Διεθνής ημέρα κατά των ναρκών

Διεθνής ημέρα κατά των ναρκών η 4η Απριλίου, η οποία και καθιερώθηκε με πρωτοβουλία του ΟΗΕ το 2005. Σύμφωνα με τον απολογισμό της Διεθνούς Εκστρατείας κατά των ναρκών και μόνο για την περίοδο 2000-2008, καταγράφονται 44 νεκροί και 66 τραυματίες από τα ναρκοπέδια του Έβρου. Αντιθέτως, το υπουργείο Άμυνας παρουσιάζει αισθητά πιο μικρά ποσοστά, δηλαδή 35 θανάτους και 28 τραυματισμούς.
Τα ναρκοπέδια του Έβρου καλύπτουν μια περιοχή 11 χλμ. στα σύνορα με την Τουρκία. Χρονολογούνται από το 1974 και την ελληνοτουρκική διαμάχη για το Κυπριακό, όταν και οι δύο χώρες, σε μια κίνηση προστασίας των συνόρων τους, μετέτρεψαν την ελληνοτουρκική μεθόριο σε παγίδα θανάτου.
Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει υπογράψει από το 1997 τη Συνθήκη Απαγόρευσης των Ναρκών, το ίδιο το υπουργείο Άμυνας υπολογίζει ότι αυτή τη στιγμή υπάρχουν στον Έβρο 3.348 νάρκες, οι οποίες θα έχουν καθαριστεί ως το 2010. Σημείο στο οποίο διαφωνεί και πάλι με τη Διεθνή Εκστρατεία για την Κατάργηση των Ναρκών - καθώς η τελευταία μιλά για 7.224 νάρκες στο έδαφος και 1.5 εκατομμύρια αποθέματα. Ο αντίστοιχος αριθμός για την Τουρκία είναι 2.5 εκατομμύρια, παρά τη συμφωνία το 1996 του τότε υπουργού Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου και του ομόλογού του Ι. Τζεμ να καθαρίσουν τα ναρκοπέδια στην ελληνοτουρκική μεθόριο.
Σε επίσκεψη που πραγματοποίησε στα κέντρα κράτησης μεταναστών της περιοχής ο Σουηδός Επίτροπος για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου στα Ηνωμένα Έθνη, Τόμας Χάμαρμπεργκ, δήλωσε σοκαρισμένος από την «παντελή έλλειψη δράσης για να αποφευχθούν κι άλλοι θάνατοι. Οι νάρκες αποτελούν απειλή κατά απελπισμένων ανθρώπων που προσπαθούν να εισχωρήσουν στην Ευρώπη. Πρέπει να καθαριστούν και να αυξηθεί η ασφάλεια της περιοχής με περισσότερες περιπολίες και καλύτερη περίφραξη».

Πέρα από τον Έβρο, σχεδόν ολόκληρη η βόρεια Ελλάδα είναι γεμάτη από ναρκοπέδια που είχαν στηθεί κατά τη διάρκεια του ελληνικού εμφυλίου (1946-49). Τα ναρκοπέδια αυτά, με νάρκες μόνο κατά προσωπικού, ήταν ως επί το πλείστον αχαρτογράφητα και καθαρίστηκαν οριστικά μόνο κατά τη δεκαετία του ΄70, αφού είχαν προκαλέσει αρκετούς θανάτους αγροτών και κυνηγών. Το 2004 η Ελλάδα αγόρασε από τη Γερμανία περί τα 20 ειδικά οχήματα «Scorpion», τα οποία μπορούν πολύ γρήγορα να διασπείρουν νάρκες κατά προσωπικού, σχηματίζοντας μέσα σε λίγη ώρα ένα ναρκοπέδιο το οποίο δεν έχει χαρτογραφηθεί με ακρίβεια και άρα είναι δύσκολο να καθαριστεί.
Τυπικά, η Ελλάδα όφειλε μέχρι το 2008 να καθαρίσει τα ναρκοπέδιά της από νάρκες προσωπικού, αφήνοντας τις αντιαρματικές, αν και οι εκτιμήσεις του Στρατού μιλάνε για το 2011, τρία χρόνια πριν από το όριο του 2014 που έχει τεθεί από την υπογεγραμμένη συνθήκη.

Σύμφωνα με την αναφορά του Διεθνούς Παρατηρητηρίου Ναρκοπεδίων, κάθε χρόνο χάνουν τη ζωή τους από νάρκες 15 με 20 χιλιάδες άνθρωποι, το 20% των οποίων είναι παιδιά. Ο αριθμός θεωρείται ότι συνεχώς μειώνεται χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες ΜΚΟ και διεθνών οργανισμών.