Ο Σουίπι έγινε Ρεβυθούλης

Χαμένα στη μετάφραση, βρίσκουν νέα ταυτότητα σε κάθε χώρα που επισκέπτονται. Είτε μεταγλωττισμένα είτε απλώς υποτιτλισμένα, τα καρτούν ξαναβαφτίζονται προκειμένου να συστηθούν εκ νέου σε κάθε λαό πρόθυμο να διασκεδάσει με τις περιπέτειές τους. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τους χάρτινους ήρωες των κόμικς, ορισμένοι από τους οποίους έχουν υποστεί ακόμη και... αλλαγή φύλου από το ελληνικό δαιμόνιο. Με αφορμή την είδηση για τη μεταφορά της ιστορίας του Ποπάι σε 3D animation ταινία και με τη βοήθεια ενός μανιώδους συλλέκτη κόμικς, ανακαλύψαμε πόσες διαφορετικές ταυτότητες μπορεί να έχει ένας κινούμενος ήρωας όταν αναγκάζεται να μιλήσει ξένες γλώσσες.
Στην ελληνική πραγματικότητα, εύηχα ονόματα όπως «Πο πάι» και «Ολιβ» μπορεί να έμεναν άθικτα όταν μετοικούσαν στα εγχώρια κόμικς, κάποια άλλα όμως δεν είχαν την ίδια τύχη. Ο λόγος για το υιοθετημένο μωράκι του αλλόκοτου ζεύγους, το οποίο μπορεί το αμερικανικό δαιμόνιο να είχε βαφτίσει «Σουίπι» (Sweepy) επειδή όλη την ώρα έρπει σκουπίζοντας στην κυριολεξία το πάτωμα, το αντίστοιχο ελληνικό όμως εφηύρε το «Ρεβυθούλης».
Οσο για το αγαπημένο σκυλάκι του Οβελίξ, Ιντεφίξ (στα γαλλικά σημαίνει «έμμονη ιδέα»), όπως θυμάται ο φανατικός συλλέκτης και κομίστας Γαβριήλ Τομπαλίδης, «στο πρώτο τεύχος που κυκλοφόρησε στη χώρα μας από τις εκδόσεις Ψαρόπουλος στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, ο μεταφραστής τού είχε δώσει το όνομα... Κατρουλίξ. Δύο τεύχη αργότεραη χαμένη τιμή του κουταβιού αποκαταστάθηκε:παρουσιαζόταν πλέον ως Ιντεφίξ με έναν αστερίσκο που παρέπεμπε στη σημείωση “ο Κατρουλίξ μεγάλωσε και θέλει να τον φωνάζουν έτσι από ΄δώ και πέρα!”».

Στον δρόμο που χάραξε η Ιταλία

Πρωταθλητές στη μετάλλαξη ταυτότητας των κόμικς ανακηρύσσονται οι Ιταλοί. Η εμμονή τους να μεταγλωττίζουν από τις ταινίες του Χόλιγουντ- υπάρχουν ιταλοί ηθοποιοί που κάνουν επί χρόνια καριέρα ως «η φωνή του Ρόμπερτ Ρέντφορντ» κτλ.- ως τα διασημότερα καρτούν είναι παροιμιώδης. Από τη μανία τους δεν γλίτωσε ούτε το όνομα Μίκυ Μάους, καθώς στη γειτονική μας χώρα είναι πασίγνωστος ως «Τοπολίνο» (ποντικάκι). Αντιστοίχως, ο Ντόναλντ Ντακ είναι ο «Παπερίνο» (παπιούλης). Ο θείος Σκρουτζ είναι ο «Τζίο Παπερόνε» και ο Φάντομ Ντακ ακούει αποκλειστικά στο όνομα «Παπερινίκ».
Οι Ιταλοί δεν δίστασαν να ξαναβαφτίσουν και τον Ποπάι, προτάσσοντας τα εξωτερικά του χαρίσματα: «Βraccio di ferro» (μπράτσο από ατσάλι). Ούτε τον ατρόμητο Σούπερμαν φοβήθηκαν, καθώς κατά τη δεκαετία του ΄50, για να αποφύγουν τα copyrights, έσβηναν το εμβληματικό S από τη στολή του και τον αποκαλούσαν αψυχολόγητα «Νembo Κid».

Ενα αρσενικό που το έλεγαν Ντόλυ
«Είστε τρελοί εσείς οι Ελληνες!» αναφώνησε ο σχεδιαστής του Λούκι Λουκ Ασντέ όταν επισκέφθηκε πριν από μερικούς μήνες τη χώρα μας και πληροφορήθηκε ότι καταφέραμε να κάνουμε... αλλαγή φύλου στο άλογο του μοναχικού καουμπόη. Τι κι αν το πραγματικό όνομα του αλόγου είναι Jolly Jumper; Ο πρώτος έλληνας μεταφραστής και νονός του αλόγου τον βάφτισε Ντόλυ. Ολα έδειχναν φυσιολογικά, ως το τεύχος Νο 78 («Η ωραία Προβένς»). Οπου Προβένς... η φοράδα που ερωτεύεται η Ντόλυ. Και σε εκείνο το τεύχος, ως διά μαγείας, η Ντόλυ γίνεται «Τζόλης ο Τζάμπερ». «Οι Ελληνες είστε πάντα ένα βήμα μπροστά, επεμβαίνοντας ακόμη και στη φύση!» είχε πει έκπληκτος ο δημιουργός. Και έσπευσε να φτιάξει το σχετικό σκίτσο (στη φωτογραφία) για να βάλει τα πράγματα στη θέση τους.