Τετάρτη 15 Δεκεμβρίου 2010

Ήταν κάποτε μια χώρα, θα είναι και αύριο. Πώς;

Ηταν κάποτε μια χώρα. Που βγήκε καθημαγμένη από έναν παγκόσμιο πόλεμο κι ένα εμφύλιο και κουτσά-στραβά στάθηκε στα πόδια της.
Καθοδηγούμενη, ελεγχόμενη και βοηθούμενη από ξένες δυνάμεις, όπως σε όλη τη νεότερη ιστορία της. Πέρασε από ανώμαλες πολιτικές καταστάσεις, από μια δικτατορία και, ξανά, κατάφερε να σταθεί στα πόδια της. Τα τελευταία 35 χρόνια πορεύεται ομαλά, συνήθως χαλαρά, με το βιοτικό της επίπεδο να ανεβαίνει σταθερά. Ηταν καλά τα κοινοτικά πακέτα κι ακόμα καλύτερα τα δανεικά.
Σ' αυτή τη χώρα οι πολιτικοί της (αυτοί, ευλόγως, τοποθετούνται στην κορυφή της πυραμίδας των ευθυνών) έβλεπαν -πλην ελαχίστων εξαιρέσεων- το κράτος ως φέουδο. Γι' αυτό και το παραφούσκωσαν, χωρίς να νοιάζονται για τις προβληματικές επιχειρήσεις του, που διαρκώς αυξάνονταν. Χιλιάδες άνθρωποι βρήκαν εκεί καταφύγιο (σε μια χώρα με σαθρή παραγωγική δομή, το εν ευρεία εννοία κράτος -τα υπουργεία, οι ΔΕΚΟ, η αστυνομία, ο στρατός- ήταν ένα μέσο συγκράτησης της ανεργίας), συνήθως διά της πελατειακής οδού. Κάποιες φορές έγιναν απόπειρες αυτό να σταματήσει, να μπει και η αξιοκρατία στη μέση, αλλά πάντα βρίσκονταν τρόποι να .......
σταματούν. Τώρα όλο αυτό πρέπει να αλλάξει. Διότι δεν αντέχει άλλο. Διότι τα λεφτά δεν φτάνουν και τα δανεικά ελέγχονται. Ολα θα γίνουν βίαια, υπό τη δαμόκλειο σπάθη των δανειστών. Διότι οι ηγέτες μας απεμπόλησαν την ευθύνη τους να βάλουν έγκαιρα στοιχειώδεις κανόνες, ώστε οι ανατροπές -κάποιες θα γίνονταν έτσι κι αλλιώς- να είναι ανεκτές, να μην αλλάζουν απότομα τον προγραμματισμό ζωής χιλιάδων ανθρώπων.
Σ' αυτή τη χώρα οι επιχειρηματίες, πολλοί επιχειρηματίες, έγιναν κρατικοδίαιτοι και θησαύρισαν. Οσοι δεν έγιναν, βρέθηκαν αντιμέτωποι με μύρια όσα προβλήματα. Τώρα, μέσα στον πανικό της κρίσης, όλοι κοιτάζουν να μεταθέσουν αλλού τα βάρη. Τι είδους επιχειρηματίες είναι αυτοί, που συσσώρευσαν απίστευτα κέρδη την προηγούμενη δεκαετία και τώρα, στον πρώτο χρόνο της κρίσης, αντί να βάλουν το χέρι στην τσέπη και να στηρίξουν τις επιχειρήσεις τους με ίδια κεφάλαια, σπεύδουν να απολύσουν και να μειώσουν τους μισθούς; (Οι εξαιρέσεις να αναρτώνται, πέρα από το Ιντερνετ, σε τιμητική πλάκα στην πλατεία Συντάγματος...)
Σ' αυτήν τη χώρα τα κοινοτικά πακέτα κατασπαταλήθηκαν σε αεριτζίδικες δουλειές. Στην ευλογημένη ελληνική ύπαιθρο, πλην εξαιρέσεων, έγιναν (μόνο) σπίτια και αυτοκίνητα και κατατέθηκαν στα νυχτερινά πολιτιστικά κέντρα. Χωρίς στοιχειώδη έλεγχο, με συνενοχή από την κορυφή της κρατικής πυραμίδας ώς τον κοινοτάρχη και τον γεωπόνο. Τώρα που οι επιδοτήσεις θα τελειώσουν (περιμένουν νέες χώρες στη σειρά να πάρουν) θα κλάψουνε μανούλες. Και δεν θα μας φταίνε, πάλι, οι κακοί Γερμανοί.
Σ' αυτήν τη χώρα, οι συνδικαλιστές προστάτευσαν πολλά κεκτημένα, βολεύτηκαν στην κρατική θαλπωρή, αλλά δεν είχαν τη στοιχειώδη ικανότητα να δουν πού οδηγούσε το αλόγιστο κρατικό πάρτι σε ορισμένες δημόσιες επιχειρήσεις. Τώρα, φυσικά, είναι αδύνατο να ελέγξουν το τσουνάμι των αλλαγών, που θα παρασύρει και χιλιάδες ανθρώπους, οι οποίοι δεν μετείχαν σ' αυτό το πάρτι.
Σ' αυτήν τη χώρα τα μέσα ενημέρωσης μετείχαν αλόγιστα σ' ένα άλλο πάρτι, ειδικά την τελευταία δεκαετία, που κατέληξε σε μια μεγάλη φούσκα. Τώρα, που η κρίση πλήττει και τα ίδια καίρια, καταφεύγουν στην ίδια μέθοδο, που κατά τα άλλα επικρίνουν: απολύσεις, μειώσεις μισθών, περικοπές παντού.
Ηταν κάποτε, μέχρι χθες δηλαδή, αυτή η χώρα. Και τώρα καλείται ν' αλλάξει. Βιαστικά και βίαια. Το βιοτικό επίπεδο, όπως το ξέραμε μέχρι τώρα, θα πέσει. Και μένει να απαντηθεί ένα πολλαπλό ερώτημα: ποιο κέρδος θα μείνει ύστερα από όλα αυτά; Οι πολιτικοί της, οι επιχειρηματίες της, οι συνδικαλιστές της, τα μέσα ενημέρωσής της θα αλλάξουν; Η παραγωγική της δομή θα γίνει υγιέστερη, ώστε οι νέοι της να μη σκέφονται να φύγουν, όπως σήμερα; Και πόσα χρόνια θα πάρουν όλα αυτά;
«Προφητείες» υπάρχουν πολλές. Σχεδόν όλες είναι από απαισιόδοξες έως μαύρες. Υπάρχουν αισιόδοξες πλευρές; Μένει να τις βρούμε και να τις αξιοποιήσουμε. Κοινοτοπία, μεν, χρήσιμη δε. Τι άλλο να κάνουμε; Να αφεθούμε στη μοιρολατρία;
Τρίτη και...
Το ΠΑΣΟΚ είναι το κόμμα που ευθύνεται, κυρίως, για τη διαμόρφωση του εν ευρεία εννοία δημόσιου τομέα (εξίσου κρατικοδίαιτο κόμμα είναι και η Ν.Δ., αλλά αυτό είναι για άλλη στιγμή), αυτό είναι που καλείται τώρα να τον αλλάξει βίαια. Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει αυτό. Στη δεκαετία του '80, όταν η κατάσταση έφτασε σε οριακό σημείο, έγινε απόπειρα συμμαζέματος χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα (έμεινε μόνο η φράση περί «ρετιρέ» του Ανδρέα Παπανδρέου). Μερικά χρόνια αργότερα έγινε άλλη μια απόπειρα, αυτή τη φορά στοχευμένη (στο Ασφαλιστικό), πάλι χωρίς αποτέλεσμα. Η κυβέρνηση Σημίτη οπισθοχώρησε έντρομη. Η σημερινή κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου φαίνεται ότι δεν έχει περιθώρια υπαναχώρησης, οι δανειστές γαρ. Μένει να αποδειχθεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια: