Μυκηναϊκός πολιτισμός

Από το 1600 έως το 1100 π.X. σtην ηπειρωτική Ελλάδα έχουμε την ανάπτυξη του μυκηναϊκού πολιτισμού, που πήρε το όνομα αυτό από το σπουδαιότερο κέντρο του, τις Μυκήνες. Η χρονική αυτή περίοδος λέγεται και υστεροελλαδική. Ο Όμηρος, στα έπη του, ανέφερε για την ακμή και για τον πολιτισμό των μυκηναϊκών κέντρων. Σε όλους όμως αυτά φαίνονταν φανταστικά ως τα τέλη του περασμένου αιώνα.
Το 1870 ο Γερμανός Ερρίκος Σλίμαν ανακάλυψε την Τροία και το 1876 έκανε ανασκαφές στις Μυκήνες. Τις έρευνές του συνέχισαν Έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι για την ανακάλυψη και άλλων πόλεων που αναφέρει ο Όμηρος στη μυκηναϊκή περίοδο οι Πόλεις-κράτη χτίζονται σε οχυρές τοποθεσίες και περιβάλλονται από

ισχυρά τείχη που οι κατοπινοί τα ονόμαζαν για το μέγεθός τους κυκλώπεια ή πελασγικά.
Στο υψηλότερο σημείο της πόλης ο βασιλιάς έχτιζε το ανάκτορό του, που ήταν πολύ απλό. Είχε ένα πρόπυλο και δύο δωμάτια με μία μεγάλη εστία στον κύριο θάλαμο. Οι εσωτερικοί τοίχοι ήταν στολισμένοι με πολύχρωμες τοιχογραφίες. Γύρω από το ανάκτορο υπήρχαν άλλα δωμάτια μικρότερα, που χρησίμευαν ως αποθήκες ή κατοικία του προσωπικού.

Μυκηναϊκά ανάκτορα βρέθηκαν του στις Μυκήνες, του Νέστορα στην Πύλο, καθώς και άλλα στην Τίρυνθα, στη Θήβα και Ιωλκό.

Τους νεκρούς τους έθαβαν σε τετράπλευρους, κάθετους λάκκους ή σε λαξευτούς θαλάμους . Τους νεκρούς βασιλιάδες τοποθετούσαν σε μεγάλους, θολωτούς τάφους (τους θησαυρούς) , που τους έχτιζαν σε σχήμα κυψέλης και έπειτα τους σκέπαζαν με χώμα. Δίπλα στους νεκρούς άφηναν πολλά κτερίσματα (κοσμήματα,

αγγεία,
όπλα, χρυσές προσωπίδες και διάφορα άλλα αντικείμενα).
Από τα ευρήματα των τάφων, τις τοιχογραφίες, τα ανάγλυφα και τα αγγεία, γίνεται φανερό ότι οι Αχαιοί είχαν προοδεύσει και στην τέχνη. Πήραν πολλά στοιχεία από την Κρήτη, αλλά τα θέματα της μεταλλοτεχνίας, χρυσοχοΐας, γλυπτικής, ζωγραφικής και σφραγιδογλυφίας είναι από τις ασχολίες της καθημερινής τους ζωής .
αγγεία


κοσμήματα







ΜΥΚΗΝΕΣ

Τα περισσότερα είναι κυνήγια ή πολεμικές σκηνές. Αν και ηπειρωτικός λαός,
οι Αχαιοί δε φοβήθηκαν τη θάλασσα. Από το 15ο αι. π.Χ. διασχίζουν τη μεσόγειο φτάνουν ως τα παράλια της Συρίας και της Αιγύπτου. Τα μυκηναϊκά προϊόντα είναι γνωστά στην κάτω Ιταλία και στις παραλιακές πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου. Σε προϊόντα αναφέρονται πολλές πινακίδες πήλινες γραμμένες στη γραμμική Β γραφή, που χρησιμοποιούσαν οι Αχαιοί. Ως αποτέλεσμα της εμπορικής επέκτασης των Μυκηναίων , πρέπει να θεωρηθεί η Αργοναυτική Εκστρατεία και ο Τρωικός Πόλεμος.Το 1100 π.Χ. , μεγάλες αναστατώσεις ταράζουν τα κράτη γύρω από την Ανατολική Μεσόγειο. Στην Ελλάδα φτάνουν οι Δωριείς, που καταστρέφουν τις σπουδαιότερες μυκηναϊκές πόλεις.
Από τις αρχαιότερες ελληνικές πόλεις. Ήταν χτισμένη πάνω σε ένα βραχώδες ύψωμα στο μυχό του Αργολικού κόλπου. Μετά την παρακμή της Κρήτης, οι Μυκήνες έγιναν το σπουδαιότερο κέντρο της Ελλάδας. Η μεγαλύτερη ακμή της πόλης τοποθετείται χρονολογικά από το 1600 έως το 1100 π.Χ., γι’ αυτό και η περίοδος αυτή λέγεται μυκηναϊκή.
Κατά τη μυθολογία , την πόλη ίδρυσε ο Περσέας , γιος του Δία και της Δανάης. Ήταν οχυρωμένη με ισχυρό τείχος, που ονομαζόταν κυκλώπειο και σώζεται ως σήμερα. Στην πραγματικότητα οι Μυκήνες κατοικήθηκαν από το 2500 π.Χ. Κατά τη μεσοελλαδική εποχή εγκαταστάθηκαν εκεί οι Αχαιοί. Δυο δυναστείες κυβέρνησαν τις Μυκήνες: των Περσειδών και των Ατρειδών. Επί της βασιλείας του Αγαμέμνονα, η πόλη γνώρισε μέρες δόξας και πλούτου. Ο Όμηρος τις ονομάζει «πολυχρύσους Μυκήνας», ενώ η τρωική εκστρατεία μαρτυρεί τη στρατιωτική της δύναμη.
Οι Αιγύπτιοι και οι Χετταίοι είχαν φιλικές σχέσεις με τους βασιλιάδες των Μυκηνών και πολλοί υποστηρίζουν , ότι το χρυσάφι, που βρέθηκε στην πόλη, προερχόταν από την Αίγυπτο. Κατά τη βασιλεία του Τισαμενού , γιου του Ορλεστη, έγινε η κάθοδος των Δωριέων στην Πελοπόννησο. Οι Μυκήνες παρακμάζουν , αλλά διατηρούν την ανεξαρτησία τους. Στους Περσικούς Πολέμους Μυκηναίοι πολεμούν κατά των Περσών. Το 468 π.Χ. , οι Αργείοι κατέλαβαν την πόλη και την ερήμωσαν. Σήμερα σώζονται τα κυκλώπεια τείχη , πύλη των Λεόντων, το δάπεδο από το ανάκτορο του Αγαμέμνονα , καθώς και οι θολωτοί τάφοι.

Η ΠΥΛΗ ΤΩΝ ΛΕΟΝΤΩΝ





Η φημισμένη Πύλη των Λεόντων αποτελείται από τέσσερις καλοδουλεμένους ογκόλιθους: το κατώφλι , τις δυο παραστάδες και το ανώφλι. Τα δυο λιοντάρια αντιμέτωπα δεξιά και αριστερά από κιονίσκο, έστρεφαν τα κεφάλια τους (δε σώζονται πια) προς τον επισκέπτη. Για την ερμηνεία της παράστασης δεν είνα ι σύμφωνοι οι διάφοροι μελετητές. Άλλοι θεωρούν τα λιοντάρια φύλακες της ακρόπολης ή του ανακτόρου του ηγεμόνα, άλλοι βλέπουν τον κιονίσκο σαν συμβολική μορφή μιας θεότητας που την τιμούσαν σαν πολιούχο, άλλοι πάλι ερμηνεύουν το ανάγλυφο ως βασιλικό θυρεό των Μυκηνών. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δεδομένα η Πύλη των Λεόντων χρονολογείται στα μέσα του 13ου αι. π.Χ.

ΟΙ ΘΟΛΩΤΟΙ ΤΑΦΟΙ

Έξω από τον περίβολο της ακρόπολης και γύρω από αυτόν ήταν η πόλη των Μυκηνών, που είχε και αυτή άλλο δικό της τείχος. Εκεί, εκτός των άλλων πολλών ερειπείων είναι και οι θολωτοί τάφοι. Ο σπουδαιότερος είναι ο λεγόμενος "θησαυρός του Ατρέως". Ο Παυσανίας τους νόμιζε θησαυροφυλάκια ή τάφος του Αγαμέμνονα. Το ύψος του θόλου είναι 13,30 μ. και η διάμετρος του 14,60 μ. Η πέτρα που είναι στο πάνω μέρος της πόρτας , το υπέρθυρο, ζυγίζει 120 τόνους. Παρόμοιοι , αλλά μικρότεροι είναι άλλοι τρεις τάφοι , της Κλυταιμνήστρας, του Αίγισθου και ο τάφος της Πύλης των Λεόντων. Όλοι είναι της εποχής του 1400 – 1300 π.Χ.

ΑΓΑΜΕΜΝΩΝ

Σύμφωνα με την παράδοση ήταν βασιλιάς των Μυκηνών , γιος του Ατρέα και αδερφός του βασιλιά της Σπάρτης Μενέλαου. Όταν οι Αχαιοί αποφάσισαν να εκστρατεύσουν εναντίον της Τροίας, όρισαν αρχηγό τους τον Αγαμέμνονα . Όμως τη μέρα της αναχώρησης η θεά Άρτεμη θυμωμένη με το βασιλιά, δεν άφηνε τους ανέμους να φυσήξουν και τα καράβια έμεναν αγκυροβολημένα στην Αυλίδα. Τότε ο μάντης Κάλχας είπε πως θα εξευμένιζαν τη θεά μόνον αν ο Αγαμέμνονας θυσίαζε την κόρη του Ιφιγένεια. Ο τραγικός πατέρας αποφάσισε να ακολουθήσει το θέλημα της θεάς, αλλά την τελευταία στιγμή η Αθηνά άρπαξε την Ιφιγένεια από το βωμό και στη θέση της έβαλε ένα ελάφι. Έτσι σώθηκε η κόρη του βασιλιά και οι Αχαιοί μπόρεσαν να ξεκινήσουν για την Τροία.

Ο Αγαμέμνονας έδειξε μεγάλη γενναιότητα στη μάχη , αλλά ο ανταγωνισμός του με τον Αχιλλέα παραλίγο να οδηγήσει τους Αχαιούς στην καταστροφή. Τελικά οι Αχαιοί κέρδισαν τον πόλεμο και ο Αγαμέμνονας γύρισε στις Μυκήνες νικητής και δοξασμένος. Εκεί όμως δολοφονήθηκε από τη γυναίκα του την Κλυταιμνήστρα και τον Αίγισθο που ήθελε να πάρει το θρόνο.

Αργότερα ο γιος του Αγαμέμνονα ο Ορέστης, θέλοντας να εκδικηθεί το φόνο του πατέρα του σκότωσε τη μητέρα του και τον Αίγισθο. Οι περιπέτειες του Αγαμέμνονα αναφέρονται στα Ομηρικά Έπη (Ιλιάδα και Οδύσσεια).