Πολλοί θεωρούν ότι η γλώσσα αποτελεί το βασικό όργανο αναγνώρισης των γεύσεων. Ωστόσο ελάχιστοι γνωρίζουν ότι τα μάτια, η μύτη και μια σειρά εξωγενών παραγόντων, όπως η θερμοκρασία, μπορούν να την ξεγελάσουν, μεταβιβάζοντας λανθασμένες πληροφορίες στον εγκέφαλο.Τα μάτια είναι σε θέση να αποδιοργανώσουν τη λειτουργία των ειδικών αισθητήρων της γλώσσας και κατά συνέπεια τον μηχανισμό αναγνώρισης των γεύσεων, με αποτέλεσμα ο εγκέφαλος να ερμηνεύει π.χ. τη γεύση ενός λευκού κρασιού που περιέχει κόκκινη χρωστική ουσία ως κόκκινο, μόνο και μόνο εξαιτίας του κόκκινου χρώματός του.
Μπορεί η γλώσσα να διαθέτει περίπου 4.000 αισθητήρες γεύσης, ωστόσο, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, μπορεί να αναγνωρίζει μόνο τα «βασικά» όπως το πικρό, το γλυκό, το ξινό, το αλμυρό, το ζεστό, το κρύο καθώς και μια σειρά «μεταλλικών» γεύσεων.
Βάλτε επί παραδείγματι μια τσίχλα με άρωμα μέντας στο στόμα σας και μασήστε την έως ότου «εξαϋλωθεί» τελείως η γεύση της. Εν συνεχεία τοποθετήστε μια μικρή ποσότητα ζάχαρης στη γλώσσα σας και ξεκινήστε πάλι να μασάτε την τσίχλα. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό: η γεύση της μέντας «επανασυντίθεται», πλημμυρίζοντας τη στοματική σας κοιλότητα.
Το εν λόγω φαινόμενο οφείλεται στο γεγονός ότι τα συστατικά της μέντας «κατακρατούνται» από τη γλώσσα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ όσο φανταζόμαστε, με αποτέλεσμα να επαναδραστηριοποιούνται κάθε φορά που η γλώσσα έρχεται σε άμεση επαφή με ζαχαρούχες ουσίες.
Το παγάκι
Σημαντικό ρόλο στην αναγνώριση των γεύσεων παίζει ωστόσο και η θερμοκρασία. Τοποθετήστε ένα παγάκι κάτω από τη γλώσσα σας, μεταφέροντάς το από αριστερά προς τα δεξιά και τούμπαλιν και εν συνεχεία μπροστά από τη γλώσσα σας.
Κατόπιν ξεπλύνετε το στόμα σας με ζεστό νερό και επανατοποθετήστε το παγάκι κάτω από τη γλώσσα σας. Τι θα συμβεί; Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται μια αλμυρή ή πικρή γεύση όταν το παγάκι βρίσκεται μπροστά από τη γλώσσα, εν αντιθέσει με άλλα σημεία της στοματικής κοιλότητας, στα οποία «απελευθερώνει» άλλου είδους γεύσεις.
Η θερμοκρασία επηρεάζει, όπως αποδεικνύεται, σε μεγάλο βαθμό τη γεύση.
Ωστόσο ο πιο σημαντικός παράγοντας αναγνώρισης των γεύσεων είναι η μύτη, η οποία μεταβιβάζει στον εγκέφαλο το 80% των πληροφοριών μιας γεύσης.
Ο αισθητήριος μηχανισμός της μύτης απέχει πολύ σε αποτελεσματικότητα από τους ειδικούς υποδοχείς της γεύσης στη γλώσσα, καθώς τα ρινικά κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την οσμή έχουν τη δυνατότητα να αναγνωρίζουν με ακρίβεια περί τις δέκα χιλιάδες διαφορετικές οσμές.
Το πόσο ισχυρή είναι η μύτη στην αναγνώριση των γεύσεων διαπίστωσε προσφάτως μια ομάδα εθελοντών στους οποίους ζητήθηκε να συμμετάσχουν σε ένα πείραμα με τα μάτια τους δεμένα.
Τοποθετώντας οι επικεφαλής της έρευνας από ένα φλιτζάνι ζεστό νερό μπροστά από κάθε εθελοντή, άφησαν να «απλωθεί» στην αίθουσα το άρωμα καβουρδισμένου καφέ. Μηδενός εξαιρουμένου, οι εθελοντές δήλωσαν κατηγορηματικά ότι αυτό που δοκίμασαν ήταν καφές.
Αυτό που συνέβη εξηγείται ως εξής: οι αρωματικές ουσίες του καφέ «διείσδυσαν» στη ρινική κοιλότητα όσων συμμετείχαν στο πείραμα, απ’ όπου τα σήματα μεταβιβάστηκαν στον εγκέφαλο, ο οποίος με τη σειρά του «απέστειλε» στη στοματική κοιλότητα την τυπική γεύση του καφέ.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της μεγάλης συμβολής της μύτης στην αναγνώριση των γεύσεων αποτελούν οι περιπτώσεις κατά τις οποίες είμαστε συναχωμένοι ή κρατήσουμε εσκεμμένα τη μύτη μας κλειστή.
Οταν η μύτη μας είναι «βουλωμένη» ακόμη και το πιο νόστιμο έδεσμα εκλαμβάνεται από τον εγκέφαλο ως η μεγαλύτερη, γευστική απογοήτευση...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου