Ο χωρισμός ενός ζευγαριού είναι αναμφίβολα μια τραυματική εμπειρία για όλη την οικογένεια, κυρίως όμως για τα παιδιά. Την ώρα που στη χώρα μας 1 στους 4 γάμους καταλήγει σε διαζύγιο με αυξητικές τάσεις και από τις 10.000 αιτήσεις διαζυγίου οι 2.000 εκδικάζονται με αντιδικία, εγείρονται σοβαρά ερωτήματα για το πώς πρέπει οι πρώην σύζυγοι να χειριστούν αυτήν τη δύσκολη κατάσταση με απώτερο σκοπό το ελάχιστο κόστος για τα μικρότερα μέλη της οικογένειας. Πότε και με ποιον τρόπο να ανακοινωθεί στο παιδί το διαζύγιο; Υπάρχει... κατάλληλη ηλικία για μια τέτοια ανακοίνωση; Ποιες θα είναι οι αντιδράσεις του; Θα υπάρχουν συνέπειες που θα εκδηλωθούν αργότερα, ενδεχομένως στην ενήλικη ζωή του; Αυτά είναι μερικά μόνο από τα ερωτήματα που απασχολούν το ζευγάρι όταν πρόκειται να προχωρήσει σε διάλυση του γάμου.
Οι ειδικοί εξηγούν ότι οι γονείς πρέπει να λάβουν πολλές παραμέτρους υπόψη τους πριν ανακοινώσουν τον επίσημο χωρισμό στα παιδιά.
«Οι γονείς ανακοινώνουν στο παιδί την απόφαση μόνο όταν είναι απολύτως σίγουροι γι’ αυτήν. Είναι σημαντικό να του μιλήσουν και οι δύο μαζί μέσα στο σπίτι, παρ’ όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν, ώστε να βρίσκονται σε ασφαλή και οικείο χώρο.
Εξηγήσεις
«Τονίζουν στο παιδί ότι δεν ευθύνεται εκείνο γι’ αυτή την απόφαση και ούτε μπορεί να κάνει κάτι για να την αλλάξει. Του εξηγούν ότι πρόκειται για μια δική τους απόφαση και διευκρινίζουν ότι όταν ξεκίνησε η σχέση αγαπούσε πολύ ο ένας τον άλλον αλλά στην πορεία απομακρύνθηκαν, οπότε είναι καλύτερα να μένουν σε διαφορετικά σπίτια», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η Αλεξάνδρα Καππάτου, ψυχολόγος-παιδοψυχολόγος.
Με το διαζύγιο αλλάζουν πολλά πράγματα στη ζωή του παιδιού και βέβαια ένα από αυτά είναι η καθημερινότητά του. «Οι γονείς πρέπει να του εξηγήσουν από την πρώτη στιγμή με ποιον θα μείνει, να του τονίζουν ότι εκείνο δεν χωρίζει ποτέ από τους γονείς του και ότι αυτοί θα είναι πάντα δίπλα του όποτε τους χρειάζεται. Είναι βασικό να μην κατηγορεί ο ένας τον άλλο ούτε άμεσα ούτε έμμεσα», προσθέτει.
Οι ειδικοί δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα σε ποια ηλικία η ανακοίνωση του χωρισμού θα βλάψει λιγότερο το παιδί. «Δεν υπάρχει κατάλληλη ηλικία. Πάντως δεν είναι καλό να μένουν μαζί οι γονείς όταν δεν είναι ευτυχισμένοι. Ούτε να συμβιώνουν συμβατικά. Τα παιδιά θέλουν οικογένεια και οικογένεια σημαίνει να υπάρχει ο πυρήνας που θα τους δώσει ασφάλεια. Και είναι σίγουρο ότι τα παιδιά πάντα αντιλαμβάνονται τα προβλήματα μέσα στο ζευγάρι.
Διεθνείς μελέτες αναφέρουν ότι δύο ηλικιακές ομάδες φαίνεται να είναι περισσότερο ευάλωτες από άλλες. Τα παιδιά που βρίσκονται στην προσχολική ηλικία (βρέφη έως 6 ετών), και αυτά που βρίσκονται στην προεφηβεία και διανύουν το 1ο στάδιο της εφηβείας (10 έως 14 ετών)», επισημαίνει η παιδοψυχολόγος.
Οι γονείς πρέπει να έχουν κοινό τρόπο αντιμετώπισης του παιδιού και μάλιστα σε βασικά θέματα ή προβλήματα να έχουν δηλαδή μια κοινή στάση και αντίδραση. Οποιος από τους δύο γονείς απουσιάζει από το σπίτι, δεν πρέπει να γίνεται πιο ελαστικός επειδή φοβάται μήπως το χάσει ούτε θα πρέπει να παρέχει περισσότερα δώρα από αυτά που έκανε πριν. Ο,τι έκανε πρέπει να συνεχίσει να κάνει.
Είναι απαραίτητο να δημιουργήσει ξανά σε νέες συνθήκες στις σχέσεις του με το παιδί, το οποίο, με αυτό τον τρόπο θα νιώσει πάλι ασφάλεια με τον γονιό που απουσιάζει.
Αφήστε τα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματα τους
«Οι γονείς μόλις ανακοινώσουν την απόφασή τους να χωρίσουν πρέπει να ενθαρρύνουν το παιδί έτσι ώστε να εκφράσει τα συναισθήματά του και να θέσει όποια ερώτηση έχει στο μυαλό του. Οι ίδιοι από την άλλη πλευρά πρέπει να εκφραστούν άνετα και ελευθέρα. Να πουν στο παιδί ότι επειδή δεν αισθάνεται καλά ο ένας με τον άλλον αποφάσισαν ότι είναι καλύτερα για όλους να μη μένουν πια μαζί», λέει η κ. Αλεξάνδρα Καππάτου.
Οκτώ πιθανές παιδικές αντιδράσεις
Υπάρχουν και οι άμεσες αντιδράσεις από τη στιγμή της ανακοίνωσης και τις επόμενες εβδομάδες από την έκδοση του διαζυγίου το παιδί μπορεί να «βγάλει» μια αβεβαιότητα για το μέλλον, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους. Οι συμπεριφορές των παιδιών ποικίλλουν:
Παρουσιάζουν έντονο άγχος
Καταθλιπτικά στοιχεία
Επιθετικότητα
Συστολή, εσωστρέφεια ή παθητικότητα
Προσκόλληση στον γονιό με τον οποίο μένουν και εχθρότητα προς εκείνον που έχει φύγει από το σπίτι
Προβλήματα στις σχολικές επιδόσεις
Αλλαγή στις καθημερινές του συνήθειες
Κάποιες φορές τα παιδιά προσπαθούν να τελειοποιήσουν την εικόνα τους ώστε να ικανοποιήσουν τον γονιό που έχει φύγει.
«Το διαζύγιο τελικά είναι τραυματική εμπειρία, όμως όταν οι γονείς το χειριστούν καλά, δηλαδή κατά τη διάρκεια της διαδικασίας δεν υπάρχουν φασαρίες, υπάρχει καλή συνεργασία και είναι ξεκάθαροι σε αυτά που λένέ στο παιδί η ''πληγή'' από το χωρισμό έχει μετριασμένες επιπτώσεις στη ζωή του παιδιού», καταλήγει η κ. Καππάτου.
Παράμετροι που καθορίζουν τις επιπτώσεις
Υπάρχουν πολλές παράμετροι που μπορούν να μεγιστοποιήσουν ή να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις από το διαζύγιο, όμως τον βασικότερο ρόλο παίζει η συμπεριφορά των γονιών μετά τον χωρισμό. Συγκεκρι? μένα οι παράμετροι που καθορίζουν τη βαρύτητα των επιπτώσεων στα παιδιά είναι:
Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες εκδίδεται το διαζύγιο (δηλαδή αν υπήρχαν καβγάδες είναι σίγουρο ότι θα επηρεάσουν ψυχολογικά τα παιδιά).
Η προσωπικότητα των γονέων (πώς φέρεται ο καθένας, πώς εισπράττει το γεγονός το παιδί).
Η ποιότητα του γάμου, όσο κράτησε (ήταν π.χ. ένας γάμος παραχώρησης και τι έχει το παιδί να θυμηθεί από αυτή την κατάσταση).
Η στάση των γονιών απέναντι στα παιδιά μετά τον χωρισμό.
Η διαπροσωπική σχέση των γονέων μετά τον χωρισμό, δηλαδή να προσπαθήσουν να βάλουν πίσω την πικρία που έχει ο ένας για τον άλλον προκειμένου να επικοινωνήσουν σωστά για το συμφέρον του παιδιού τους.
Οι οικονομικές δυνατότητες και το βιοτικό επίπεδο που θα προκύψουν πλέον από τη μονογονεϊκή οικογένεια. Οταν υπάρχουν οικονομικά προβλήματα τόσο περισσότερο δυσκολεύεται το παιδί να διαχειριστεί την κατάσταση μετά το διαζύγιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου