Βιταμίνη D- η βιταμίνη του ήλιου

Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη στον οργανισμό για το μεταβολισμό θρεπτικών ουσιών,όπως το ασβέστιο, και για την υγεία των οστών.Περιέχεται σε ζωικές τροφές,όπως είναι τα αυγά,το βούτυρο,τα λιπαρά ψάρια και το συκώτι.Ωστόσο πέρα από τα τρόφιμα προέρχεται-κυρίως-από την έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία.Για τον λόγο αυτό είναι γνωστή και ως βιταμίνη του ήλιου.Η κυριότερη δράση της βιταμίνης D είναι η αύξηση της απορρόφησης του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο, αφού ακόμη και με μια διατροφή πλούσια σε ασβέστιο,εφόσον δεν προσλαμβάνεται αρκετή βιταμίνη D,το ασβέστιο δεν μπορεί να απορροφηθεί. Πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι η βιταμίνη του ήλιου ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα ενώ έχει προστατευτική δράση κατά του καρκίνου.
Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D
Διαιτητικά,η βιταμίνη D παρέχεται κυρίως από τροφές ζωικής προέλευσης.Θα την βρείτε στο συκώτι,στο βοδινό,στο μοσχάρι,στα αυγά,στα γαλακτοκομικά προϊόντα,όπως γάλα, τυρί και βούτυρο και σε λιπαρά ψάρια,όπως ο σολομός,ο τόνος,η ρέγκα και οι σαρδέλες. Σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη γίνεται εμπλουτισμός επιλεγμένων τροφίμων με βιταμίνη D,αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχει σαφές νομοθετικό πλαίσιο.
Σύνθεση της βιταμίνης D από τον ήλιο
Η ποσότητα της βιταμίνης D,που παράγεται στον οργανισμό,εξαρτάται από το χρόνο και τις συνθήκες έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία."Τις μεσημεριανές ώρες παράγεται περισσότερη από ό,τι νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα",σημειώνει ο διαιτολόγος-διατροφολόγος,Κωνσταντίνος Κούτσικας."Ακόμη μικρότερη ποσότητα παράγεται στη σκιά ή όταν υπάρχει συννεφιά.
Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι χρειάζεται να κάθεστε με τις ώρες στον ήλιο.Συνήθως αρκεί η έκθεση των χεριών,του προσώπου και των ποδιών για τη σύνθεση της βιταμίνης.
Η έκθεση στον ήλιο 3 φορές την εβδομάδα για 15 λεπτά,με το κεφάλι και τα χέρια μη καλυμμένα είναι αρκετή για να παραχθεί η απαραίτητη ποσότητα βιταμίνης D".
Μην ξεχνάτε ότι η υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι επικίνδυνη και μπορεί να προκαλέσει από εγκαύματα μέχρι σοβαρότερα προβλήματα υγείας,όπως η πρόωρη γήρανση και ο καρκίνος στο δέρμα.Οι συστάσεις των ειδικών είναι η αποφυγή της έκθεσης στο διάστημα 11π.μ. - 4 μ.μ. .
Πότε παράγεται λιγότερη βιταμίνη D
Ανασταλτικό παράγοντα για τη σύνθεση της βιταμίνης αποτελούν:
-το σκουρόχρωμο δέρμα
-η συνεχής παραμονή σε εσωτερικό χώρο
-η ατμοσφαιρική ρύπανση
-η απουσία ηλιοφάνειας
Άτομα με αυξημένες ανάγκες σε βιταμίνη D
"Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι τις ίδιες ανάγκες σε βιταμίνη D",εξηγεί ο κ. Κωνσταντίνος Κούτσικας."Έτσι για παράδειγμα τα μικρά παιδιά, που βρίσκονται στην ανάπτυξη και οι έγκυες γυναίκες χρειάζονται μεγαλύτερες ποσότητες.Το ίδιο ισχύει και για τις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση,που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης, αλλά και για τους ηλικιωμένους,που έχουν μειωμένη ικανότητα σύνθεσης βιταμίνης D".
Έλλειψη βιταμίνης D
Στα μωρά και τα παιδιά η έλλειψη βιταμίνης D προκαλεί ραχίτιδα.Πρόκειται για ασθένεια,που χαρακτηρίζεται από κακή ανάπτυξη και αδυναμία των οστών.Σε σοβαρότερες περιπτώσεις δεν αποκλείεται να εκδηλωθούν και σπασμοί.
Στους ενήλικες μπορεί να εμφανιστεί πόνος και αδυναμία στα οστά και οστεοπόρωση.
Επιπλέον σύμφωνα με τελευταίες μελέτες η ανεπαρκής πρόσληψη της βιταμίνης του ήλιου αυξάνει τον κίνδυνο διαβήτη τύπου 1 και ρευματοειδούς αρθρίτιδας.