Κομματικά παιχνίδια στις Προεδρικές εκλογές

Η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας αποτελούσε σχεδόν πάντα αφορμή για κομματικά παιχνίδια.Όμως δύο προεδρικές εκλογές έχουν προκαλέσει έντονες αναταράξεις στο πολιτικό σκηνικό.Ήταν οι πολύκροτες προεδρικές εκλογές του ‘85 και του ‘90.
1985.Ο αιφνιδιασμός του Παπανδρέου
Το 1980 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής εκλέγεται πρόεδρος με τη βοήθεια του Εθνικιστικού και φιλοβασιλικού κόμματος «Εθνική Παράταξης» καθώς η ΝΔ κατείχε 175 έδρες μετά τη διεύρυνση της με στελέχη της ΕΔΗΚ και των Φιλελευθέρων. Τότε ο Καραμανλής χαρακτήριζε τη διαδικασία ως μίζερη.Πέντε χρόνια αργότερα ο Παπανδρέου βάζει φωτιά στις προεδρικές εκλογές.Το 1985 ενόψει προεδρικών εκλογών και ενώ κοινή αίσθηση ήταν πως το ΠαΣοΚ θα στήριζε την επανεκλογή του Κωνσταντίνου Καραμανλή,ο Ανδρέας Παπανδρέου ανακοινώνει ως εκλεκτό του ΠαΣοΚ τον Χρήστο Σαρτζετάκη.Αμέσως ξεσπούν αντιδράσεις τόσο από τη ΝΔ όσο και μεμονωμένα εντός του ΠαΣοΚ.Ο Καραμανλής ενοχλημένος παραιτείται πριν ολοκληρωθεί η θητεία του.Χρέη προέδρου μέχρι τις εκλογές αναλαμβάνει ο τότε πρόεδρος της Βουλής Ιωάννης Αλευράς.
Εκείνη τη περίοδο επικρατούσε η έντονη διαμάχη μεταξύ Δεξιάς και Αντιδεξιάς.Ο Ανδρέας Παπανδρέου με αυτή την επιλογή θέλησε να αναδείξει το ΠαΣοΚ ως το βασικό αντιδεξιό πόλο.Η αιφνιδιαστική κίνηση λειτούργησε ως το «προσάναμμα» για να πάρει φωτιά η διαδικασία της προεδρικής εκλογής.Η ΝΔ απείχε της ψηφοφορίας.Το ΚΚΕ για πρώτη και τελευταία φορά συμμετείχε στη διαδικασία στηρίζοντας την υποψηφιότητα Σαρτζετάκη.Έτσι οι 13 βουλευτές του ΚΚΕ προστιθέμενοι με αυτούς του ΠαΣοΚ έδιναν την πολυπόθητη πλειοψηφία με 182 ψήφους.Οι «διαρροές» όμως έκαναν την εμφάνισή τους. Έτσι στη δεύτερη ψηφοφορία ο αντιπρόεδρος της Βουλής διανέμει γαλάζια ψηφοδέλτια με το όνομα του Χρήστου Σαρτζετάκη ώστε να αποτραπούν οι όποιες «διαρροές» προκαλώντας την οργή της ΝΔ.Σε εκείνη τη δεύτερη και επεισοδιακή ψηφοφορία ο βουλευτής Ιωαννίνων της ΝΔ,Ελ.Καλογιάννης,άρπαξε τη κάλπη και τη μετέφερε στα γραφεία του κόμματός του. Λίγο αργότερα η κάλπη θα επιστραφεί για να συνεχιστεί η διαδικασία.Στη τρίτη και τελευταία ψηφοφορία ο Χρήστος Σαρτζετάκης εκλέγεται πρόεδρος της δημοκρατίας με 180 ψήφους όσες ακριβώς χρειάζονταν,εκ των οποίων η μία ήταν του Ι.Αλευρά,ο οποίος εκτελούσε χρέη προσωρινού Προέδρου και στις δύο προηγούμενες διαδικασίες απείχε.Η αξιωματική αντιπολίτευση αντέδρασε στη «ψήφο Αλευρά» καταγγέλλοντας την διαδικασία και υποβάλλοντας ακόμα και πρόταση μομφής κατά του προεδρείου τη Βουλής.Τον Ιούνιο του ίδιου έτους προκηρύσσονται εκλογές για «εθνικούς λόγους»,τέσσερις μήνες πριν από την λήξη της κυβερνητικής θητείας, και το ΠαΣοΚ εξασφαλίζει δεύτερη τετραετία διακυβέρνησης με 45,8%.Στη συνταγματική αναθεώρηση που θα ακολουθήσει τροποποιείται η διαδικασία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, η οποία πλέον θα διεξάγεται με φανερή ψηφοφορία και περιορίζονται οι εξουσίες του Προέδρου.
1990. Η πτώση της οικουμενικής κυβέρνησης και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Την κυβέρνηση της «Κάθαρσης» και του «Βρώμικου 89»,με συνεργασία της ΝΔ και του Συνασπισμού της Αριστεράς,υπό τον Τζανή Τζανετάκη, τη διαδέχτηκε η οικουμενική κυβέρνηση υπό τον Ξενοφώντα Ζολώτα καθώς στις εκλογές του Νοέμβρη του 89 δεν προέκυψε αυτοδύναμη κυβέρνηση (ΝΔ 46,2%, ΠαΣοΚ 40,7%).
Η οικουμενική κυβέρνηση, στην οποία συμμετείχαν βουλευτές του ΠαΣοΚ,της ΝΔ και του Συνασπισμού της Αριστεράς,θα διαλυθεί με αφορμή την εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας.Ο αρχηγός της ΝΔ,Κ.Μητσοτάκης,απέρριψε τη πρόταση του ΠαΣοΚ και του ενιαίου Συνασπισμού της Αριστεράς,για επανεκλογή του Χ.Σαρτζετάκη και υποστήριξε την εκλογή του Κ.Καραμανλή,ο οποίος όμως αρνήθηκε να συμμετέχει σε αυτό το «φρενοκομείο» όπως το είχε χαρακτηρίσει.Η ΝΔ πίστευε πως με την πτώση της οικουμενικής κυβέρνησης, θα πείσει τον κόσμο για την ανάγκη αυτοδυναμίας,την οποία θεωρούσε πως μπορεί να επιτύχει καθώς το ΠαΣοΚ είχε πληγεί αρκετά από τη σκανδαλολογία της εποχής με κυρίαρχη την υπόθεση Κοσκωτά.
Κατά τη διάρκεια των τριών ψηφοφοριών για την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας,οι βουλευτές της ΝΔ ψήφισαν «παρών».Χαρακτηριστικό της απαξίωσης για την διαδικασία που μόνο στόχο είχε να οδηγηθεί η χώρα σε εκλογές είναι ότι κατά τη διάρκεια της τρίτης ψηφοφορίας η βουλευτής των Οικολόγων Μαρίνα Δίζη ανάρτησε μέσα στην αίθουσα ένα πανό που έγραφε «φτάνει πια η κοροϊδία με το συν 1,τον Πρόεδρο και το νέφος» την ώρα που ομοϊδεάτες της,την έραιναν με άνθη.Η βουλευτής της ΝΔ Άννα Συνοδινού αντέδρασε ζητώντας από το προεδρείο να την «βγάλει έξω».Όταν ο Πρόεδρος του Σώματος δεν έκανε δεκτό αυτό της το αίτημα η βουλευτής της ΝΔ αποχώρησε τόσο από την αίθουσα όσο και από την πολιτική.Τελικά η χώρα οδηγείται στις κάλπες.Η ΝΔ και πάλι δεν αποκτά την αυτοδυναμία.Όμως με την προσχώρηση του μοναδικού βουλευτή της ΔΗΑΝΑ,Θεόδωρο Κατσίκη,αποκτά τον αριθμό των 151 βουλευτών και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης παίρνει την αυτοδυναμία.Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής αποδέχεται να είναι υποψήφιος για Πρόεδρος της Δημοκρατίας.Ο εκλεκτός του ΠαΣοΚ ήταν ο Ι.Αλευράς ενώ ο ενιαίος Συνασπισμός της Αριστεράς ψήφισε τον Κ.Δεσμοτόπουλο.Τελικά χρειάστηκαν δυο ψηφοφορίες για να εκλεγεί ο Κωνσταντίνος Καραμανλής,με τις ψήφους του Θ.Κατσίκη και των δύο «ανεξάρτητων» μουσουλμάνων βουλευτών Σαδίκ και Φαϊκογλου.Ο Κ.Καραμανλής εξελέγη με 153 ψήφους τις λιγότερες με τις οποίες εξελέγη ποτέ Πρόεδρος της Δημοκρατίας.