Τα εννέα «γεω-θαύματα» της Πίνδου

Γεννήθηκαν 700 εκατομμύρια χρόνια πριν από τον διαχωρισμό της αρχαίας ηπείρου Παγγαίας και την δημιουργία της Ευρώπης και της Αφρικής.Βυθίστηκαν στον ωκεανό της Τηθύος που σχηματίστηκε ανάμεσά τους και ένωνε τη σημερινή Αγγλία με την Κίνα.Ο λόγος για τα πετρώματα της Δεσκάτης Γρεβενών που προσελκύουν το παγκόσμιο ενδιαφέρον της γεωλογικής έρευνας,καθώς μαρτυρούν την γεωλογική ιστορία του κόσμου και αποτέλεσαν τη βάση για την ανάπτυξη της θεωρίας των τεκτονικών πλακών.Η Δεσκάτη και η ευρύτερη περιοχή της Βουνάσας είναι μόνο το ένα από τα εννέα «γεω-θαύματα» της Πίνδου, που αποτελούν το αντικείμενο επιστημονικής ημερίδας η οποία πραγματοποιήθηκε στην νομαρχία Γρεβενών, με σκοπό την ανάδειξη και την τουριστική τους αξιοποίηση.
«Στην ίδια περιοχή μετά από αρκετά εκατομμύρια χρόνια άρχισε η σύγκρουση Ευρώπης και Αφρικής, που ως αποτέλεσμα είχε τον σχηματισμό των Άλπεων.Ο ωκεανός της Τηθύος καθόρισε τη μορφολογία των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου,κι από τις υποθαλάσσιες οροσειρές του σχημάτισε το όρος Βούρινος στα Γρεβενά,το δεύτερο “γεω-θαύμα” της περιοχής»,αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η γεωλόγος του «Ιδρύματος Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών»,Άννα Ράσσιου.
Συνολικά σε όλη την περιοχή του Εθνικού Δρυμού της Βάλιας Κάλντα συναντώνται πετρώματα,τμήματα του αρχαίου μανδύα της Γης,που βρέθηκαν στην επιφάνεια με τη σύγκρουση της Ευρώπης με την Αφρική.
Σύμφωνα με τη γεωλόγο του ΑΠΘ Άννα Μπατσή,τον κατάλογο των εννέα «γεω-θαυμάτων» της Πίνδου, συμπληρώνουν οι ισχυρά παραμορφωμένοι ασβεστόλιθοι του όρους Τσούργιακα, όπου σχηματίζονται μικροί καταρράκτες,το φαράγγι της Πορτίτσας,η Τρυπημένη Πέτρα που δημιουργήθηκε από τη διάβρωση των πετρωμάτων,η Βασιλίτσα με τα πολύχρωμα πετρώματα, τα χωριά Δοτσικό και Μεσολούρι,όπου σχηματίζεται ένας κοραλλιογενής ύφαλος 30 εκατομμυρίων ετών και το χωριό Μοναχίτι,όπου βρίσκονται κατακόρυφα πετρώματα πλάτους 50 μέτρων,που μοιάζουν σαν λέπια από τα κόκαλα της γης.
Ιδιαίτερα η περιοχή του φαραγγιού του Αλιάκμονα προσελκύει το ενδιαφέρον των επιστημόνων,καθώς βρίσκεται σε εξέλιξη εντατική προσπάθεια για την καταγραφή των γεωλογικών του δεδομένων.Το φαράγγι μέχρι το τέλος της επόμενης δεκαετίας θα πλημμυριστεί με την ολοκλήρωση από τη ΔΕΗ του υδροηλεκτρικού φράγματος του Ιλαρίωνα.
Στο επιστημονικό έργο της μελέτης του φαραγγιού συμμετέχουν ερευνητές από την Ελλάδα,την Βρετανία,την Σερβία,την Ιταλία και τις ΗΠΑ,οι οποίοι ερευνητές αναμένουν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την κατασκευή και λειτουργία του φράγματος,ένα πολύ σημαντικό πείραμα,«που θα δείξει τα αποτελέσματα των διαδικασιών στη γη,είτε αυτά είναι φυσικά,είτε έργα του ανθρώπου»,τονίζουν οι κες Ράσσιου και Μπατσή.