρα της Ευρώπης», η οποία πάντως, σύμφωνα με τον ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκεται «στον αντίποδα της Ευρώπης του νεοφιλελευθερισμού και του εντεινόμενου αυταρχισμού».
Σύμφωνα με μια προσέγγιση, οι διατυπώσεις αυτές συνιστούν προσπάθεια πολιτικής ακροβασίας και μία από τις αιτίες ενός παράδοξου φαινομένου: έχοντας ως παρακαταθήκη την εκρηκτική άνοδο των ποσοστών του στις τελευταίες εκλογές, ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζει μια δημοσκοπική άνοδο, όμως την ίδια στιγμή κατατρύχεται από τη σημαντική αδυναμία του να κινητοποιήσει μάζες δυσαρεστημένων πολιτών στις συγκεντρώσεις κατά του μνημονίου.
Πιέσεις για επιστροφή στο κίνημα
Μετριοπαθή στελέχη στους κόλπους του ΣΥΡΙΖΑ αναγνωρίζουν ότι, παρά την προσέλευση του κόσμου στις τελευταίες απεργιακές κινητοποιήσεις, ο κύριος όγκος διαδηλωτών δεν συνιστά μια ομοιογενή πολιτικά ομάδα, η οποία ανταποκρίθηκε στις προσκλήσεις του κ. Τσίπρα για αντίσταση και ανατροπή του μνημονίου στους δρόμους. Επιπλέον, αυτό που προβληματίζει ακόμη και ηγετικά κλιμάκια της Κουμουνδούρου είναι το γεγονός ότι οι ελληνικές συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας κατά της πολιτικής λιτότητας και των περικοπών δεν συγκρίνονται σε όγκο και μαχητικότητα με τις αντίστοιχες στην Ισπανία ή στην Πορτογαλία.
Το συγκεκριμένο ζήτημα αποτελεί αφορμή για μια συζήτηση που διεξάγεται στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, με θέμα την «επιστροφή στο κίνημα». Δεν είναι τυχαίο ότι και ο ίδιος ο κ. Τσίπρας έχει υιοθετήσει τις τελευταίες εβδομάδες μια περισσότερο «κινηματική» φρασεολογία, δεχόμενος πιέσεις και εξ αριστερών, καθώς κάποιες συνιστώσες - και κυρίως το Αριστερό Ρεύμα - έχουν διατυπώσει τις ενστάσεις τους περί «χλιαρής» τακτικής απέναντι στην Ευρώπη και την κυβέρνηση.
Την ίδια στιγμή, συνομιλητές του κ. Τσίπρα παραδέχονται ότι η δυνατότητα κινητοποίησης μαζών από έναν σχηματισμό όπως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οπως σημειώνουν, αυτό οφείλεται κατά κύριο λόγο στο ότι οι κομματικές και οργανωτικές δομές δεν αντιστοιχούν ακόμη στο 27%, αλλά περισσότερο στα χαμηλά ποσοστά και δεδομένα των προηγούμενων εκλογικών αναμετρήσεων.
Αποστάσεις από πασοκογενείς
Στις κατά τόπους οργανώσεις παρατηρούνται και άλλου τύπου «εμπλοκές». Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η πρόσφατη ομιλία του κ. Τσίπρα στα Ιωάννινα, απ' όπου ξεκίνησε την περιοδεία του ανά την Ελλάδα. Το ακροατήριο στο θέατρο όπου μίλησε ο πρόεδρος της ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ ήταν περιορισμένο και μάλλον νωθρό σε εκδηλώσεις. Σύμφωνα με πολιτικούς παράγοντες της περιοχής, τα Ιωάννινα είναι μια από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις όπου η προσπάθεια στελεχών προερχόμενων από το ΠαΣοΚ να ενταχθούν στους μηχανισμούς του ΣΥΡΙΖΑ «αποκρούονται» ή πάντως συναντούν αντίδραση από τις οργανώσεις της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης. Συνεπώς, σε οργανωτικό επίπεδο καταγράφεται μάλλον μια προσπάθεια περιχαράκωσης και λιγότερο μια διαδικασία άκριτης «διεύρυνσης».
Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η απόφαση του ΣΥΡΙΖΑ να μη στηρίξει την παράταξη του κ. Ν. Φωτόπουλου στις επικείμενες εκλογές για την ηγεσία της ΓΕΝΟΠ - ΔΕΗ. Η απάντηση του περιβάλλοντος του κ. Τσίπρα στο συγκεκριμένο ζήτημα εδώ και μερικές εβδομάδες συνοψίζεται ως εξής: «Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν "ψαρεύει" πλέον ψηφοφόρους σε άλλους κομματικούς μηχανισμούς, παρά αναζητεί και επιχειρεί μια διεύρυνση του ακροατηρίου του στην κοινωνία και στις ομάδες που έχουν πληγεί από τα μνημόνια».
Παρέμβαση με το βλέμμα σε παλιούς συντρόφους
Το «σχέδιο Β» του Αλαβάνου άναψε φωτιές
Αίσθηση έχουν προκαλέσει τις τελευταίες ημέρες οι εσωτερικές συζητήσεις που πυροδότησε στην Αριστερά η «επανεμφάνιση» του πρώην ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλ. Αλαβάνου. Αφορμή δόθηκε από τη δημόσια προτροπή του για επεξεργασία και διατύπωση ενός «σχεδίου Β», το οποίο θα περιγράφει και θα προτείνει λύσεις για το ενδεχόμενο οικειοθελούς ή αναγκαστικής εξόδου της χώρας από το ευρώ. Πρόκειται για μια θέση η οποία έχει διατυπωθεί εδώ και πολύ καιρό από μεγάλη μερίδα στελεχών και του ΣΥΡΙΖΑ (π.χ. Αριστερό Ρεύμα, αλλά και μεμονωμένα πρόσωπα) και η οποία, όπως όλα δείχνουν, θα αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης στην πορεία προς τον σχηματισμό του ενιαίου κόμματος.
Στα ηγετικά κλιμάκια της Κουμουνδούρου δεν θέλουν καν να ακούν το όνομα του πάλαι ποτέ «μέντορα» του κ. Αλ. Τσίπρα, ο οποίος άλλωστε από την πλευρά του δείχνει ότι η σχέση του με τον ΣΥΡΙΖΑ αποτελεί μακρινό παρελθόν. Δεν είναι τυχαίο ότι σε δημόσιες παρεμβάσεις του τονίζει ότι η αντίληψη (του κ. Τσίπρα) ότι το μνημόνιο μπορεί να καταργηθεί αλλά η χώρα να μείνει στο ευρώ είναι «100% αδύνατη» και υπογραμμίζει ότι «η άποψη πως μπορούμε να απελευθερωθούμε από το μνημόνιο μέσα στην ευρωζώνη είναι εντελώς έξω από τα πράγματα, γιατί η ευρωζώνη γίνεται η ίδια ένα μεγάλο θεσμικό μνημόνιο και για τα 17 μέλη της».
Υπό τις παρούσες συνθήκες, ο κ. Αλαβάνος τάσσεται απερίφραστα υπέρ της εγκατάλειψης του ενιαίου νομίσματος με ξεκάθαρο τρόπο και για συγκεκριμένους λόγους, και σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παλαιών συντρόφων και άσπονδων πολιτικών του φίλων κινείται μάλλον προς μια συνεννόηση με ένα τμήμα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και σε καμία περίπτωση προς την ένταξη στον ενιαίο ΣΥΡΙΖΑ. Παρά ταύτα όμως οι θέσεις του - και ειδικότερα η προετοιμασία για ένα ενδεχόμενο εξόδου της χώρας από το ευρώ - αναμένεται ότι σύντομα θα συζητηθούν ευρύτερα και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: