Δευτέρα 19 Ιανουαρίου 2009

Σπήλαια Διρού

Βλυχάδα ή Γλυφάδα:
Το τρίτο σπήλαιο της περιοχής Διρού, είναι το μοναδικό επισκέψιμο και το μεγαλύτερο γνωστό της χώρας, μήκους σχεδόν 3,5 χλμ. Βρίσκεται δυτικά της Αλεπότρυπας και είναι το γραφικότερο και καλύτερο λιμναίο σπήλαιο του κόσμου.Για το θαυμάσιο διάκοσμό του, που είναι πλουσιότατος και πολύχρωμος το σπήλαιο κατέλαβε τη πρώτη θέση ανάμεσα στα τρία ωραιότερα λιμναία σπήλαια του κόσμου, τα άλλα δύο είναι το Παντιράκ της Νότιας Γαλλίας και η Ζάϊτα της Βηρυτού.
Ανακαλύφθηκε από τον κ. Πέτρο Αραπάκη, ο οποίος εξερεύνησε το πρώτο τμήμα του σπηλαίου, αλλά η συστηματική εξερεύνηση άρχισε το 1949 από το ζεύγος Ιωάννη και Άννας Πετροχείλου.Μέχρι τώρα εξερευνήθηκε έκταση άνω των 10.000 τ.μ. και στολίζεται από σταλαχτίτες και σταλαγμίτες, οι οποίοι σχηματίζουν επιβλητικές κολόνες και περιλαμβάνει πλήθος από στοές και θαλάμους.Στο πυθμένα του σπηλαίου ρέουν τα νερά του υπόγειου ποταμού Γλυφάδα, στον οποίο οφείλεται ο σχηματισμός τού σπηλαίου, ο οποίος σε μερικά σημεία φαρδαίνει και γίνεται λίμνη.Αν και η κοίτη του τώρα έχει αλλάξει ολόγυρα υπάρχει πάντοτε ο θαυμάσιος διάκοσμος από τους πολύχρωμους σταλακτίτες, σταλαγμίτες και κολόνες. Η κοίτη του, από ασβεστόλιθο που έχει μεταμορφωθεί σε μάρμαρο, διανοίγεται σε δυο κεντρικούς παράλληλους διαδρόμους με πολλές διακλαδώσεις.
Φυσική είσοδος
Για την εύκολη περιήγησή του, ανοίχτηκε τεχνητή είσοδος πλάτους 100 μ. αριστερά της φυσικής, και σε μήκος 1.000 μ. από την είσοδό του συνδέθηκαν με τεχνητή σήραγγα οι δύο παράλληλοι διάδρομοι, ώστε η τουριστική διαδρομή να διαγράφει κύκλο.Το μήκος των διαδρόμων του σπηλαίου που είναι τουριστικά αξιοποιήσιμο, ως σήμερα, φτάνει τα 3.100 μ. από τα οποία μόνο 300μ. είναι ξηρά. Στη συμβολή του υγρού και του ξηρού τμήματος, στο βυθό, βρέθηκαν οστά προβοδιού και προϊπποποτάμου.Σταγόνα – σταγόνα από ανθρακικό ασβέστιο, σύμφωνα με το φυσικό νόμο, δημιουργήθηκαν σταλακτίτες και σταλαγμίτες κατάλευκοι, ροζ, χνουδωτοί, κόκκινοι, κολώνες γκρίζες ή λευκές, συνθέτοντας το καταπληκτικό διάκοσμο του σπηλαίου.Η διαδρομή μέσα στο παραμυθένιο αυτό κόσμο κρατάει περίπου τρία τέταρτα και απολαμβάνουμε τη Πρώτη Σάλα με το μανδύα του Ποσειδώνα, τη Νεκρή Πολιτεία, το Σταυροδρόμι με τις Νηρηίδες και το λευκό αρκουδάκι, τη Λίμνη των Ωκεανίδων με το πέτρινο δάσος και τον υπέροχο σταλαγμίτη της μικρής θημωνιάς.Ακολουθούν κομψοτεχνήματα μοναδικής ομορφιάς όπως ο Επισκοπικός θρόνος, το πέλμα του Ποσειδώνα, ο πέτρινος κρίνος και μια εκκλησιαστική διάβαση με το πολυέλαιο και τον άμβωνα, η σάλα του Δυρού με τις αρχαίες Ελληνικές χλαμύδες, τα Ροζ και Λευκά διαμερίσματα με την άρπα, το βασιλικό εξώστη, τη πύλη και τη κρεμασμένη αλεπού και στο τέλος της δεξιάς διαδρομής το παρεκκλήσι.Στη συνέχεια ένα τεχνητό πέρασμα προς αριστερά μας οδηγεί στη Θάλασσα των Ναυαγίων, με το βουλιαγμένο καράβι, συνεχίζουμε στη σάλα Χρυσή βροχή, στη Σοκολατένια Σάλα, στη Κόκκινη Σάλα, ενώ μέσω ενός καναλιού αντικρίζουμε το Πύργο της Πίζας και απέναντί του τη Φάτνη του Χριστού.Άναυδοι οδηγούμεθα στη σάλα Μεγάλος Ωκεανός, μήκους 160μ. και ύψους 30μ., με το μεγάλο δίσκο και τα αναρίθμητα κρόσσια και την Ονειρεμένη Λίμνη, στην οποία βρίσκεται η εκβολή του ποταμού προς τη θάλασσα, ενώ στο πλαϊνό τμήμα ξεπροβάλλει η Γοτθική Σάλα και ολοκληρώνεται η λιμναία διαδρομή.Στο χερσαίο τμήμα που ακολουθεί, βαδίζουμε σε μονοπάτι ανάμεσα στ διάκοσμο και παρατηρούμε το Μνημείο του Αγνώστου Ναύτη, τα ανάκτορα του Πλούτωνα, το Πέτρινο Δάσος και τα Νούφαρα.Έχει 18° θερμοκρασία χειμώνα – καλοκαίρι, με δάπεδο ελάχιστα ψηλότερα από τη στάθμη της θάλασσας και το μεγαλύτερο μέρος της επιφάνειάς του σκεπάζεται από νερό, πού διευκολύνει την επίσκεψη με βάρκες.Το μέγιστο βάθος των νερών του είναι 15,5 μ. και η θερμοκρασία τους 12° . Η σκληρότητά τους είναι στην επιφάνεια 90° , στο μέσο 180° και στο βυθό 290°.Κάτω από την είσοδο του σπηλαίου είναι ο όρμος Διρού με τις κάτασπρες κροκάλες και τα κρυστάλλινα νερά.
Αλεπότρυπα:
Ένα από τα περίφημα σπήλαια του Δυρού, 82χλμ. ΝΔ του Γυθείου. Προϊστορικό σπήλαιο με συνολικό μήκος στοών 600μ., πλάτους 100μ. και ύψους 30μ. Τα τελευταία 40μ. καλύπτονται από λίμνη πλάτους 25 μ. και βάθους 5-9 μ. Στολίζεται με σταλαχτίτες και σταλαγμίτες και το εσωτερικό του διαρρυθμίζεται με στοές.Οι στοές οδηγούν στις αίθουσες: Θάλαμος της Ελιάς, Κρυστάλλινη βροχή, Θάλαμος των βράχων, Τόπος Λατρείας, Βασιλικός εξώστης, Μεγάλη Σάλα, Μεγάλη Λίμνη, Κρυφός διάδρομος, Λαξευτή σκάλα και Διάθλαση.
Ανακαλύφτηκε τυχαία το 1958, από το κ. Αποστόλη Λαμπρινάκο, ο οποίος κατά τη διάρκεια κυνηγιού, είδε το σκύλο του να ακολουθεί μια αλεπού που χάθηκε σε μια τρύπα. Ο σκύλος εμφανίστηκε αργότερα βρεγμένος και αυτό ήταν η αιτία της ανακάλυψης του σπηλαίου.Οι έρευνες από το 1958 των σπηλαιολόγων Ιωάννη και Άννας Πετροχείλου και της Σπηλαιολογικής Εταιρείας, έφερε στο φως εργαλεία λίθινα και οστέινα του προϊστορικού ανθρώπου, όπλα, αγγεία και ανθρώπινους σκελετούς, δόντια κεράτων, ζώων, κοσμήματα κ.ά. Οι έρευνες συνεχίστηκαν το 1970, από τον έφορο κ. Γ. Παπαθανασόπουλο.Αυτά τα προϊστορικά ευρήματα μαρτυρούν τη ζωή προϊστορικών ανθρώπων της νεώτερης παλαιολιθικής μέχρι τη νεολιθική εποχή. Το 1967 ανακαλύφτηκαν βραχογραφίες πρωτόγονων ανθρώπων.Το Νοέμβριο του 1993, η ανασκαφική έρευνα του Αρχαιολόγου κ. Γ. Παπαθανασόπουλου, αποκάλυψε ένα εντυπωσιακό ταφικό φαινόμενο, μια ομαδική ταφή σε βάθος 4 μ. στην ερευνητική τομή της αίθουσας Β’ που βρέθηκε και ο σκελετός νέας γυναίκας σε βάθος 1,5 μ. Πρόκειται για τρεις σκελετούς ενηλίκων, οι οποίοι ήταν σκεπασμένοι με πέτρες.Πολλά ευρήματα βρίσκονται στο Μουσείο της Σπάρτης, ενώ το νεολιθικό Μουσείο του Δυρού περιέχει εκθέματα αποκλειστικά από μία γεωγραφική και πολιτισμική ενότητα. Το σπήλαιο χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο, ως κατοικία, ως εργαστήριο, ως απέραντη αποθήκη αγαθών και παράλληλα ως νεκροταφείο και τόπος λατρείας.Πόλος έλξης για την εγκατάσταση του ανθρώπου στο σπήλαιο, ήταν το άφθονο πόσιμο νερό της λίμνης που υπάρχει στο εσωτερικό του. Μία ομάδα νεολιθικών ναυτικών που παρέπλεαν τον κόλπο του Δυρού στο ταξίδι τους για τη Μήλο, προκειμένου να εφοδιαστούν οψιδιανό, το πολύτιμο αυτό σκληρό ηφαιστειογενές υλικό, κατάλληλο για την κατασκευή εργαλείων και όπλων, φαίνεται ότι προσάραξαν εδώ, εντόπισαν το νερό και εγκαταστάθηκαν στο σπήλαιο και στην περιοχή.Η νεολιθική κοινότητα στο Δυρό αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της Νεότερης και Τελικής Nεολιθικής περιόδου (4.800-3.200 π.Χ.).Η ζωή της κοινότητας διακόπηκε απότομα από ισχυρό σεισμό, που είχε αποτέλεσμα να φράξει η είσοδος του σπηλαίου. Οι εγκλωβισμένοι στο σπήλαιο πέθαναν από την πείνα, ενώ όσοι βρέθηκαν στο ύπαιθρο εγκατέλειψαν την περιοχή γιατί στερήθηκαν το πόσιμο νερό.
Σπηλαιόβιοι οργανισμοί
Ο σκοτεινός και ήσυχος κόσμος των σπηλαίων φιλοξενεί οργανισμούς, που έζησαν, εξελίχθηκαν και προσαρμόστηκαν μέσα στην ιδιομορφία του σπηλαιοπεριβάλλοντος.









Διακρίνονται σε σπηλαιόβια που ζουν μόνο σε σπήλαια, σε σπηλαιόφιλα που ζουν εντός και εκτός των σπηλαίων (νυχτερίδες) και σε σπηλαιόξενα (φίδια, βατράχια, σκορπιοί) που τυχαία συναντώνται σε σπήλαια, συνήθως μετά από πτώση.
Τα σπηλαιόβια ανήκουν σε ζωικές ομάδες που ζουν στο φως, αλλά διαφοροποιήθηκαν εντελώς από τα ημερόβια είδη, είτε γιατί εκφυλίστηκαν κληρονομικά και δεν μπορούν να διαβιώσουν παρά μόνο σε σπηλιές, είτε γιατί η μακρόχρονη επίδραση του περιβάλλοντος τους έδωσε νέα κληρονομικά χαρακτηριστικά Το σώμα τους είναι άχρωμο και μερικές φορές διαφανές. Έχουν ατροφικά μάτια και όργανα αφής πολύ ανεπτυγμένα. Σαν σπηλαιόβια αναφέρονται διάφορα έντομα (κολεόπτερα, θυσάνουρα, ορθόπτερα), μυριόποδα, αραχνίδια, μαλάκια, καρκινοειδή (αμφίποδα, ισόποδα, κωπήποδα) κ.α. Από τα σπονδυλωτά στις σπηλιές ζουν, ποντίκια του γένους νεοτάμη, διάφορα ψάρια και αμφίβια.

Δεν υπάρχουν σχόλια: