Πέμπτη 4 Φεβρουαρίου 2010

Η έλλειψη συγκέντρωσης βελτιώνει τη μνήμη

Τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας μπορεί να δυσκολεύονται να συντονίσουν στο μυαλό τους τις διάφορες πληροφορίες, όμως αυτή η αδυναμία συγκέντρωσης μπορεί στην πραγματικότητα να δώσει ώθηση στη μνήμη τους. Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει μια πρόσφατη έρευνα.
«Η ικανότητα να αγνοεί κανείς πληροφορίες, που αποσπούν την προσοχή του, είναι διαφορετική ανά περίπτωση», δήλωσε η Karen Campbell, τελειόφοιτη φοιτήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. «Η άποψή μας είναι ότι όσο μεγαλώνουμε αυτό τείνει να επιδεινωθεί».
Παρά το γεγονός ότι η έλλειψη συγκέντρωσης συχνά μας δυσκολεύει στις καθημερινές μας υποχρεώσεις, η νέα μελέτη αποδεικνύει ότι οι ηλικιωμένοι μπορεί μερικές φορές να αφομοιώνουν περισσότερες πληροφορίες. Πιο συγκεκριμένα έχουν τη μοναδική ικανότητα να ‘’δεσμεύουν’’ τις άσχετες πληροφορίες συνδέοντάς τες κατουσίαν με άλλες πληροφορίες που εμφανίζονται την ίδια στιγμή.
Το αποτέλεσμα θα μπορούσε να εξηγήσει, εν μέρει, γιατί η σοφία έρχεται με τα χρόνια.
Αυτό το είδος της μνήμης θα μπορούσε να βοηθήσει τους ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας στη λήψη αποφάσεων και την επίλυση προβλημάτων, επισημαίνουν οι ερευνητές. Για παράδειγμα αν ένας διευθυντής θέλει να προωθήσει έναν εργαζόμενο, θα ήταν ίσως χρήσιμο να θυμηθεί όχι μόνο την απόδοση στην εργασία των εργαζομένων αλλά και την αλληλεπίδρασή τους με άλλους υπαλλήλους.
Στην πραγματικότητα η αδυναμία να εστιάσουν την προσοχή τους σε ένα σημείο μπορεί να είναι χρήσιμη και για τα παιδιά, προκειμένου να μπορούν να ‘’αρπάζουν’’ όλες τις πληροφορίες από το περιβάλλον τους. «Τα παιδιά έχουν ανάγκη να απορροφήσουν τα πάντα σαν σφουγγάρι και να προσπαθήσουν να μάθουν τους δεσμούς μεταξύ των πραγμάτων που μπορούν να τους βοηθήσουν στη γενική εκπαίδευση,» σημείωσε η Karen Campbell.
Η ερευνητική ομάδα υπέβαλε 24 άτομα ηλικίας 17 – 29 ετών και ίδιο αριθμό ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας, δηλαδή 60 – 73 ετών, σε τεστ μνήμης μέσω υπολογιστή. Καταρχήν οι συμμετέχοντες εξέτασαν μια σειρά από εικόνες, σε καθεμία από τις οποίες υπήρχε μια άσχετη λέξη (π.χ. μια εικόνα από ένα πουλί και η λέξη ‘’άλμα’’).
Οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να αγνοήσουν τις λέξεις και να επικεντρωθούν μόνο στις φωτογραφίες. Ο στόχος ήταν να πατούν ένα πλήκτρο κάθε φορά που έβλεπαν μια φωτογραφία δύο φορές στη σειρά.
Μετά από αυτό το τεστ και αφού προηγήθηκε διάλειμμα 10 λεπτών, οι εθελοντές πήραν μέρος σε ένα παρόμοιο τεστ, μόνο που αυτή τη φορά εμφανίζονταν τρία είδη ζευγαριών εικόνας -λέξης: ζευγάρια εικόνας-λέξης που είχαν δει στο προηγούμενο τεστ, διαφορετικά ζευγάρια με τις ίδιες εικόνες με το προηγούμενο τεστ αλλά με διαφορετικές λέξεις και νέα ζευγάρια εικόνας- λέξης.
Οι ερευνητές επιχείρησαν να διαπιστώσουν αν η έλλειψη επικέντρωσης οδηγούσε τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας να θυμούνται όχι μόνο τις άσχετες πληροφορίες (τις λέξεις), αλλά και ότι αυτές οι λέξεις συνδέονται με ορισμένες εικόνες, οπότε θα είχαν και καλύτερες επιδόσεις από τα άτομα πιο νεαρής ηλικίας. Και αυτό ακριβώς συνέβη!
Οι συμμετέχοντες μεγαλύτερης ηλικίας παρουσίασαν 30 % πλεονέκτημα έναντι των νεότερων στη μνήμη τους όσον αφορά τα ζευγάρια εικόνας – λέξης, που περιλαμβάνονταν και στο πρώτο τεστ, σε σχέση με τα νέα ζευγάρια. Για τα νεαρότερα άτομα δεν υπήρχε ουσιαστική διαφορά στις επιδόσεις τους και για τους τρεις τύπους ζευγαριών.
«Στην καθημερινή σας ζωή ποτέ δεν ξέρετε ποιες πληροφορίες μπορεί να σας φανούν χρήσιμες αργότερα – εκτός βέβαια αν έχετε μαντικές ικανότητες», υπογράμμισε η Karen Campbell. «Αυτό είναι το βασικό σημείο της μνήμης από εξελικτική άποψη - θέλετε να χρησιμοποιήσετε την εμπειρία του παρελθόντος για να σας βοηθήσει στο μέλλον".

Δεν υπάρχουν σχόλια: