Δευτέρα 14 Μαρτίου 2011

Στην ουρά για το φωτοστέφανο

Στην Ορθόδοξη Εκκλησία η αγιοποίηση είναι µια πολύ δύσκολη υπόθεση. Κι όµως, η «αγία επετηρίδα» είναι γεµάτη ονόµατα κληρικών ή µοναχών που έχουν προταθεί για να ανακηρυχθούν άγιοι. Τελευταίος που έγινε είναι ο Εφραίµ Ν. Μάκρης
Με τη δεύτερη ευκαιρία ο Οσιος Εφραίµ Ν. Μάκρης έγινε άγιος: πριν από λίγες ηµέρες η Διαρκής Ιερά Σύνοδος – ύστερα από σχετικό έγγραφο της Μητρόπολης Κηφισιάς µιας και το µοναστήρι όπου βρίσκονται τα λείψανά του είναι στη δικαιοδοσία της – απέστειλε για δεύτερη φορά αίτηµα στο Οικουµενικό Πατριαρχείο ζητώντας την ένταξή του στο Αγιολόγιο. Το αίτηµα έγινε δεκτό, όπως είπε στα «ΝΕΑ» ο Μητροπολίτης Κηφισιάς Κύριλλος,στις 3 Μαρτίου.
Είχε προηγηθεί παρόµοιο αίτηµα για τηναγιοποί ηση του Εφραίµ και την περίοδο του τότε Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου. Υπενθυµίζεταιότι η Μονή Οσίου Εφραίµ είχεέρθει στηνεπικαιρότητα προ ετών όταν ο πρώην Μητροπολίτης Αττικής Παντελεήµων είχε κατηγορηθεί ότι είχε υπεξαιρέσει χρήµατα από το µοναστήρι. Η ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ Κηφισιάς ωστόσο αποκαλούσε άγιοτον Εφραίµ – παρότι το Πατριαρχείοδεν είχε αποφανθεί για την αγιοποίηση του – στο επίσηµο siteτης, υποστηρίζοντας ότι τα θαύµατάτου είναι καθηµερινά. Την ίδια στιγµή, στο facebook έχει δηµιουργηθεί και γκρουπ µε τίτλο «Αγιος Εφραίµ Νέας Μάκρης» το οποίο έχει 8.067
likes. Πολλάεπιβεβαιωµέναιστορικά στοιχεία για τονΕφραίµ πάντως δεν υπάρχουν. Λέγεται ότι έζησε από το 1384 έως το 1426, έγινε ασκητής στη σηµερινή περιοχή της Ν. Μάκρηςκαι ότι πέθανε ύστερα από βασανιστήρια των Τούρκων. Η Μητρόπολη Κηφισιάς αναφέρει ότι το «µαρτύριο του διήρκεσε επί 8 µήνες».
Η ΑΓΙΟΠΟΙΗΣΗ πάντως στην Ορθόδοξη Εκκλησία είναι δυσκολότερη υπόθεση και όχι τόσο συχνή όσο στην Καθολική –ο προηγούµενος Πάπας είχε ανακηρύξει 464 αγίους. Ωστόσο, υπάρχει κι εδώ η αντίστοιχη... «αγία επετηρίδα», που περιλαµβάνει επίσηµα αιτήµατα µητροπόλεων προς τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο για την αγιοποίηση κληρικών ή µοναχών. Την ίδια στιγµή, ανάλογα αιτήµατα εκκρεµούν στο Πατριαρχείο. Για να αγιοποιηθεί έναπρόσωπο στην Ορθόδοξη Εκκλησία θα πρέπει να πληροί 4 βασικά κριτήρια: η ορθόδοξη διδασκαλία του,τα θαύµατα που έκανε, οι µαρτυρίες του λαούγια το πρόσωπό του,η αφθαρσία των λειψάνων του. Επιπλέον, θα πρέπει να περάσει αρκετός χρόνος για να ληφθεί µία απόφαση για ένταξη ενός προσώπου στο Αγιολόγιο.
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΝΤΑΞΗΣ. Οπως λέει στα «ΝΕΑ» ο δρ Θεολογίας Αλέξανδρος Καριώτογλου – διδάσκει στο Παιδαγωγικό ΤµήµαΔηµοτικής Εκπαίδευσηςτου Πανεπιστηµίου Θεσσαλίας – αυτές οι προϋποθέσεις διαφοροποιούν σηµαντικά τη διαδικασία ένταξης ενός προσώπου στο Αγιολόγιο στηνΟρθόδοξη Εκκλησία,σε σύγκρισηµε την αντίστοιχη στην Καθολική.
«Πρέπει νασυντρέχουν όλα αυτά και το σηµαντικότερο,να ωριµάσει µέσα στη συνείδηση του λαού η αγιοσύνη ενόςπροσώπου.Το επόµενο στάδιο είναι ο επίσκοπος να διαπιστώσει εάν όντως πληρούνται τα κριτήρια. Και µόνο τότε αρχίζουν οιδιαδικασίεςαποστολής εγγράφων στηΣύνοδο καιεν συνεχεία στοΠατριαρχείο.Δηλαδή, το Πατριαρχείο απλώς επικυρώνει το αίτηµα». Γι’αυτό, προσθέτει ο θεολόγος, οι «αγιοποιήσεις» στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι τόσο συχνές.
ΑΝΤΙΘΕΤΑ, στην Καθολική Εκκλησία, τονίζει ο κ. Καριώτογλου, φτάνει µία πληροφορία για ένα πρόσωπο και αποφασίζει ο Πάπας για την ένταξή του στοΑγιολόγιο. «Ουσιαστικά εκεί ηΕκκλησία επιβάλλει µία αγιοποίηση».

Παρόµοια άποψη διατυπώνει και ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος. Οπως λέει, η «αγιοκατάταξη στο Αγιολόγιο τηςΟρθόδοξης Εκκλησίας γίνεται µε αυστηρά πνευµατικά και θεολογικά κριτήρια και όχι µε κοινωνικά, ηθικολογικά και εθνικιστικά. Συνήθως ο λαόςεπιβεβαιώνει την ύπαρξη ενός αγίου και γι’ αυτό το Οικουµενικό Πατριαρχείο είναι πολύ προσεκτικό στο θέµα αυτό και καλά κάνει».

οι «νέοι» άγιοι n οικογένεια αγ. Γρηγορίου Παλαµά:
ανακηρύχθηκε το 2009 n Παρθένιος και Ευµένιος, κτήτορες Μονής Κουδουµά Ηρακλείου Κρήτης: ανακηρύχθηκαν το 2007 n Επίσκοπος Ηρακλείας και ραιδεστού Γρηγόριος Καλλίδης: ανακηρύχθηκε το 2003 n Νικόλαος Πλανάς:
ανακηρύχθηκε το 1992 n Νεκτάριος αιγίνης:
ανακηρύχθηκε το 1961 n Κοσµάς ο αιτωλός:
ανακηρύχθηκε το 1961 οι υποψήφιοι Εχουν προταθεί – και τα αιτήµατα εκκρεµούν – ή είναι πιθανόν να προταθούν από τις µητροπόλεις n Εφραίµ (τα λείψανά του βρίσκονται στο Μοναστήρι της Ν. Μάκρης)
n Παΐσιος (µοναχός στο αγιον ορος)
n Πορφύριος (µοναχός στο αγιον ορος)

οι... κοµµένοι n αθανάσιος ∆ιάκος n Επίσκοπος Σαλώνων Ησαΐας n αδελφός του επισκόπου Σαλώνων Ησαΐα π. ίωάννης

Οι τελευταίοι των αγίων

Μία από τις πιο πρόσφατες ανακηρύξεις αγίων είναι αυτή της οικογένειας του Αγίου Γρηγορίου Παλαµά. Ο Γρηγόριος Παλαµάς – Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης τον 14ο αιώνα – κατετάγη στο Αγιολόγιο σχεδόν αµέσως µετά τον θάνατό του, το 1359. Το Οικουµενικό Πατριαρχείο τον κατέταξε στο Αγιολόγιο ως Αγιο το 1368. Ο Γρηγόριος είχε µονάσει στη Σκήτη Βεροίας και είχε προτρέψει τη µητέρα του και τα τέσσερα αδέλφια του να ακολουθήσουν το παράδειγµά του. Περίπου 600 χρόνια αργότερα η Μητρόπολη Βεροίας θεώρησε ότι και η οικογένειά του θα έπρεπει να αγιοποιηθεί. Ετσι, υπέβαλε επίσηµο αίτηµα στην Ιερά Σύνοδο πριν από περίπου τρία χρόνια. Εγκρίθηκε το 2009 από το Πατριαρχείο.
∆ύο χρόνια νωρίτερα, τον Μάρτιο του 2007, το Πατριαρχείο είχε εγκρίνει την κατάταξη στο αγιολόγιο των Οσίων Παρθένιου και Ευµένιου, κτητόρων της Μονής Κουδουµά στο Ηράκλειο Κρήτης, έπειτα από αίτηµα που είχε υποβάλει η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης.
Το 2003 εξάλλου είχε ανακηρυχθεί άγιος ο Επίσκοπος Ηρακλείας και Ραιδεστού Γρηγόριος Καλλίδης (1844 - 1925). Ηταν Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης το 1884, Ιωαννίνων το 1889, Ηρακλείας και Ραιδεστού το 1902. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε εκ νέου στη Θεσσαλονίκη. Οπως αναφέρουν στην ιστοσελίδα τους οι υπεύθυνοι του ναού Αγίου Αρχαγγέλου στον Ταξιάρχη Χαλκιδικής – εκεί φυλάσσονται τα λείψανά του – «στις 20 Οκτωβρίου 1979 πραγµατοποιήθηκε εκταφή των ιερών του λειψάνων τα οποία µυρόβλυζαν».
Από τους πιο δηµοφιλείς αγίους του περασµένου αιώνα αλλά και από αυτούς που µπήκαν στο Αγιολόγιο σε χρόνο... ρεκόρ είναι ο Αγιος Νεκτάριος. Πέθανε στην Αίγινα το 1920 και ανακηρύχθηκε άγιος 41 χρόνια µετά, το 1961, από τον Οικουµενικό Πατριάρχη Αθηναγόρα. Την ίδια χρονιά εντάχθηκε στο Αγιολόγιο και ο Κοσµάς ο Αιτωλός.
ΕΝΑ... ΘΑΥΜΑ πριν από την αγιοποίηση είναι ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β’. Αν του αποδοθεί ακόµη ένα θα µπορέσει να ανακηρυχθεί Αγιος. Την 1η Μαΐου η Αγία Εδρα θα τον ανακηρύξει Οσιο αφού στις αρχές του έτους τού απέδωσε επίσηµα το πρώτο του θαύµα. Το αξιοπερίεργο είναι πάντως ότι το θαύµα του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β’ έγινε ενώ είχε... αποβιώσει. Η γαλλίδα καλόγρια Μαρί Σιµόν Πιερ, η οποία έπασχε από τη νόσο Πάρκινσον – από την οποία έπασχε και ο Πάπας – προσευχήθηκε στη µνήµη του δύο µήνες µετά τον θάνατό του. Και όπως δήλωσε η καλόγρια, ξαναγεννήθηκε, θεραπεύτηκε από τη νόσο και µπόρεσε ξανά περπατήσει, να γράψει και να οδηγήσει.
Και το ∆ιαδίκτυο στη µάχη της αγιοποίησης

ΜΟΛΟΝΟΤΙ στην Ορθόδοξη Εκκλησία η αγιοποίηση είναι δυσκολότερη και πιο σύνθετη διαδικασία δεν λείπουν οι ανεπίσηµες καµπάνιες για την αγιοποίηση µοναχών ή άλλων προσώπων που έχουν αρχίσει πιστοί ακόµη και µέσω ∆ιαδικτύου. Χαρακτηριστικές περιπτώσεις είναι αυτές των µοναχών του Αγίου Ορους Παΐσιου και Πορφύριου – ο πρώτος απεβίωσε το 1994 και ο δεύτερος το 1991. Οµάδες πολιτών και µοναχών επιχειρούν εδώ και καιρό να διαµορφώσουν και για τους δύο ένα ιδανικό προφίλ υποψήφιου προς αγιοποίηση. Εχουν φτιάξει δηλαδή γκρουπ στο facebook, ιστοσελίδες, έχουν γράψει βιβλία. Εκεί συγκεντρώνουν µαρτυρίες για τη ζωή και το έργο των µοναχών, όπως θαύµατα, διδαχές, ακόµη και προφητείες τους. Και αρκετοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι οι µοναχοί πρέπει να αγιοποιηθούν.
Ο ΠΑΪΣΙΟΣ έζησε το µεγαλύτερο µέρος της ζωής του σε µονές του Αγίου Ορους. Οι δηµιουργοί του γκρουπ του στο facebook υποστηρίζουν πως «ήταν ένας πολύ απλός άνθρωπος, ο οποίος πίστευε στον λόγο του Ευαγγελίου, κάνοντας τρόπο ζωής τον µοναστικό βίο και τις διδαχές της ορθόδοξης ασκητικής παράδοσης». Οπως αναφέρουν πραγµατοποίησε και αρκετές προφητείες. Ο Πορφύριος έζησε για λίγα χρόνια στο Αγιον Ορος. Στη συνέχεια, µετά το 1940, διορίστηκε ως εφηµέριος στην εκκλησία του Αγίου Γερασίµου, στην Πολυκλινική Αθηνών.
Οι υποστηρικτές της αγιοποίησής του επικαλούνται το γεγονός ότι ο Πορφύριος έζησε τον 20ό αιώνα, ρίχνουν στη µάχη και σύγχρονα υπερασπιστικά «όπλα» για να στηρίξουν τα επιχειρήµατά τους.
Αρκετές ιστοσελίδες και blogs που είναι αφιερωµένα στον Πορφύριο διαθέτουν ηχητικά ντοκουµέντα από οµιλίες του.
Πολλές από τις οµιλίες του έχουν «ανέβει» και στο YouTube.
ΚΑΙ ∆ΙΑΜΑΧΕΣ. Η «αγιοκατάταξη» – όπως είναι ο εκκλησιαστικός όρος για την αγιοποίηση – δηµιουργεί όµως και διαµάχες. Μία από αυτές που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Iντερνετ αφορά στον µοναχό Παπουλάκο ο οποίος έζησε επί Τουρκοκρατίας. Μερίδα κληρικών – ανάµεσά τους και ο Aρχιµανδρίτης Ν. Μουλατσιώτης – υποστηρίζει ότι πρέπει να αγιοποιηθεί ενώ άλλοι θεωρούν ότι δεν πληροί τα κριτήρια.
http://www.tanea.gr/default.asp?pid=2&ct=1&artid=4622120

Δεν υπάρχουν σχόλια: