Οι κλιματικές αλλαγές αλλά και καθημερινά ανθρώπινα εγκλήματα εναντίον τους έχουν οδηγήσει πολλά είδη πτηνών στοχείλος του αφανισμού.«Μερικά πουλιά (στον δρόμο προς τον Βορρά, καθώς παρακολουθούνται συνεχώς με τηλεμετρία) μπορεί να κάνουν λάθος και να πετάξουν πάνω από την Πελοπόννησο ή την Αραβική χερσόνησο. Και εκεί ξαφνικά καταγράφεται ότι η πτήση τους διακόπτεται. Εχει τύχει να μας φέρουν πίσω τους πομπούς τρυπημένους από σφαίρες». Αυτή η φράση που βρήκαμε σε άρθρο γερμανικής εφημερίδας («Die Ζeit», 8.2.2007, σελ. 37) περιγράφει λιτά και πικρά το τέλος πολλών πουλιών που οι ειδικοί επιστήμονες παρακολουθούν μόνο την εξολόθρευσή τους, ανήμποροι να επέμβουν. Φτερωτές υπάρξεις που ο άνθρωπος θαύμαζε και υμνούσε, που με τη φράση «ελεύθερο πουλί» έδειχνε ότι τα θεωρούσε πρότυπο ανεξαρτησίας, τώρα εξαφανίζονται χρόνο με τον χρόνο. Και δεν είναι μόνο η «ποιητική» διάσταση του θέματος που θα μπορούσε να κάνει τους κυνικούς να αναρωτηθούν: «Ε, και τι έγινε αν ένα είδος εξαφανιστεί;». Για παράδειγμα, παρακολουθώντας τα θαλασσοπούλια έχουμε στα χέρια μας έναν άριστο δείκτη για την κατάσταση των θαλασσίων οικοσυστημάτων. Οπως αναφέρει και η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, «η μελέτη τους διευρύνει την επιστημονική γνώση δίνοντάς Επεμβαίνουμε ασύστολα σε ένα πολύπλοκο σύστημα που ξεγελιόμαστε όταν το αποκαλούμε απλά με τη λέξη Φύση αφού κάθε τόσο μαθαίνοντας κάποια πράγματα μένουμε με το στόμα ανοιχτό για τη... «σοφία» της. Οπως ότι υπάρχουν τέσσερα είδη γύπα που το καθένα μας σήματα κινδύνου καθώς ό,τι αποτελεί απειλή για τα πουλιά, όπως είναι η καταστροφή βιοτόπων, η μόλυνση, η ρύπανση και η υπερεκμετάλλευση των φυσικών πόρων, είναι μια απειλή για όλα τα είδη της χλωρίδας και της πανίδας και για τον ίδιο τον άνθρωπο».
επισκέπτεται το πτώμα ενός νεκρού ζώου σε διαφορετική στιγμή εξαφανίζοντας τελικά τα περισσότερα και πιο πιθανά για την εμφάνιση ασθενειών κομμάτια: μαυρόγυπας, ο γυψ Fulvus, πιο γνωστός ως «Ορνιο», ο ασπροπάρης και, τέλος, ο γυπαετός. Ολα σπάνια πλέον και υπό εξαφάνιση, αφού πεθαίνουν δηλητηριασμένα από δολώματα κρέατος αφημένα σε ανοιχτούς χώρους από τους ανθρώπους, με σκοπό να βγουν από τη μέση άλλα «ενοχλητικά» πλάσματα όπως οι λύκοι και οι αλεπούδες! Και να σκεφθούμε ότι ο ασπροπάρης, π.χ., ο μόνος γύπας-μετανάστης, που η Ορνιθολογική Εταιρεία παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον (250 ζευγάρια πριν από 30 χρόνια, μόλις 40 ζευγάρια σήμερα), πιστεύεται ότι είναι ένα από τα πιο έξυπνα πουλιά που έχουν υπάρξει. Γιατί όχι μόνο χρησιμοποιεί σαν εργαλεία για να διευκολύνει τη διατροφή του μεγάλες πέτρες που τις σηκώνει ψηλά και αφήνοντάς τες να πέσουν σπάει το σκληρό κέλυφος των αβγών της στρουθοκαμήλου, αλλά αυτή την τέχνη τη διδάσκει και στα παιδιά του.
Τελειώνοντας αυτή τη μικρή αναφορά στα είδη που κινδυνεύουν ας μην αγνοούμε και τη γνώση των παλιών που είχαν ίσως περισσότερη ευαισθησία και ησυχία να αφουγκράζονται και να παρακολουθούν τα όσα συνέβαιναν γύρω τους. Φθάνοντας πίσω στην εποχή των Φαραώ μαθαίνουμε ότι ο ασπροπάρης είναι το πρώτο πτηνό στον κόσμο που προστάτευσαν με νόμο διότι θεωρούσαν αποφασιστική τη συμβολή του στην καθαριότητα των οικισμών από κάθε υπόλειμμα. Σήμερα υπάρχουν νόμοι που προστατεύουν αυτούς που τα εξολοθρεύουν. Στον παρακάτω πίνακα έχουν καταχωριστεί τα είδη πουλιών που χαρακτηρίζονται «Κρισίμως κινδυνεύοντα» («Critically endangered») στη νέα έκδοση του ελληνικού Κόκκινου Βιβλίου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου