Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2009

Πέρα από την Μπακογιάννη ή τον Σαμαρά:η κρίση στρατηγικής της ΝΔ

Το σημερινό κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης καλείται να αποσαφηνίσει την φυσιογνωμία του.Μετά την επταετία 1974-81 του Κωνσταντίνου Καραμανλή,όταν έπαιξε τον ρόλο του κόμματος που αποκατέστησε την δημοκρατία και έβαλε την χώρα στην ΕΟΚ,η ΝΔ λειτουργεί σαν κόμμα αντι-και συμπληρωματικό του ΠΑΣΟΚ.Το 1990 ξαναβρέθηκε στην κυβέρνηση για 3 μόλις χρόνια επειδή ο Ανδρέας Παπανδρέου στροβιλιζόταν στην δίνη του σκανδάλου Κοσκωτά και το 2004 επειδή το ΠΑΣΟΚ είχε ανεπανόρθωτα φθαρεί από την μακρόχρονη παραμονή στην εξουσία.Ακόμη και η σημερινή ανοιχτή ψηφοφορία για την εκλογή προέδρου δεν είναι παρά απομίμηση της διαδικασίας που λανσάρισε το 2004 και επανέλαβε το 2007 το ΠΑΣΟΚ...
Αντίθετα με τα ομόλογα συντηρητικά κόμματα της Ευρώπης που την τελευταία 15ετία διαμόρφωσαν ένα διακριτό πρόγραμμα βασισμένο στον νεοφιλελευθερισμό και την αποθέωση των νόμων της «ελεύθερης αγοράς»,ο Καραμανλής ο νεώτερος απαρνήθηκε την πολιτική στο όνομα της περιβόητης σεμνότητας και της ταπεινότητας.Η ΝΔ ήρθε στην εξουσία αισιοδοξώντας ότι θα μπορούσε να εφαρμόσει και αυτή το μοντέλο που διαμόρφωσε το ΠΑΣΟΚ την δεκαετία του 80: έλεγχος του κράτους,εξασφάλιση των ημετέρων και αοριστολογίες υπέρ των μη προνομιούχων.
Στην πράξη, η πολιτική της κυβέρνησης Καραμανλή αποθέωσε την ευνοιοκρατία και τα κομματικά ρουσφέτια,δηλαδή έναν παρωχημένο κρατισμό που θύμιζε παλιοδεξιά της δεκαετίας του 60.Ομως οι διακηρύξεις της περιείχαν απαραίτητα αναφορές περί κοινωνικής δικαιοσύνης και της ανάγκης υπεράσπισης των «ασθενέστερων στρωμάτων», ορολογία που συνήθως χρησημοποιούν τα σοσιαλδημοκρατικά κόμματα.
Η πλήρως αποιδεολογικοποιημένη καραμανλική διακυβέρνηση είχε όμως και τα θετικά της: επέτρεψε σε διαφορετικές πτέρυγες,από τους νεοφιλελεύθερους της περιόδου Μητσοτάκη μέχρι την κλασσική παλιοδεξιά να συνυπάρχουν στο ίδιο κόμμα.Χάρις σε αυτή την «αμφίπλευρη διεύρυνση» η ΝΔ κατάφερε να κερδίσει τις εκλογές του 2004 και του 2007.Τελικώς αποδείχθηκε καταστροφική,γιατί είναι αδύνατον να αρμενίζεις για πολύ πατώντας σε δύο βάρκες:στις εκλογές του 2009 η ΝΔ σημείωσε το χαμηλότερο εκλογικό της ποσοστό(34%) από το 1974 και μετά.
Μια ματιά στην κοινωνιολογία των πρόσφατων εκλογών από την σχετική έρευνα της εταιρείας Vprc για το Tvxs δείχνει ότι το χαμηλό εκλογικό ποσοστό δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου.Το 2004 η ΝΔ κατάφερε να κερδίσει την ψήφο αρκετών νέων που δεν είχαν γνωρίσει παρά την εξουσία του ΠΑΣΟΚ και της έδωσαν ψήφο αλλαγής.Ομως το 2009,στους ψηφοφόρους που ψήφισαν για πρώτη φορά η ΝΔ κέρδισε μόλις το 21% (42% το ΠΑΣΟΚ) με τα ποσοστά της να αυξάνονται ραγδαία στους ψηφοφόρους άνω των 65 και στους συνταξιούχους.
Για να επανέλθει λοιπόν στην εξουσία,η ΝΔ πρέπει να προχωρήσει σε δύο ριζικές τομές:
- πρώτον,να πάψει να αποτελεί το «κόμμα της τρίτης ηλικίας» και να επανασυνδεθεί με την νεολαία αλλά και με πιο δυναμικά τμήματα της ελληνικής κοινωνίας που παίρνουν ενεργό μέρος στην παραγωγική διαδικασία.
- Δεύτερον,να ανοιχτεί προς το κέντρο του πολιτικού συστήματος.Στην Ελλάδα,το ιστορικό «αντιδεξιό στρατόπεδο» παραμένει πάντα εξαιρετικά ισχυρό.Παρά τις μεγάλες,στρατηγικές διαφορές τους ΠΑΣΟΚ,ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ πλησιάζουν το 60% του εκλογικού σώματος.Τόσο "το βρώμικο 89"όσο και το 2004 η ΝΔ κατάφερε να κερδίσει τις εκλογές "ουδετεροποιώντας" την αριστερά και εκεμεταλλευόμενη την διαφθορά του ΠΑΣΟΚ.
Οι υποψήφιοι της σημερινής αναμέτρησης δεν μπορούν να εξασφαλίσουν τους παραπάνω στόχους.Η κυρία Μπακογιάννη φέρεται μπλεγμένη στην υπόθεση Siemens,ένα από τα κορυφαία σκάνδαλα διαφθοράς στην Ελλάδα.Ο κ.Σαμαράς έχει στο παθητικό του το αδιέξοδο που προκάλεσε στο "Μακεδονικό" υιοθετώντας μια εθνικιστική πολιτική στους αντίποδες της αριστεράς.
Αν επικρατήσει η κυρία Μπακογιάννη,η οποία επαγγέλεται έναν νεωτεριστικό νεοφιλελευθερισμό και με το πιο μετριοπαθές της προφίλ μπορεί να κερδίσει μέρος των μετριοπαθών ψηφοφόρων,θα αντιδράσει η δεξιά πτέρυγα του κόμματος που παραμένει εξαιρετικά ισχυρή:και μόνο το γεγονός ότι ο Ψωμιάδης φλερτάρει με το 10% στην σημερινή ψηφοφορία παρά την παρουσία του επίσης συντηρητικού Σαμαρά δείχνει τον ρόλο που παίζει στα εσωκομματικά πράγματα.Χώρια ότι στην περίπτωση νίκης της κυρίας Μπακογιάννη,καροδοκεί και ο ΛΑΟΣ του κ.Καρατζαφέρη για να εισπράξει τα κοινόχρηστα της "πολυκατοικίας".
Αν πάλι κερδίσει ο κ.Σαμαράς ένα μέρος του ΛΑΟΣ θα γυρίσει στην νεοδημοκρατική πολυκατοικία από την μπροστινή είσοδο,αλλά οι όποιοι κεντρώοι ψηφοφόροι έχουν απομείνει θα τρέξουν να ξεφύγουν πέφτοντας απ τα παράθυρα.
Αντίθετα με τους προηγούμενους αρχηγούς των δύο κομμάτων εξουσίας που μπορούσαν απλώς να περιμένουν την φθορά του αντίπαλου,η σημερινή κρίση του μοντέλου της μεταπολίτευσης δεν επιτρέπει τέτοιου είδους πολυτέλειες.Αν ο κ.Παπανδρέου καταφέρει να διαχειριστεί το χάος που του παρέδωσε η ΝΔ,το ΠΑΣΟΚ θα ξανακερδίσει τις εκλογές και η ΝΔ θα οδηγηθεί σε διάσπαση.
Αν πάλι αποτύχει,εξέλιξη που είναι και η πιο πιθανή αν κρίνει κανείς από την σύντομη πορεία της σημερινής κυβέρνησης,τότε η πtώση του ΠΑΣΟΚ θα συμπαρασύρει ολόκληρο το σύστημα της μεταπολίτευσης,μέρος του οποίου αποτελεί η ΝΔ.Σε ένα περίεργο παιχνίδι της ιστορίας,η τύχη της ΝΔ εξαρτάται για μια ακόμη φορά από την πορεία του κόμματος που προσπαθεί από την δεκαετία του 80 να μιμηθεί χωρίς ποτέ να τα καταφέρει.

Δεν υπάρχουν σχόλια: