Σεπτέμβρης, τα κεφάλια μέσα

Οπως όλα τα ωραία,έτσι και οι παροχές κάποτε τελειώνουν.Η κυβέρνηση εξάντλησε τον κύκλο των θερινών εξαγγελιών πριν βγει ο Αύγουστος και προετοιμάζεται για καταιγισμό μέτρων, με στόχο το συμμάζεμα των οικονομικών.
Στη ΔΕΘ ο Κ.Καραμανλής είναι υποχρεωμένος να παρουσιάσει πλαίσιο εξόδου από την κρίση με συγκεκριμένους στόχους και χρονοδιάγραμμα.Με το φάντασμα της ύφεσης να επεκτείνεται και στο 2010,το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αλλάζει άρδην τακτική και βάζει μπροστά σχέδιο επώδυνων αλλαγών σε κρίσιμους τομείς.
Τον Σεπτέμβριο επίσης όλα δείχνουν ο Γ.Παπαθανασίου θα στείλει το πρώτο σαφές μήνυμα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή,ότι θα χρειαστεί παράταση έως το 2011 για τη μείωση του ελλείμματος κάτω του 3%.
Η μεγάλη ανατροπή,πάντως,αναμένεται στον τομέα της αγοράς εργασίας.Με άλλοθι την άνοδο της ανεργίας η κυβέρνηση επιδιώκει να προωθήσει τις αλλαγές στο πλαίσιο πάντα του φιλελεύθερου «δρόμου της Ευρωπαϊκής Ενωσης».
Ετσι,εξετάζονται:
1 Επιπλέον κίνητρα για εργοδότες - επιχειρηματίες για να προσλαμβάνουν νέους με μικρή ή και καθόλου ασφαλιστική κάλυψη τα πρώτα χρόνια.Οι ασφαλιστικές εισφορές ενδέχεται να χρηματοδοτηθούν μέσω επιδοτήσεων από κοινοτικά κονδύλια.
2 Παρά τις αντιδράσεις της υπουργού Απασχόλησης,Φάνης Πετραλιά,στο τραπέζι παραμένει η συνολική επανεξέταση των ρυθμίσεων στην αγορά εργασίας εξαιτίας των νέων μορφών απασχόλησης που θα προωθηθούν (ελαστική,μερική,κυλιόμενη).Ηδη έχει συσταθεί επιτροπή που μελετάει το θέμα και αναμένεται να δώσει το πόρισμά της στις αρχές Σεπτεμβρίου.
3 Ανάλογα με την πορεία της ανεργίας εξετάζεται και το ενδεχόμενο της διευρυμένης εφαρμογής της 4ήμερης εργασίας υπό το δίλημμα «ευελιξία ή ανεργία».
Η υπουργός Απασχόλησης θέτει θέμα αναπλήρωσης από τον ΟΑΕΔ μέρους του εισοδήματος που χάνουν οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις όπου εφαρμόζεται η τετραήμερη εβδομάδα απασχόλησης (αντί να απασχολούνται σε σεμινάρια επανακατάρτισης).
**Εξετάζεται επίσης πρόταση του υπουργού Υγείας,Δ.Αβραμόπουλου,για πλήρη διαχωρισμό των κλάδων υγείας όλων των ασφαλιστικών ταμείων και τη σύσταση - μέσω αυτών - μονάδων πρωτοβάθμιας περίθαλψης (εκτιμάται ότι αποτελεί το πρώτο βήμα για τη δημιουργία ενός συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας,στο οποίο θα ενσωματωθούν οι κλάδοι υγείας όλων των ασφαλιστικών φορέων).
* Η επανεξέταση της φορολογικής κλίμακας θεωρείται από το οικονομικό επιτελείο μονόδρομος.Ηδη ο υπουργός Οικονομίας δρομολογεί την κατάργηση της αυτοτελούς φορολόγησης εισοδημάτων για τις περισσότερες περιπτώσεις.Τα εν λόγω εισοδήματα θα φορολογούνται με βάση τα ισχύοντα.Εκτιμάται ότι η ρύθμιση αυτή θα αποφέρει στο Δημόσιο έσοδα 2 δισ.ευρώ ετησίως.
- Επίσης 1.000 ειδικές φοροαπαλλαγές (από τα αφορολόγητα όρια του φόρου κληρονομιών, τις ειδικές απαλλαγές από το τέλος ταξινόμησης οχημάτων,μέχρι και τους ειδικούς τρόπους φορολόγησης των εισοδημάτων κλάδων εργαζομένων στο Δημόσιο) ξαναμπαίνουν στο τραπέζι και αφορούν φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις,χωρίς να έχει αποφασιστεί ακόμα ποιες.Στο στόχαστρο είναι πάντως και άλλες απαλλαγές όπως το ενοίκιο κύριας κατοικίας και παιδιών που σπουδάζουν,ασφάλιστρα ζωής,δίδακτρα φροντιστηρίων κ.λπ. Επίσης,πρέπει να θεωρείται δεδομένη ή εξίσωση των μισθολογικών αποδοχών σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες για τους νεοπροσλαμβανόμενους από το 2010 με βάση το ενιαίο μισθολόγιο.
- Στον τομέα της φοροδιαφυγής,το υπουργείο Οικονομίας φαίνεται πως κάνει αποδεκτή πρόταση της Κομισιόν για εκσυγχρονισμό του συστήματος παρακολούθησης και διασταύρωσης,όπως γίνεται στις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης.Το ηλεκτρονικό μάτι αναμένεται - με την υποστήριξη των Βρυξελλών - να λειτουργήσει από τον Οκτώβριο.
* Τι θα κάνει,τελικά,ο πρωθυπουργός;Κανείς δεν διακινδυνεύει πρόβλεψη.Εχει ακούσει τις απόψεις όλων των κορυφαίων υπουργών,οι συνεργάτες του κάνουν προβολές των θερινών παροχών και επεξεργάζονται τις εκκρεμότητες ανά τομέα,αλλά πρώτη φορά δεν έχουν «ούτε νεύμα» από τον Κ.Καραμανλή.
Τρεις είναι οι κύριες πηγές ανησυχίας:Η ανεργία,το ασφαλιστικό και οι δαπάνες του Δημοσίου τομέα.
Πιέσεις στους δήμους
-Το ποσοστό ανεργίας αναμένεται διψήφιο,επιβαρύνοντας κι άλλο το οικονομικό κλίμα.Η κυβέρνηση πιέζει τους δήμους για την επίσπευση του προγράμματος απορρόφησης 20.000 ανέργων και παράλληλα επεκτείνει το σχέδιο στις δημόσιες επιχειρήσεις.Μετά τη ΔΕΗ, που υπέγραψε μνημόνιο με τη Φάνη Πετραλιά για 2.000 προσλήψεις,σειρά παίρνουν τα ΕΛΤΑ,η ΕΥΔΑΠ κ.λπ.Σε συνεργασία με τον Πρ.Παυλόπουλο συζητείται και η συμμετοχή των νομαρχιών.
-Η κατάσταση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης χαρακτηρίζεται ήδη προβληματική.Οι πιέσεις της Ε.Ε.για αλλαγές στο συνταξιοδοτικό θα ενταθούν και στο προσκήνιο επανέρχονται ακόμη και τα ξεχασμένα σχέδια της κατώτατης εθνικής σύνταξης για όλους με την παράλληλη λειτουργία ενός ανταποδοτικού λογαριασμού.
-Στην εισοδηματική πολιτική,κυβερνητικοί παράγοντες προεξοφλούν ότι εκτός από την αύξηση της φορολογίας των επιδομάτων του Δημοσίου,τη μείωση των υπερωριών, των συμμετοχών σε επιτροπές κ.λπ.,θα σκάσει και η βόμβα των μισθών.Δεν αποκλείουν μάλιστα την ανακοίνωση να κάνει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ,ειδάλλως αυτό θα γίνει στις αρχές Οκτωβρίου στην παρουσίαση του σχεδίου προϋπολογισμού.
Ο Κ.Καραμανλής έχει επίγνωση των προβλημάτων, λένε συνεργάτες του και αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι αμέσως μετά το Δεκαπενταύγουστο θα πάρει πάνω του την προσπάθεια περιορισμού των δαπανών στα υπουργεία,ώστε να φανεί ότι το συμμάζεμα έχει αρχίσει από την ίδια την κυβέρνηση.
Το ερώτημα είναι αν αυτό το πακέτο,που παραπέμπει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, μπορεί να αντισταθμιστεί με παροχές.Η μόνη παροχή που συζητείται για την ώρα είναι αυτή που εκκρεμεί για την αύξηση του επιδόματος των χαμηλοσυνταξιούχων και των συνταξιούχων του ΟΓΑ.Η υπόσχεση αναμένεται να υλοποιηθεί ώς τα τέλη του μήνα.Εάν θα ισχύσει το μέτρο του έκτακτου επιδόματος και του χρόνου ή θα επιβληθεί πάγωμα και στις συντάξεις,θα κριθεί το φθινόπωρο.
Οσο για το πολιτικό κόστος της επικείμενης μεταρρυθμιστικής καταιγίδας;Η κυβέρνηση θα ανοίξει τα χαρτιά της υποχρεωτικά το επόμενο διάστημα.Το ίδιο,όμως,πρέπει να κάνει και η αξιωματική αντιπολίτευση,σημειώνουν κυβερνητικές πηγές και αφήνουν να εννοηθεί ότι η αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ θα είναι σκληρή.Πόσο θα κρατήσει;Θα κριθεί από τις επόμενες κινήσεις του πρωθυπουργού.