Τρίτη 5 Μαΐου 2009

Τρία σενάρια για την εξέλιξη της γρίπης Α

Το δεύτερο σενάριο, αυτό της ήπιας πανδημίας, ανταποκρίνεται στην σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα.Χωρίς να εκτιμά περαιτέρω εξάπλωση του ιού της γρίπης Α (γρίπη των χοίρων), ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας δεν έχει εξαλείψει εντελώς το ενδεχόμενο της πανδημίας.Μέχρι στιγμής, η γρίπη που έχει μπει για τα καλά στην ατζέντα της παγκόσμιας κοινότητας και «συμπεριφέρεται» σαν εποχιακός ιός -εκτεινόμενος σε 17 χώρες- μεταφέρεται κυρίως από ταξιδιώτες από το Μεξικό.
1. Εξασθένηση του ιού
Όλοι ελπίζουν ότι η γρίπη Α θα εξασθενήσει κάποια στιγμή, ένα σενάριο το οποίο τεκμηριώνεται εν μέρει επιστημονικά. Καθώς η γρίπη χαρακτηρίζεται από ανομοιογένεια, εμφανίζει μεγάλες πιθανότητες στην ανταλλαγή γονιδίων με άλλους ιούς που βρίσκονται σε ανθρώπους ή σε ζώα. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, η εξάπλωση του ιού μπορεί να κοπάσει άμεσα και να χάσει την ισχύ της διάδοσής του με το να απορροφηθεί στις συνηθισμένες εποχιακές γρίπες.Εάν αυτό συμβεί, δεν θα είναι λίγοι όσοι άσκησαν σκληρή κριτική στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για υπερβολική αντιμετώπιση του ζητήματος. Ωστόσο, οι ψυχραιμότεροι της επιστημονικής κοινότητας συγκλίνουν στο ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη στο πώς θα συμπεριφερθεί ο ιός. Ενδεχομένως μια τέτοιου είδους προληπτική πολιτική είναι η καλύτερη επιλογή, «προπονώντας» τις κυβερνήσεις, τις εταιρείες και τους πολίτες για την μελλοντική αντιμετώπιση ενός πιο θανάσιμου ιού.
Ο ΠΟΥ πάντως γνωρίζει καλά ότι η επέκταση της γρίπης ενδέχεται να εξαφανιστεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και να ανακάμψει στις αρχές του φθινοπώρου, γι' αυτό διατηρεί υψηλό βαθμό ετοιμότητας.
2. Ηπια πανδημία
Η τελευταία φορά που συνέβη ένα τέτοιο φαινόμενο ήταν το 1968 όταν στέλεχος του ιού H3N2 οδήγησε στο θάνατο περίπου ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Οι ειδικοί εκτιμούν η μολυσματική δύναμη ενός τέτοιου ιού θα είχε σήμερα λιγότερο σοβαρά αποτελέσματα με διαθέσιμα αντιϊκά που δεν υπήρχαν στην αγορά πριν από 40 χρόνια.
Ακόμα και με εμβόλια, φάρμακα και καλύτερη εκπαίδευση, οι συνηθισμένες εποχιακές γρίπες «φονεύουν» από 250.000 έως 500.000 ανθρώπους ετησίως. Η διαφορά με την «έκρηξη» μιας πανδημίας είναι ότι δεν θα υπήρχε άμεσα κάποιο εμβόλιο και θα πλήττονταν περισσότερο ευρύτερες ηλικιακές ομάδες του πληθυσμού απ' ότι οι νέοι, οι γέροι και όσοι είναι πιο ευαίσθητοι στην γρίπη.
Με την εξέλιξη ενός τέτοιου σεναρίου, είναι ορατά τα εμπόδια στο διεθνές εμπόριο, στις ταξιδιωτικές μεταφορές, στη ροή των χρημάτων και στην προμήθεια των αντιϊκών φαρμάκων, απαραίτητων για την ίαση των παρενεργειών της γρίπης.
3. Βαριά πανδημία
Πρόκειται για το χειρότερο δυνατό σενάριο. Η αλήθεια είναι ότι κάθε 30 με 40 χρόνια ο κόσμος υποφέρει από μια πανδημία γρίπης με νέα στελέχη του ιού να εξαπλώνονται ταχύτατα, προκαλώντας σοβαρές ασθένειες και οδηγώντας στο θάνατο χιλιάδες ανθρώπους εντός ολίγων εβδομάδων. Η πανδημία του 1918 θεωρείται από πολλούς το χειρότερο σενάριο όταν τουλάχιστον 40 εκατομμύρια άνθρωποι απεβίωσαν σε 18 μήνες και η επιδημία εξαπλώθηκε εξαιρετικά γρήγορα.
Ωστόσο, χρειάζεται να γίνει σαφές ότι πρόκειται για την προ-αντιβιοτική εποχή όταν μια απλή μόλυνση σκότωνε χιλιάδες ανθρώπους, όταν δεν υπήρχαν συστήματα εξαερισμού και τα εμβόλια εθεωρούντο «πρωτόγονα» στην καλύτερη περίπτωση. Ακόμη και ο γενικός πληθυσμός είχε ελάχιστη ενημέρωση για το πώς μεταδίδονται οι ασθένειες.
Όπως και να 'χουν τα πράγματα, οι ειδικοί εκτιμούν ότι μια γρίπη σαν κι αυτή του 1918 θα κρατούσε το 40% του εργατικού δυναμικού εκτός εργασίας με ανθρώπους να ασθενούν, να φροντίζουν τα παιδιά τους και συγγενικά πρόσωπα. Κάτι τέτοιο μεταφράζεται σε μείωση της παραγωγής, ακόμη και σε διακοπές ρευματοδότησης.

Δεν υπάρχουν σχόλια: