Η Πόλις εάλω

Τρίτη 29 Μαΐου 1453: τα απόρθητα Θεοδοσιανά τείχη της «Θεοφυλάκτου Πόλεως» πέφτουν.Η Πόλη αλώνεται από τις ορδές των Οθωμανών,που κατακτούν το σύμβολο της ελληνικότητας,το σύμβολο του ασίγαστου πολιτισμού.
Η Κωνσταντινούπολη ήταν για 11 αιώνες η βασιλεύουσα των πόλεων,το στολίδι της Ανατολής και της Δύσης,το διαμάντι που ζήλεψαν οι βάρβαροι,που λάτρεψαν οι εχθροί και που κατέκτησαν οι Οθωμανοί.
Η άλωσή της σηματοδότησε για πολλούς την απόλυτη αλλαγή της ιστορίας,καθώς τερμάτισε τον Μεσαίωνα και σήμανε την έναρξη της Αναγέννησης.Η Πόλη,που χτίστηκε από το Μέγα Κωνσταντίνο και αλώθηκε επί Βασιλείας του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου,ήταν το σταυροδρόμι δυο ηπείρων,το πέρασμα μεγάλων χερσαίων και θαλάσσιων εμπορικών οδών και αποδείχθηκε άξια της μακραίωνης πολιτικής της ιστορίας.Ακόμη και στην διάρκεια της πολιορκίας της,στάθηκε αντάξια της ιστορίας της και της χιλιόχρονης πορείας της.
Η πολιορκία
Στις 7 Απριλίου κηρύχθηκε η πολιορκία από τον Μωάμεθ Β',όπου κράτησε ως την πτώση της Κερκόπορτας, τη νυχτιά της 29ης Μαΐου.Στις 12 Απριλίου ξεκίνησε ο βομβαρδισμός με τα κανόνια,που κράτησε σχεδόν αδιάκοπα σε όλο το διάστημα της πολιορκίας.
Στις 18 Απριλίου αποκρούστηκε με επιτυχία η πρώτη συντονισμένη τουρκική έφοδος.
Στις 22 Απριλίου ο στόλος των Τούρκων,ύστερα από επιχείρηση της προηγούμενης νύχτας, κατάφερε να διεισδύσει εντός του Κεράτιου Κόλπου.
Στις 21 Μαΐου,ο σουλτάνος έστειλε πρέσβη στην Κωνσταντινούπολη.Ζητούσε την παράδοση της πόλης.
Δεν το πέτυχε.Ύστερα από την αποτυχημένη προσέγγιση,ο Μωάμεθ Β' κάλεσε πολεμικό συμβούλιο και κατόπιν έβγαλε λόγο προς τους στρατιώτες του,ζητώντας τους θάρρος και σταθερότητα.
Διέταξε νηστεία και προσευχή.Η επίθεση ορίστηκε για την νύχτα της 29ης Μαΐου.
Στις 28 Μαΐου τελέστηκε μεγάλη ακολουθία στην Αγία Σοφία η τελευταία χριστιανική ακολουθία στην περίφημη εκκλησία της πόλης.
Ο Κωνσταντίνος ΙΑ' μίλησε στο λαό του.
Όπως γράφει ο Γ.Φραντζής,ο Αυτοκράτορας κάλεσε το λαό να αντισταθεί γενναία, λέγοντας ότι οι Τούρκοι «υποστηρίζονται από όπλα,ιππικό,πυροβολικό και την αριθμητική τους υπεροχή,εμείς όμως στηριζόμεθα πρώτα στον Θεό και Σωτήρα μας και κατόπιν στα χέρια μας και στην δύναμή μας που μας έχει χαρίσει ο ίδιος ο Θεός».
Ο Κωνσταντίνος ολοκλήρωσε την ομιλία του ως εξής:«Γνωρίσατε λοιπόν τούτο:Εάν ειλικρινά υπακούσετε ό,τι σας διέταξα,ελπίζω ότι,με τη βοήθεια του Θεού,θα αποφύγουμε τη δίκαιη τιμωρία Του,που κρέμεται επάνω μας».
Την Τρίτη το βράδυ,29 Μαΐου,έγινε η γενική επίθεση.Μόλις δόθηκε το σύνθημα η πόλη υπέστη συνδυασμένη επίθεση από τρεις πλευρές συγχρόνως.Οι Βυζαντινοί κατάφεραν να αποκόψουν τις υπόγειες σήραγγες απ'όπου οι Τούρκοι προσπάθησαν να περάσουν κάτω από τα τείχη.
Οι δύο πρώτες επιθέσεις αποκρούστηκαν.
Όμως ο Μωάμεθ Β'οργάνωσε πολύ προσεκτικά την τρίτη και τελευταία επίθεση.
Με ιδιαίτερη επιμονή οι Τούρκοι επιτέθηκαν κατά του μέρους των τειχών,το οποίο ήταν κοντά στην πύλη του Αγίου Ρωμανού,όπου πολεμούσε και ο ίδιος ο Αυτοκράτορας.
Ο τραυματισμός του μεγάλου υπερασπιστή της πόλης,του γενουάτη Ιουστινιάνη,άλλαξε πολλά.Αυτή η απώλεια υπήρξε ανεπανόρθωτη για τους Βυζαντινούς.Στα τείχη δημιουργούνταν συνεχώς ρήγματα,και ο Αυτοκράτορας,πολεμώντας ως απλός στρατιώτης,έπεσε στην μάχη.Δεν υπάρχουν ακριβείς πληροφορίες για τον θάνατό του και για τον λόγο αυτό ο χαμός του έγινε γρήγορα θέμα θρύλου στην ιστορική πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση,οι Οθωμανοί δεν κατάφεραν να σπάσουν τη γραμμή άμυνας των τειχών παρά μόνο όταν από εσωτερική προδοσία μπήκαν από την Κερκόπορτα και περικύκλωσαν τους αμυνόμενους.
Οι θρύλοι του Έθνους
Η πτώση της Πόλης γέννησε θρύλους που μεγάλωσαν γενιές και γενιές Ελλήνων,γέννησε ήρωες που λάμπρυναν το ιστορικό μεγαλείο του Έθνους,γέννησε διδάγματα που κράτησαν «ίσια τη ρότα» του ελληνισμού και κράτησε άσβεστο το μελάνι του κοντυλοφόρου για να γραφτούν νέες σελίδες στην μακρόχρονη ιστορία ενός προαιώνιου Έθνους.Το σύμβολο του Βυζαντίου ζωντανεύει με τη μορφή του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, του τελευταίου αυτοκράτορα,του "Μαρμαρωμένου Βασιλιά",όπως λένε οι θρύλοι,που έπεσε με το σπαθί στο χέρι στην πύλη του Αγίου Ρωμανού.