Παρασκευή 22 Οκτωβρίου 2010

Ψάχνουν ίχνη του Νεάτερνταλ

Τα ίχνη ανθρώπων του Νεάτερνταλ ή του Χόμο Σάπιενς αναζητούν οι αρχαιολόγοι στο σπήλαιο Θεόπετρας Καλαμπάκας. Με βάση αυτά, θα δούμε αν «ανήκομεν εις την Δύσιν» ή είμαστε πιο κοντά στη Μέση Ανατολή. Διότι στην μεν Ευρώπη ο Χόμο Σάπιενς εμφανίζεται περί τα 40 χιλιάδες χρόνια πριν από σήμερα, στη δε Μέση Ανατολή πριν από 100-120 χιλιάδες.Αυτά είναι τα σχέδια της δρος Νίνας Κυπαρίσση-Αποστολίκα, ανασκαφέως του σπηλαίου, για την επόμενη χρονιά. Το μεσημέρι του Σαββάτου, πάντως, θα γίνουν εγκαίνια και το σπήλαιο θα μπει και επίσημα στον χάρτη των επισκέψιμων αρχαιολογικών χώρων. Διαμορφώσεις και αναδείξεις έγιναν στο πλαίσιο του Γ’ ΚΠΣ. Περιλαμβάνουν κλίμακες, δρόμους και διαδρόμους, φωτισμούς και μια εξέδρα θέασης αυτού του σπουδαίου καταφυγίου τόσο για ανθρώπους όσο και (εναλλάξ) για ζώα.
Το σπήλαιο Θεόπετρας κατοικείται από την Παλαιολιθική εποχή (100-135 χιλιάδες χρόνια) μέχρι και τη Νεολιθική (3.000 χρόνια πριν από σήμερα) με διαλείμματα. Ενδιάμεσα στέγαζε αρκούδες, ύαινες, λύκους, αγριόγατες και άλλα θηρία. Το πιο μεγάλο «θηρίο», ο άνθρωπος, άφησε εκεί και υλικά κατάλοιπα. Εργαλεία, υπολείμματα πηλού, καρπών, αγγείων.
Εξι σκελετοί είναι τα ανθρωπολογικά ευρήματα της κ. Κυπαρίσση και των συνεργατών της. Ωστόσο, το πλέον εντυπωσιακό είναι τα αποτυπώματα τεσσάρων ανθρώπινων πελμάτων ηλικίας 135.000 ετών. Ανήκαν κατά πάσα πιθανότητα σε παιδιά και μάλλον στον τύπο ανθρώπου του Νεάτερνταλ.
«Σκελετικό υλικό της εποχής δεν έχουμε εντοπίσει», λέει στο «Εθνος». «Αυτός είναι ο επόμενος στόχος μας: σε μελλοντικές ανασκαφές να βρούμε έναν σκελετό που θα μας δείξει αν ήταν Νεάτερνταλ ή Χόμο Σάπιενς».
Η έρευνα έχει σημασία, καθώς θα δείξει αν στην Ελλάδα η «νέα» τεχνολογία και γνώσεις καλλιέργειας κ.ά. έφτασαν ταυτοχρόνως με τη Μέση Ανατολή και δεν εισήχθησαν αργότερα από αυτήν.
Αυτή η «κιβωτός» γνώσεων έδωσε και άλλα στοιχεία τον τελευταίο καιρό. Στα κατάλοιπα χώματος εντοπίστηκε ηφαιστειακή τέφρα. «Εχουμε αποτυπωμένα δύο επεισόδια από σεισμούς», λέει η ανασκαφέας. «Εναν στην Ιταλία και έναν στην Ελλάδα, πριν από 60.000 χρόνια και μετά». Δεν είναι ακόμη σε θέση να απαντήσει αν η Αίτνα, ο Βεζούβιος ή κάποιο άλλο ηφαίστειο εκτίναξαν τη στάχτη τους έως εδώ. Οι έρευνες συνεχίζονται.
Από το 1987
Η ανασκαφή ξεκίνησε το 1987 και οι διαμορφώσεις και αναδείξεις το 2005. Το σπήλαιο έχει ήδη σημαντική επισκεψιμότητα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: