Έτοιμοι για κατασκήνωση;

Αν πήγε μια φορά,το πιθανότερο είναι ότι θα θέλει να πάει ξανά.Ωστόσο,η πρώτη φορά που θα πάει το παιδί κατασκήνωση (μπορεί να) ισοδυναμεί με μια μικρή δοκιμασία,αφού η διαδικασία προσαρμογής ίσως αποδειχτεί δύσκολη όχι μόνο για τα παιδιά,αλλά και για τους γονείς οι οποίοι τους μεταφέρουν το άγχος τους.Σε κάθε περίπτωση πάντως, η σωστή προετοιμασία μπορεί να αποδειχτεί πολύτιμη.«Από το να κάθεται μπροστά στον υπολογιστή ή την τηλεόραση,καλύτερα να πάει κατασκήνωση» λένε πολλοί γονείς,οι οποίοι λίγο καιρό αργότερα διαπιστώνουν με ευχαρίστηση ότι επιστρέφοντας το παιδί τους από την κατασκήνωση μοιάζει πιο ώριμο και πιο ανεξάρτητο.Η κατασκήνωση δεν είναι απλά μια εναλλακτική μορφή διασκέδασης, είναι ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα που εξασφαλίζει πλούσιες εμπειρίες οι οποίες βοηθούν το παιδί να ωριμάσει,να ανακαλύψει τον εαυτό του και να ενεργοποιήσει το κρυφό του δυναμικό.Όπως έχει αποδειχτεί,είναι μια εμπειρία η οποία έχει πολλά να προσφέρειστο παιδί σας,καθώς μέσα από την κατασκήνωση:Μαθαίνει να προσαρμόζεται ευκολότερα.Η ζωή στην κατασκήνωση απαιτεί από το παιδί να μάθει να προσαρμόζεται σε νέες συνθήκες.Και αυτή η προσπάθεια προσαρμογής είναι που το βοηθάει να γίνει περισσότερο ευέλικτο και να διαχειρίζεται καλύτερα το στρες όταν οι προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει είναι πολλές.
Συνειδητοποιεί την αξία της συνεργασίας
Η συνεργασία και το ομαδικό πνεύμα είναι από τις πιο βασικές αξίες της κατασκήνωσης. Εκεί το παιδί αποτελεί μέλος μιας ομάδας όχι για λίγες ώρες,όπως π.χ. συμβαίνει όταν παίζει μπάσκετ,ποδόσφαιρο ή κάποιο άλλο ομαδικό παιχνίδι,αλλά 24 ώρες το 24ωρο.
Συνηθίζει να υπακούει και να εμπεδώνει τους κανόνες
Η κατασκήνωση είναι μια κλειστού τύπου κοινωνία που για να λειτουργήσει χρειάζεται να ακολουθούν όλα τα μέλη της συγκεκριμένους κανόνες.Το πρόγραμμα στην κατασκήνωση είναι αυστηρά οργανωμένο,σε αντίθεση με ό,τι συνήθως συμβαίνει μέσα στο σπίτι όπου οι κανόνες παραβιάζονται σε καθημερινή βάση.Το παιδί,το οποίο αντιμετωπίζεται από τους ομαδάρχες σαν υπεύθυνο άτομο,μαθαίνει όρια και κανόνες κυρίως σε θέματα καθαριότητας,προσωπικής υγιεινής,σωστής διατροφής κ.ά.
Μαθαίνει να είναι αυτόνομοΚάποια παιδιά, αν και ξέρουν πώς π.χ.να δέσουν τα κορδόνια τους,απλά δεν το κάνουν. Η κατασκήνωση είναι το καλύτερο μέρος για να αυτονομηθεί ένα παιδί,αφού καθημερινά μαθαίνει ότι πρέπει αλλά και μπορεί να τα καταφέρει μόνο του χωρίς να χρειάζεται διαρκώς τη βοήθεια ή τη φροντίδα των άλλων.
Γνωρίζει πώς να κάνει φίλους.
Η κατασκήνωση εξασφαλίζει την καλύτερη ευκαιρία για κοινωνικοποίηση, αφού ακόμα και τα πιο εσωστρεφή παιδιά καταφέρνουν να κάνουν πολλούς νέους φίλους.Μία από τις παραμέτρους που ενισχύουν τις παιδικές φιλίες είναι το γεγονός ότι τα παιδιά μοιράζονται κοινές εμπειρίες.
Επιτέλους ξεκολλάει από τον καναπέ.
Τα περισσότερα προγράμματα κατασκήνωσης συμπεριλαμβάνουν αθλοπαιδιές,παιχνίδια δράσης, κολύμπι ή σπορ. Εξασφαλίζουν δηλαδή στη νέα γενιά την τόσο πολύτιμη, για την υγεία και τη φυσική ευεξία,άσκηση.Νέα ερεθίσματα διευρύνουν τους ορίζοντές του
Η ζωή στη φύση αποτελεί σημαντικό κομμάτι της κατασκήνωσης.Ιδιαίτερα για τα παιδιά της πόλης, η επαφή με τη φύση,οι δραστηριότητες στο φυσικό περιβάλλον,οι χειροτεχνίες με εικαστικά υλικά από τη φύση εξασφαλίζουν εκτός από ποικιλία ερεθισμάτων και μια μοναδική ευκαιρία να ζήσουν την καθημερινότητα με έναν διαφορετικό,πρωτόγνωρο τρόπο,ξεφεύγοντας από τα στενά όρια του μικρόκοσμου που εκτείνεται από το σπίτι μέχρι το σχολείο.
Μαθαίνει να είναι ισότιμο.
Η κατασκήνωση είναι το μοναδικό μέρος του κόσμου όπου το παιδί αφήνει πίσω το «εγώ» του και μαθαίνει ότι είναι πραγματικά ισότιμο με τους άλλους. Και ενώ στο σπίτι είναι πάντα ο μικρός πρίγκιπας ή η μικρή πριγκίπισσα,στην κατασκήνωση ανακαλύπτει ένα σπουδαίο κοινωνικό μάθημα:ότι είμαστε όλοι ίσοι,έχουμε ίσα δικαιώματα και ίσες υποχρεώσεις.Καταλαβαίνει (επιτέλους) ότι μπορεί και χωρίς τη μαμά
Η κατασκήνωση είναι για το παιδί ένα ανεξάντλητο παιχνίδι ανακάλυψης καθώς συνειδητοποιεί καθημερινά ότι μπορεί να καταφέρει (σχεδόν) τα πάντα και μάλιστα μόνο του,χωρίς τη βοήθεια,την καθοδήγηση ή την προστασία των γονιών του.Και αυτός είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να τονωθεί η αυτοπεποίθησή του.
Ξέρετε ότι… η κατασκήνωση μπορεί να έχει εξαιρετικά οφέλη ακόμα και σε παιδιά εσωστρεφή,που δεν κάνουν εύκολα φίλους,παιδιά με χαμηλή αυτοεκτίμηση,ακόμα και παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες ή ειδικές ανάγκες.Σε κάθε περίπτωση όμως πρέπει να έχετε ενημερώσει τους υπεύθυνους για τα ιδιαίτερα θέματα που αφορούν το παιδί σας ώστε να μπορέσουν να το ενθαρρύνουν και να το υποστηρίξουν κατάλληλα.
Πότε είναι έτοιμο;Η καλύτερη ηλικία για να συμμετέχει ένα παιδί στο πρόγραμμα της κατασκήνωσης είναι μετά τα 6 ή 7 του χρόνια.Σε αυτήν την ηλικία έχει ήδη πραγματοποιηθεί η πρώτη κοινωνική ένταξη του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον, ξέρει να αυτοεξυπηρετείται,μπορεί να κάνει πράγματα μόνο του,μπορεί να υπακούει σε κανόνες και να ακολουθεί οδηγίες.Ένας άλλος πολύ σημαντικός παράγοντας που δείχνει ότι ένα παιδί είναι έτοιμο για κατασκήνωση είναι να έχει μάθει να αποχωρίζεται τους γονείς του.Όλα αυτά όμως δεν εξαρτώνται πάντα από την ηλικία του παιδιού,αλλά και από την προσωπικότητά του,το βαθμό ωριμότητας και τον τρόπο που έχει μεγαλώσει.Προσοχή:Η κατασκήνωση δεν είναι η καλύτερη λύση για ένα παιδί ιδιαίτερα προσκολλημένο στους γονείς του, γιατί πιθανό να αναπτύξει πιο έντονο άγχος αποχωρισμού.Επίσης δεν ενδείκνυνται σε ευαίσθητες περιόδους στη ζωή του παιδιού,όπως στην περίπτωση διαζυγίου ή όταν υπάρχει νέο αδερφάκι.
10 βήματα για ανώδυνη προσαρμογή!
Για κάποιους γονείς η κατασκήνωση αποτελεί αναγκαστική λύση αν και οι δύο εργάζονται και δεν υπάρχει κανείς να προσέχει το παιδί το καλοκαίρι.Το μικρό σας ωστόσο δεν πρέπει να καταλάβει ότι το στέλνετε κατασκήνωση επειδή δεν έχετε πού αλλού να το αφήσετε.Αποφύγετε δηλαδή να του ανακοινώνετε ξαφνικά ότι θα το γράψετε σε μια κατασκήνωση επειδή εσείς το αποφασίσατε ή επειδή δεν γίνεται αλλιώς.Είναι σημαντικό να παρουσιάσετε την κατασκήνωση σαν μια εναλλακτική πρόταση που θα του εξασφαλίσει διασκέδαση,παρέα και μοναδικές εμπειρίες.Σε περίπτωση πάντως που πρόκειται να πάει κατασκήνωση πρώτη φορά,είναι σημαντικό για την ομαλότερη προσαρμογή του να έχετε υπόψη τα παρακάτω:
1.Αναζητήστε παρέα:Καλό είναι να επιλέξετε μια κατασκήνωση όπου ξέρετε ότι το παιδί σας θα βρει φίλους ή πρόσωπα που γνωρίζει ήδη.Γενικά η παρουσία ενός φίλου, συμμαθητή ή συγγενή μπορεί να βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει την αμηχανία των πρώτων ημερών πιο εύκολα.Γι’αυτό φροντίστε να συζητήσετε εγκαίρως με τους γονείς παιδιών που θα μπορούσαν να πάνε κατασκήνωση μαζί με το δικό σας.
2.Επισκεφθείτε από πριν τις εγκαταστάσεις μαζί με το παιδί:Ένα περιβάλλον που βλέπει για πρώτη φορά μπορεί να αγχώσει το μικρό σας.Γι’αυτό,πριν το γράψετε σε κάποιο πρόγραμμα,φροντίστε να το πάρετε μαζί σας και να ενημερωθείτε παρέα για όλες τις δραστηριότητες. Καλό είναι να επιλέξετε μια κατασκήνωση που στο πρόγραμμά της θα συμπεριλαμβάνονται δραστηριότητες που ξέρετε ότι θα αρέσουν στο παιδί σας.
3.Μην ωραιοποιείτε την πραγματικότητα:Αποφύγετε να υπερβάλλετε κάθε φορά που προσπαθείτε να περιγράψετε πώς θα περνάει το παιδί στην κατασκήνωση.Μην πείτε π.χ. ότι «όλη μέρα θα παίζετε»,γιατί η κατασκήνωση δεν είναι μόνο παιχνίδι.Προσπαθήστε να είστε ειλικρινείς και σαφείς στις περιγραφές σας, προετοιμάζοντας το παιδί και για πράγματα που ίσως δεν του αρέσουν.Βεβαιωθείτε ότι έχει αποκτήσει ρεαλιστική εικόνα για το πώς θα περνάει τη μέρα του,ώστε να μη διαψευσθούν οι προσδοκίες του.
4.Μπείτε σε φάση προετοιμασίας:Δύο εβδομάδες πριν πάει το παιδί κατασκήνωση, ξεκινήστε πιο συστηματική εξάσκηση στα θέματα υγιεινής και κανόνων.Π.χ.καλό είναι να μάθει να στρώνει το κρεβάτι του ή να κάνει μπάνιο μόνο του ώστε να είναι καλύτερα προετοιμασμένο.5.Δώστε σημασία στις ανησυχίες του:Αποφύγετε εκφράσεις όπως «μην ανησυχείς» ή «όλα θα πάνε καλά» κάθε φορά που το παιδί εκφράζει τους προβληματισμούς του.Ακούστε προσεχτικά τις ερωτήσεις του και απαντήσετε σε αυτές όσο αυτονόητες ή ασήμαντες κι αν σας φαίνονται.Καλό είναι να συζητήσετε προετοιμάζοντάς το για τις πιθανές λύσεις που πρέπει να εξετάζει κάθε φορά που θα έρχεται αντιμέτωπο με κάτι που το προβληματίζει.
6.Βοηθήστε το να λογικοποιήσει;;;;το χρόνο:Εξηγήστε του πότε θα το παίρνετε τηλέφωνο και κάθε πότε θα πηγαίνετε να το βλέπετε. Καλό είναι πάντως,αν είναι η πρώτη φορά που το παιδί σας πάει κατασκήνωση,να επιλέξετε το πιο σύντομο σε διάρκεια πρόγραμμα που υπάρχει.
7.Κρατήστε επαφή: Αν και δεν χρειάζεται να τηλεφωνείτε συνεχώς για να δείτε αν το παιδί σας είναι καλά, από την άλλη πάλι μην αποφεύγετε να του τηλεφωνείτε από φόβο μήπως το ακούσετε στενοχωρημένο ή σας πει ότι θέλει να το πάρετε.Είναι σημαντικό πάντως να κρατάτε τακτική τηλεφωνική επαφή με τον ομαδάρχη,ρυθμίζοντας μαζί του κάθε πότε θα παίρνετε το παιδί τηλέφωνο.
8.Βάλτε μέτρο στην ανησυχία σας:Κάθε φορά που μιλάτε στο παιδί από το τηλέφωνο ή κατά τη διάρκεια του επισκεπτηρίου φροντίστε να είστε θετικοί,αποφεύγοντας τις ερωτήσεις που φανερώνουν ανησυχία του στυλ:«έφαγες;»,«κοιμήθηκες καλά;»,«βήχεις;», γιατί έτσι του μεταδίδετε το άγχος σας.Αντίθετα,προσπαθήστε να συζητάτε και να το ρωτάτε για πράγματα ευχάριστα όπως «τι παιχνίδια παίξατε σήμερα;» ή «πώς λένε τον καινούριο σου φίλο;»9.Δείξτε συνέπεια στο επισκεπτήριο:Έχει εξαιρετική σημασία για το παιδί σας που το περιμένει πώς και πώς.Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα για ένα παιδάκι από το να βλέπει όλους τους άλλους γονείς εκτός από τους δικούς του.Κατά τη διάρκεια των επισκέψεων προσπαθήστε να κρατάτε ψύχραιμη και θετική στάση και αποχαιρετίστε το αποφεύγοντας τις συγκινήσεις.Με τον τρόπο αυτόν περνάτε στο παιδί σας το μήνυμα ότι έχετε εμπιστοσύνη τόσο στο ίδιο όσο και τους ανθρώπους της κατασκήνωσης.
10.Μη βιάζεστε να επέμβετε: Εάν το παιδί παραπονιέται ότι δεν περνάει καλά,πράγμα εξαιρετικά συνηθισμένο τις πρώτες μέρες,μιλήστε με τον ομαδάρχη που θα σας εξηγήσει ακριβώς πώς είναι τα πράγματα. Κάποια παιδιά, ενώ δεν έχουν κανένα πρόβλημα,έχουν την τάση να παραπονιούνται ή τα πιάνει νοσταλγία όταν βλέπουν ή μιλούν με τους γονείς τους.Αν όντως υπάρχει πρόβλημα,συζητήστε με τον ομαδάρχη που μπορεί να βοηθήσει το παιδί να ξεπεράσει το επεισόδιο νοσταλγίας και να το διευκολύνει στην προσαρμογή του.Αν όμως η νοσταλγία επιμένει και το παιδί είναι πραγματικά στενοχωρημένο και αναστατωμένο,πρέπει να το πάρετε.Μη βλέπετε όμως αυτήν την αποχώρηση σαν μια αποτυχία του παιδιού.Τονίστε ότι ακόμα και οι λίγες μέρες που έμεινε στην κατασκήνωση ήταν ένα κατόρθωμα και ότι την επόμενη φορά πιθανό να τα καταφέρει καλύτερα!
Τι θα πάρει μαζί
• Φτιάξτε τη βαλίτσα μαζί με το παιδί (ποτέ μόνοι σας),αφού πρώτα ετοιμάσετε μια λίστα με όλα τα απαραίτητα που χρειάζεται να πάρει μαζί.
• Δώστε του όλες τις οδηγίες που χρειάζεται για το πώς θα χρησιμοποιεί καθετί και βεβαιωθείτε ότι ξέρει πού βρίσκεται το κάθε πράγμα στη βαλίτσα του.
• Φροντίστε να πάρει μαζί του ρούχα άνετα και κατάλληλα για τις συνθήκες της κατασκήνωσης,γιατί αυτό που χρειάζεται είναι να έχει ελευθερία κινήσεων (εννοείται ότι δεν θα του βάλετε μέσα στη βαλίτσα ρούχα ακριβά ή επώνυμα).
• Μην επιτρέπετε στο παιδί να πάρει μαζί αντικείμενα μεγάλης αξίας όπως ρολόγια, κοσμήματα,ακριβή φωτογραφική μηχανή.
• Καλό θα ήταν να μην έχει ούτε ηλεκτρονικά παιχνίδια,αφού η όλη ουσία της κατασκήνωσης είναι η επαφή,οι δραστηριότητες και το παιχνίδι με την ομάδα.
• Αν και συνήθως δεν χρειάζεται να έχει μαζί του χρήματα,τρόφιμα ή κινητό τηλέφωνο, ενημερωθείτε από τους υπεύθυνους για την πολιτική που εφαρμόζουν.