Πέμπτη 1 Απριλίου 2010

Σερβική συγγνώμη για τη Σρεμπρένιτσα με το βλέμμα στραμμένο στις Βρυξέλλες

Με μικρή πλειοψηφία, αλλά με προφανή γνώμονα την ενδεχόμενη μελλοντική ένταξη της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), οι βουλευτές του σερβικού κοινοβουλίου καταδίκασαν χθες τη σφαγή 8.372 γιουγκοσλάβων μουσουλμάνων από δυνάμεις του σερβικού στρατού και παραστρατιωτικούς στην πόλη Σρεμπρένιτσα το 1995. Ζήτησαν δημοσίως συγγνώμη, έκαναν λόγο για «έγκλημα πολέμου» και «τραγωδία», και η μόνη λέξη που απέφυγαν να χρησιμοποιήσουν ήταν η λέξη γενοκτονία. Με τη στάση τους έστειλαν ένα σαφές μήνυμα προς τη διεθνή κοινότητα: ότι επιθυμούν να αποστασιοποιηθούν από το βαρύτατο, για όλους, φορτίο των γιουγκοσλαβικών εμφυλίων. Οι Βρυξέλλες έχουν θέσει σαφή όρο για τη συνέχιση της ενταξιακής διαδικασίας τη σύλληψη του σερβοβόσνιου στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς, ο οποίος θεωρείται ο άνθρωπος που διέταξε το λουτρό αίματος και φυγοδικεί. Στην ψηφοφορία, οι 127 από τους 173 παριστάμενους βουλευτές (επί συνόλου 250) ψήφισαν υπέρ της απόφασης με την οποία το σερβικό κοινοβούλιο απολογείται στις οικογένειες των θυμάτων εκφράζοντας την οδύνη του σερβικού λαού. Προηγήθηκε έντονη συζήτηση που κράτησε 13 ολόκληρες ώρες. Πριν από μερικά χρόνια μια τέτοια απόφαση θα ήταν αδιανόητη, δεδομένου ότι το επίσημο κράτος δεν παραδεχόταν καν ότι έγινε η σφαγή.
Την ιστορική πρωτοβουλία είχαν τα κόμματα του φιλοδυτικού συνασπισμού ο οποίος κυβερνά και φιλοδοξεί να βάλει σε ευρωπαϊκή τροχιά την κατεστραμμένη από τους εμφυλίους πολέμους και την οικονομική κρίση Σερβία. Η ΕΕ απαιτεί από το Βελιγράδι να καταδικάσει την περίοδο του πρώην προέδρου της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και όσα εγκλήματα πολέμου διεπράχθησαν τότε με δράστες Σέρβους.Οι βουλευτές της αντιπολίτευσης απέρριψαν την απόφαση, χαρακτηρίζο- ντάς την «άδικη» και «ντροπιαστική» . Υποστήριξαν ότι ο αριθμός των θυμάτων είναι πολύ μικρότερος από αυτόν που αναγνωρίζει η διεθνής κοινότητα και αρνήθηκαν τις κατηγορίες που έχουν διατυπωθεί για μαζικές εκτελέσεις αμάχων.
Τον Ιούλιο του 1995 οι σερβοβοσνιακές δυνάμεις σκότωσαν 8.372 άμαχους άνδρες και αγόρια στο χειρότερο επεισόδιο του πολέμου στη Βοσνία, το μοναδικό που έχει επισήμως χαρακτηριστεί γενοκτονία από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) του ΟΗΕ για την Πρώην Γιουγκοσλαβία και από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Ανάλογη ετυμηγορία έχει εκδώσει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με απόφαση του 2009.
Η μαρτυρική πόλη υποτίθεται ότι ήταν «ασφαλής θύλακας» υπό την προστασία του ΟΗΕ. Μοιραίος ήταν και ο ρόλος των κυανόκρανων από την Ολλανδία, οι οποίοι τη φρουρούσαν. Εχουν δεχθεί κατηγορίες ότι με την αδράνειά τους δεν κατάφεραν να κρατήσουν σε απόσταση τους σέρβους στρατιωτικούς και παραστρατιωτικούς. Το ΔΠΔ, το οποίο λειτουργεί στη Χάγη, έχει γνωμοδοτήσει ότι η ίδια η κυβέρνηση της Σερβίας δεν διέταξε το μακελειό, αλλά είναι ένοχη εγκληματικής αμέλειας επειδή δεν έκανε τίποτε για να το αποτρέψει.
Για τη σφαγή της Σρεμπρένιτσα, που έχει γίνει το σύμβολο όλων των αγριοτήτων κατά τη διάρκεια των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία, κατηγορείται ο στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς, ο οποίος ήταν επικεφαλής των δυνάμεων του σερβοβοσνιακού στρατού την περίοδο 1992-1995 και παραμένει ασύλληπτος. Πολλοί εκτιμούσαν χθες ότι η επίσημη «συγγνώμη» του σερβικού κοινοβουλίου μπορεί να είναι προοίμιο για τη σύλληψή του.

Δεν υπάρχουν σχόλια: